Zakup mieszkania na działalność gospodarczą i odliczanie VAT-u

Komu przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT?

Przede wszystkim wskazać należy, że prawo do odliczenia podatku VAT przysługuje czynnemu podatnikowi VAT. Zgodnie z art. 15 ustawy VAT podatnikami są osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Natomiast działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jak zostać podatnikiem podatku VAT i otrzymywać jego zwroty?

Jak zatem widać z przywołanej definicji, aby prowadzić działalność gospodarczą na gruncie podatku VAT, wcale nie trzeba rejestrować firmy w urzędzie gminy. Obowiązkowo należy jednak zarejestrować się jako czynny podatnik VAT w urzędzie skarbowym za pomocą formularza VAT-R. Tylko bowiem podatnicy zarejestrowani jako VAT czynni mogą składać deklaracje podatkowe VAT-7, w których wykazuje się kwotę podatku VAT do odliczenia z tytułu dokonywanych zakupów. W rezultacie, aby uzyskać zwrot podatku VAT z tytułu dokonanego zakupu, należy:

• zarejestrować się w urzędzie skarbowym jako „czynny podatnik VAT” poprzez formularz VAT-R;
• składać deklaracje podatkowe VAT-7;
• wykonywać czynność opodatkowane.

Szczególnie ostatni warunek jest bardzo istotny. Jak bowiem stanowi art. 86 ustawy VAT, „w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego”.

Jeżeli zatem osoba wykonuje czynności zwolnione od podatku i ma status „podatnika VAT zwolnionego”, to nie może odliczać podatku naliczonego. W rezultacie podatnik wykonujący wyłącznie czynności zwolnione od VAT nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu dokonywanych zakupów. Wynika to z zasady neutralności podatku VAT. Potwierdził to również Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 20 listopada 2008 r., nr IPPP1/443-1911/08-2/PR, gdzie czytamy:

„Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane powyżej przepisy prawa, należy stwierdzić, że na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, Podatnikowi nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku od towarów i usług z tytułu wydatków poniesionych na remont z uwagi na fakt, iż związane będą one ze świadczeniem usług korzystających ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, zatem nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych”.

W konsekwencji bardzo istotne jest, do jakiej działalności chce Pani wykorzystywać lokal. Jeżeli będzie to działalność opodatkowana, która nie korzysta ze zwolnienia, to przysługuje Pani prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z zakupem nieruchomości.

Lokal mieszkalny wykorzystywany do celów firmowych

Ponadto wskazała Pani, że planuje zakup nieruchomości mieszkalnej. Pojawia się zatem drugie pytanie, czy taki lokal będzie wykorzystywany wyłącznie do celów firmowych, czy planuje również Pani w tym mieszkaniu mieszkać. Jeżeli lokal ma pełnić funkcję mieszkania oraz być wykorzystywany do działalności gospodarczej, to przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT w związku z zakupem mieszkania w odpowiedniej proporcji.

Stanowi o tym art. 86 ust. 7b ustawy VAT, zgodnie z którym „w przypadku nakładów ponoszonych na nabycie, w tym na nabycie nieruchomości, stanowiącej majątek przedsiębiorstwa danego podatnika, wykorzystywanej zarówno do celów wykonywanej przez tego podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów osobistych, gdy przypisanie tych nakładów w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się według udziału procentowego, w jakim dana nieruchomość jest wykorzystywana do celów działalności gospodarczej”.

Jak zatem widać, kwestia prawa do dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z zakupem nieruchomości uzależniona jest od tego, czy mieszkanie będzie wykorzystywane do działalności opodatkowanej podatkiem VAT i czy będzie wykorzystywane również do celów mieszkalnych.