Indywidualne Porady Prawne
Masz problem z prawem spadkowym? Opisz swój
problem i zadaj pytania.
(zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje)
problem i zadaj pytania.
(zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje)
Zachowek
W podkategorii: Artykuły | Pytania i odpowiedzi |
Zachowek to jedno z najważniejszych pojęć prawa spadkowego. Ta instytucja prawna ma czynić zadość osobom najbliższym, które spadkodawca zdecydował się pominąć w testamencie lub znacznie uszczuplił ich udział spadkowy. Zachowek wyraża stanowisko ustawodawcy, że każdy człowiek w razie śmierci ma moralny obowiązek pozostawienia choćby części majątku swym najbliższym.
Tak więc pominiętym w testamencie spadkobiercom ustawowym przysługuje roszczenie o zapłatę określonej sumy pieniężnej – to właśnie zachowek. Obowiązek ten nie może powstać prędzej niż z chwilą śmierci spadkodawcy. Roszczenie o zachowek powstaje tylko wtedy, gdy uprawniony nie otrzymał go w innej postaci niż powołanie do dziedziczenia.
Roszczenie o zachowek nie jest roszczeniem bezwzględnym. Czyli spadkobierca ustawowy, który nie otrzymał należnej mu części spadku, może, ale nie musi, upomnieć się o zachowek. Ma na to 5 lat od chwili otwarcia spadku.
Uprawnionymi do zachowku są zstępni (czyli dzieci, wnuki, prawnuki), małżonek oraz rodzice spadkodawcy, jeśli byliby powołani do spadku z ustawy.
Jest roszczenie – kto zatem jest zobowiązany do zapłaty zachowku? Zachowku można żądać od spadkobierców powołanych do dziedziczenia na mocy testamentu, a także od osób, na rzecz których spadkodawca ustanowił zapis windykacyjny oraz od obdarowanych darowizną doliczaną do spadku.
Generalnie wysokość zachowku wynosi połowę wartości udziału spadkowego, jaki by przypadał uprawnionemu przy dziedziczeniu ustawowym. Jeżeli jednak uprawniony do zachowku jest trwale niezdolny do pracy albo jest małoletni, wówczas zachowek wynosi dwie trzecie wartości udziału spadkowego.
Przy obliczaniu zachowku nie uwzględnia się zapisów zwykłych i poleceń, natomiast dolicza się do spadku darowizny oraz zapisy windykacyjne dokonane przez spadkodawcę.
Jeśli chodzi o darowizny, to generalnie nie dolicza się do spadku dwóch rodzajów darowizn:
- drobnych darowizn, zwyczajowo w danych stosunkach przyjętych, jak również
- darowizn na rzecz osób niebędących spadkobiercami albo uprawnionymi do zachowku dokonanych przed więcej niż dziesięciu laty, licząc wstecz od otwarcia spadku.
Tak, jak to zostało powiedziane na początku, zachowek ma czynić zadość najbliższym, pozbawionym przez spadkodawcę należnej części spadku. Jednak często wypłata zachowku staje się ciężarem nie do udźwignięcia dla spadkobierców czy obdarowanych. Każdy z nas, myśląc o przekazaniu swego majątku, powinien wysilić się na pewną dalekowzroczność, aby majątek nie stał się zarzewiem konfliktu i problemów finansowych w rodzinie. W tak istotnych sprawach warto zawczasu zasięgnąć rady prawnika specjalizującego się w prawie spadkowym.
|
Ilość: 310 | Wyświetlono: 1-20 |
▶ Darowizna mieszkania ze służebnością osobistą a zachowek
Moja mama jako wdowa była właścicielką mieszkania. 17 lat temu umową darowizny darowała mieszkanie wnukowi z obciążeniem służebnością osobistą (dożywotnie zamieszkiwanie). Wnuk nigdy nie mieszkał z babcią. Niedawno mama zmarła. Czy możliwe jest dochodzenie przeze mnie...
▶ Dziedziczenie po babci gdy tata nie żyje
Dziadek zmarł w 2004 r. Babcia zmarła miesiąc temu, przed śmiercią sprzedała swoje mieszkanie, ale wuj to przede mną ukrył i dopiero teraz przypadkowo się o tym dowiedziałam. Dziadkowie mieli dwóch synów, jednym z nich był ojciec, który zmarł pół roku przed babcią. Babcia...
▶ Spadek w testamencie dla drugiej żony a zachowek dla dzieci
Złożyłem pozew o zachowek, gdyż mój ojciec przekazał cały majątek swojej drugiej żonie. Sporządził testament u notariusza, było postepowanie spadkowe, sąd uznał, że testament jest ważny i wydał w tej sprawie prawomocne orzeczenie. Prawo do spadku nabyła w całości żona...
▶ Kiedy wnukom należy się zachowek?
Sprawa dotyczy zachowku po dziadkach i proszę o odpowiedź na pytanie, kiedy wnukom należy się zachowek? Mój dziadek zmarł 16 lat temu, ja wówczas byłam jeszcze dzieckiem. Mój brat otrzymał w testamencie mieszkanie w zamian za opiekę nad babcią. Tato, syn dziadków, zrzekł się na...
▶ Działka od mamy - jak uniknąć w przyszłości zachowku?
Moja mama ma działkę, którą chce mi przepisać. Jakie rozwiązania powinienem wziąć pod uwagę, aby w przyszłości uniknąć płacenia ewentualnego zachowku w przyszłości? Czy nie lepiej by było, gdybym tę działkę od mamy kupił? Jeśli tak, jakie wystąpiłby tu koszty i czy przy...
▶ Darowizna gospodarstwa rolnego a zachowek
Aktem darowizny po śmierci mojego męża przekazałam gospodarstwo rolne o wartości 225 tys. zł mojemu synowi. Gospodarstwo to, było własnością moją i męża. Czy w związku z tym córka może dochodzić zachowku i od kogo oraz ewentualnie w jakiej wysokości?
▶ Zachowek mimo wydziedziczenia
Mój ojciec po rozwodzie z moją mamą ożenił się jeszcze raz. Z drugiego małżeństwa ma syna. Zmarł w roku 2019. Po otwarciu testamentu dowiedziałam się, że zostałam wydziedziczona. Czy moje dzieci mogą starać się o zachowek mimo wydziedziczenia? Jedna córka jest pełnoletnia,...
▶ Dziedziczenie obowiązku wypłaty zachowku
Rodzice mieli dwóch synów. Po śmierci ojca cały spadek na podstawie testamentu nabyła nasza mama. Mama nie wypłaciła nam zachowków. Po śmierci mamy cały spadek na podstawie testamentu dziedziczę ja. Rozumiem, że odziedziczyłem dług spadkowy w postaci obowiązku zapłaty...
▶ Wspólne mieszkanie w związku partnerskim a dziedziczenie - jak zabezpieczyć majątek?
Sprawa dotyczy dziedziczenia w związku partnerskim. Jestem w związku partnerskim. Kupiliśmy wspólnie mieszkanie (pól na pół) na łączną kwotę 500 tys. zł. Spisaliśmy testament wzajemny, przepisując swoje połowy na siebie. Proszę o informację, jak wyglądać będzie...
▶ Odmowa wypłaty zachowku przez siostrę - co zrobić?
W 2007 roku moi rodzice obdarowali moją siostrę całym swoim majątkiem. W 2012 roku zmarł mój ojciec. Zwróciłem się do mojej siostry o zapłacenie zachowku, ale odmówiła, twierdząc, że zachowek mi się nie należy. Wtedy sprawę skierowałem do sądu. Kiedy moja siostra i moja...
▶ Czy należy się zachowek od połowy darowanego mieszkania?
Proszę o informację, czy należy mi się zachowek. Sprawa wygląda tak: w 2009 r. moja mama darowała notarialne mojemu bratu połowę mieszkania dwupokojowego własnościowego. W 2021 r. zmarła. Czy mogę żądać od brata zachowku od połowy mieszkania które otrzymał od mamy?
▶ Dochodzenie zachowku po ojcu
Nagle zmarł mój ojciec. Jestem jego synem z pierwszego małżeństwa. Być może pozostawił testament, gdyż działania jego drugiej żony, i to w kilka dni po pogrzebie, wskazują, że czuje się ona jedyną spadkobierczynią. W tej sprawie jest też druga strona medalu – ryzyko...
▶ Przekazanie mieszkania ze spadku w darowiźnie
Mój ojciec otrzymał spadek w postaci mieszkania spółdzielczego-własnościowego po swojej matce, a mojej babci, która zmarła w 2015 r. (testamentu nie było, ojciec dziedziczył jako ustawowy spadkobierca). Czy dobrze rozumiem, że mieszkanie stanowi majątek osobisty mojego ojca? Ojciec...
▶ Czy dzieciom darczyńcy mieszkania należy się zachowek?
W grudniu 2001 roku moja babcia podarowała mi mieszkanie w drodze umowy darowizny - nie dożywocia. Wartość darowizny z umowy to 125 tys. zł. Babcia ma dwójkę dzieci, dwóch synów, obydwaj żyją, a jeden jest moim ojcem. Czy mój wujek (brat mego ojca) może ode mnie żądać zapłaty...
▶ Gospodarstwo dla wnuka - czy dzieciom należy się zachowek?
Ojciec ojca mojej mamy (mój pradziadek) zapisał gospodarstwo rolne bratu mojej mamy, czyli swojemu wnukowi, gdy ten miał 7 lat. Pradziadkowie pominęli w spadku trójkę swoich dzieci. Ojciec i matka mojej mamy (czyli moi dziadkowie) byli prawnymi opiekunami gospodarstwa do czasu uzyskania...
▶ Zabezpieczenie żony przed zachowkiem dla dziecka
Kilka lat temu rozstałem się z partnerką, z którą mam syna. Od ponad roku jestem związany z inną kobietą i prawdopodobnie za rok się pobierzemy. Wcześniej jednak zamierzamy wspólnie kupić dom i w związku z tą inwestycja, chciałbym wiedzieć, jak mogę zabezpieczyć przyszłą...
▶ Spadek dla dziecka pozamałżeńskiego
Jestem dzieckiem pozamałżeńskim, mój ojciec był już żonaty i miał dzieci małżeńskie. Uznał mnie i początkowo nawet wysyłał mamie niewielkie kwoty w ramach alimentów. W akcie urodzenia widnieje jego imię, ale w rubryce nazwiska ojca, nie wiedzieć czemu, zostało wpisane...
▶ Pominięcie w darowiźnie a prawo do zachowku
Moi dziadkowie mieli 3 dzieci. W 2001 r. przekazali swoim dwóm córkom gospodarstwo rolne, ich syn, a nasz tata, nic nie otrzymał. Chciałbym ustalić, czy przysługuje mi jako spadkobiercy pominiętemu roszczenie o zachowek od ciotek. Babcia zmarła w 2009 r., a dziadek w grudniu...
▶ Wydziedziczenie w testamencie dzieci a zachowek dla wnuka
Zmarł ojciec, zostawił testament notarialny, w którym wszystko przekazał swojej drugiej żonie, a mnie i siostrę wydziedziczył. Powołał się na nieutrzymywanie z nim kontaktów, co nie jest prawdą. Siostra nie ma dzieci, a ja mam niepełnoletniego syna. Czy jemu, jako wnukowi,...
▶ Jak ubiegać się o zachowek od żony ojca?
Mój ojciec zmarł 5 miesięcy temu. Cały majątek zapisał w testamencie notarialnym swojej żonie, która nie jest moją matką. Ja jestem jego nieślubnym dzieckiem, które uznał i w dzieciństwie płacił alimenty. Mam przyrodniego brata, który prawie całe dorosłe życie spędził w...
|
Ilość: 7 | Wyświetlono: wszystkie |
▶ Dziedziczenie roszczenia o zachowek
Roszczenie z tytułu zachowku, będącego instytucją prawną mającą służyć ochronie praw osób najbliższych dla zmarłego, jako roszczenie o świadczenie pieniężne podlega dziedziczeniu. Krąg osób, które dziedziczą roszczenie o zachowek, jest jednak ograniczony do osób...
▶ Zachowek a zastosowanie art. 5 K.c.
Zastosowanie art. 5 Kodeksu cywilnego (K.c.) 1 do instytucji zachowku, a co za tym idzie – obniżenie wysokości zachowku lub jego całkowite pozbawienie, możliwe jest tylko w wyjątkowych przypadkach, przy uwzględnieniu klauzuli zasad współżycia społecznego.
▶ Jak pozbawić dziedziczenia?
Pozbawienie spadkobiercy jakichkolwiek praw do majątku spadkowego może nastąpić w drodze wydziedziczenia lub uznania za niegodnego dziedziczenia. Wydziedziczenia dokonuje sam spadkodawca, natomiast za niegodnego dziedziczenia spadkobiercę może uznać sąd – na wniosek osoby...
▶ Ważność wydziedziczenia
Wydziedziczenie to instytucja prawa cywilnego skutkująca pozbawieniem zdolności dziedziczenia po spadkodawcy, jak również pozbawieniem prawa do zachowku. Wydziedziczenie, aby było ważne, musi zostać dokonane w ważnie sporządzonym testamencie i musi się opierać na jednej z przyczyn...
▶ Definicja zachowku według Kodeksu cywilnego
Instytucja zachowku uregulowana w Kodeksie cywilnym służy ochronie najbliższej rodziny spadkodawcy. Zachowek bowiem to część spadku, która należy się spadkobiercy będącemu członkiem najbliższej rodziny zmarłego, niezależnie nawet od jego woli wyrażonej w testamencie.
▶ Przedawnienie roszczeń o zachowek
Kiedy następuje przedawnienie roszczeń do zachowku? Artykuł omawia warunki przedawnienia prawa do zachowku na gruncie Kodeksu cywilnego.
▶ Roszczenie o zachowek – przerwanie biegu przedawnienia
Artykuł omawia problematyką przerwania biegu przedawnienia roszczenia o zachowek.
|
Indywidualne Porady Prawne
Masz problem z prawem spadkowym? Opisz swój
problem i zadaj pytania. (zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje) |
prawnicy z dużym doświadczeniem:
Zapytaj prawnika
