
Indywidualne Porady Prawne
W podkategorii: Artykuły | Pytania i odpowiedzi |
Zachowek to jedno z najważniejszych pojęć prawa spadkowego. Ta instytucja prawna ma czynić zadość osobom najbliższym, które spadkodawca zdecydował się pominąć w testamencie lub znacznie uszczuplił ich udział spadkowy. Zachowek wyraża stanowisko ustawodawcy, że każdy człowiek w razie śmierci ma moralny obowiązek pozostawienia choćby części majątku swym najbliższym.
Tak więc pominiętym w testamencie spadkobiercom ustawowym przysługuje roszczenie o zapłatę określonej sumy pieniężnej – to właśnie zachowek. Obowiązek ten nie może powstać prędzej niż z chwilą śmierci spadkodawcy. Roszczenie o zachowek powstaje tylko wtedy, gdy uprawniony nie otrzymał go w innej postaci niż powołanie do dziedziczenia.
Roszczenie o zachowek nie jest roszczeniem bezwzględnym. Czyli spadkobierca ustawowy, który nie otrzymał należnej mu części spadku, może, ale nie musi, upomnieć się o zachowek. Ma na to 5 lat od chwili otwarcia spadku.
Uprawnionymi do zachowku są zstępni (czyli dzieci, wnuki, prawnuki), małżonek oraz rodzice spadkodawcy, jeśli byliby powołani do spadku z ustawy.
Jest roszczenie – kto zatem jest zobowiązany do zapłaty zachowku? Zachowku można żądać od spadkobierców powołanych do dziedziczenia na mocy testamentu, a także od osób, na rzecz których spadkodawca ustanowił zapis windykacyjny oraz od obdarowanych darowizną doliczaną do spadku.
Generalnie wysokość zachowku wynosi połowę wartości udziału spadkowego, jaki by przypadał uprawnionemu przy dziedziczeniu ustawowym. Jeżeli jednak uprawniony do zachowku jest trwale niezdolny do pracy albo jest małoletni, wówczas zachowek wynosi dwie trzecie wartości udziału spadkowego.
Przy obliczaniu zachowku nie uwzględnia się zapisów zwykłych i poleceń, natomiast dolicza się do spadku darowizny oraz zapisy windykacyjne dokonane przez spadkodawcę.
Jeśli chodzi o darowizny, to generalnie nie dolicza się do spadku dwóch rodzajów darowizn:
Tak, jak to zostało powiedziane na początku, zachowek ma czynić zadość najbliższym, pozbawionym przez spadkodawcę należnej części spadku. Jednak często wypłata zachowku staje się ciężarem nie do udźwignięcia dla spadkobierców czy obdarowanych. Każdy z nas, myśląc o przekazaniu swego majątku, powinien wysilić się na pewną dalekowzroczność, aby majątek nie stał się zarzewiem konfliktu i problemów finansowych w rodzinie. W tak istotnych sprawach warto zawczasu zasięgnąć rady prawnika specjalizującego się w prawie spadkowym.
Ilość: 290 | Wyświetlono: 1-20 |
W 1996 roku wujek przekazał mi darowizna działkę rolną 3200 m 2 (działkę wcześniej dostał od mojego dziadka tez darowizną, ale nie chciał tej działki, bo nie można się na niej budować). Czy jak sprzedam działkę z darowizny, to dzieci wujka i wujek będą mogli...
Zamierzamy z mężem kupić działkę i postawić na niej dom. Musimy jednak podjąć pewne decyzje majątkowe, ponieważ, oprócz naszej dwójki dzieci, mąż ma jeszcze jedno z poprzedniego małżeństwa. Jeśli zapiszemy nieruchomość na mnie, a nie na męża, czy jego dziecko z...
4 lata temu dziadkowie przepisali mi dom o wartości 130 tys. zł w tamtym okresie. Umowa darowizny z dożywotnim pozwoleniem mieszkania tam. Dziadkowie maja 4 dzieci, które nie odpuszczą mi zachowku, gdy dziadków zabraknie. Dom od dziadków po moich remontach wart jest jakieś 500 tys....
Mój ojciec zamierza sprzedać obcej osobie posiadane przez siebie mieszkanie lub podarować je wnukowi (mojemu synowi), pomijając mnie całkowicie w spadku. Czy w obu tych przypadkach mam prawo domagać się zachowku (od syna lub nabywcy mieszkania)? Proszę o informacje jakie mam prawo do...
Moi rodzice przekazali gospodarstwo rolne (darowizna) dla brata i siostry w zamiast za służebność osobistą, pomijając mnie jako trzecie dziecko. Mieszkam 150 km od rodziców. Nie powiadomiono mnie o tym zdarzeniu. Dowiedziałem się dopiero po dwóch latach, czyli w 1999 r. Z relacji...
W 2013 roku aktem notarialnym w postaci darowizny został mi przekazany dom wraz z działką. Dostałam nieruchomość od dziadka, nie zapisano dożywocia. Dziadek już nie żyje. I teraz zaczęła się walka o zachowek. Ciotka wie że darowizna była bez dożywocia i chce zachowku od...
W 1991 roku tata aktem darowizny darował mieszkanie mnie i mojemu mężowi (mama moja nie żyje od 1982 r.). Mieszkanie sprzedałam w 2007 r. Po darowiźnie tata ożenił się i ma córkę z drugiego małżeństwa. Ja mam jeszcze brata z pierwszego małżeństwa taty. Tata zmarł nagle w 2019...
Ile może wynosić honorarium adwokata za prowadzenie sprawy o wypłacenie zachowku? Czy są jakieś rozporządzenia prawne odnośnie jego wysokości, czy honorarium 5% albo 10% od otrzymanego zachowku jest przeciętne, czy raczej wysokie? Czy adwokat prowadzący sprawę o zachowek stara się...
Mama zrzekła się spadku podczas rozprawy po swoich rodzicach (dokładnej daty nie pamiętam) na rzecz pozostałego rodzeństwa (dziadek zmarł w 1993, roku a babcia w 2009). Czy mi jako synowi, a wnukowi spadkodawców przysługuje jakiekolwiek prawo do spadku (chodzi o domek jednorodzinny, w...
Tata wpłacił mi pieniądze na konto, jest to kwota dość spora. Czy moje rodzeństwo po śmierci ojca może domagać się, by mi te pieniądze odebrać w postaci zachowku? Ojca wola jest taka, by rodzeństwo nic nie dostało. Co z tym zrobić? Może lepiej odwołać umowę darowizny (jest...
23 lata temu rodzice przekazali aktem notarialnym 8 ha ziemi wraz z budynkami na jedno z dzieci. Zostawili sobie 3 ha ziemi, maszyny, inwentarz oraz dom w mieście. Ojciec i matka pracowali dodatkowo na etacie. Ojciec po 2 latach stracił pracę i zaczął się utrzymywać jedynie ze swojej...
Babcia posiadała majątek: 2 działki budowlane (jedna z domem) i jedną działkę zieloną – o niskiej wartości. Babcia miała troje dzieci. Mój tata dostał działkę z domem (bo go remontował). Drugą działkę sprzedała i zysk podzieliła równo między dzieci. Działkę...
Dwie działki – niezabudowana i zabudowana – są współwłasnością trzech osób, tj. mojej babci, mamy i wujka. Mama i babcia mieszkają w domu na jednej z działek. W zamierzeniu jest darowizna części udziału babci na rzecz mojej mamy i spłacenie wujka. W rezultacie...
W ubiegłym roku zmarł mój teść. Pozostawił trzy córki. Kilkanaście lat temu przekazał najmłodszej córce 14-hektarowe gospodarstwo rolne w zamian za rentę z KRUS-u. Najmłodsza córka dosrała również dom mieszkalny na działce. Najstarsza córka dostała działkę budowlaną...
Mój ojciec rozwiódł się z moją mamą i ożenił się ponownie. Po jego śmierci odrzuciłem spadek po nim. W zeszłym roku zmarła matka ojca, czyli moja babcia. Czy należy mi się po babci zachowek? Dodam, iż jestem jedynym dzieckiem mojego ojca, żona ojca również zmarła. Babcia...
W 1986 r. został sporządzony przez moich rodziców akt notarialny – umowa darowizny nieruchomości: domu i działki. Przyjęliśmy tę darowiznę oboje z mężem, zobowiązując się do ponoszenia opłat i do opieki nad rodzicami. Tak też było, rodzice mieszkali cały czas z nami, a...
Mama sporządziła testament dotyczący mieszkania, w którym wydziedziczyła dwójkę swoich dzieci, oprócz mnie. Dzieci mamy(brat i siostra) nadużywali alkoholu i nie interesowali się mamą, a nawet stanowili dla niej realne zagrożenie. To ja ponosiłam koszty opieki nad mamą, a w...
Moi rodzice rozwiedli się przed 40 laty. Ojciec ponownie się ożenił z kobietą, która miała na wychowaniu swojego siostrzeńca. Prawdopodobnie mój ojciec go adoptował. Ten adoptowany chłopak ożenił się i ma troje dzieci. Tata niedawno zmarł. Dowiedziałam się, że w testamencie...
Mam pytanie odnośnie wysokości zachowku. W 2000 roku rodzice darowali mi wkład mieszkaniowy mieszkania spółdzielczego w kwocie 60 000 zł. Ojciec zmarł w 2017 r., nie zostawiając spadku ani żadnego majątku. Jego żona (czyli moja mama) zmarła dużo wcześniej, w 1994 r., również...
Matka zapisała gospodarstwo rolne swojemu synowi w związku z przejściem na emeryturę rolniczą. Ja jako jedyna siostra nic nie otrzymałam od rodziców ani brata. Brat zmarł 10 lat przed matką i się okazało, że ma dwoje nieślubnych dzieci. Minęły 4 lata od śmierci matki. Czy mogę...
Ilość: 7 | Wyświetlono: wszystkie |
Roszczenie z tytułu zachowku, będącego instytucją prawną mającą służyć ochronie praw osób najbliższych dla zmarłego, jako roszczenie o świadczenie pieniężne podlega dziedziczeniu. Krąg osób, które dziedziczą roszczenie o zachowek, jest jednak ograniczony do osób...
Zastosowanie art. 5 Kodeksu cywilnego (K.c.) 1 do instytucji zachowku, a co za tym idzie – obniżenie wysokości zachowku lub jego całkowite pozbawienie, możliwe jest tylko w wyjątkowych przypadkach, przy uwzględnieniu klauzuli zasad współżycia społecznego.
Pozbawienie spadkobiercy jakichkolwiek praw do majątku spadkowego może nastąpić w drodze wydziedziczenia lub uznania za niegodnego dziedziczenia. Wydziedziczenia dokonuje sam spadkodawca, natomiast za niegodnego dziedziczenia spadkobiercę może uznać sąd – na wniosek osoby...
Wydziedziczenie to instytucja prawa cywilnego skutkująca pozbawieniem zdolności dziedziczenia po spadkodawcy, jak również pozbawieniem prawa do zachowku. Wydziedziczenie, aby było ważne, musi zostać dokonane w ważnie sporządzonym testamencie i musi się opierać na jednej z przyczyn...
Instytucja zachowku uregulowana w Kodeksie cywilnym służy ochronie najbliższej rodziny spadkodawcy. Zachowek bowiem to część spadku, która należy się spadkobiercy będącemu członkiem najbliższej rodziny zmarłego, niezależnie nawet od jego woli wyrażonej w testamencie.
Kiedy następuje przedawnienie roszczeń do zachowku? Artykuł omawia warunki przedawnienia prawa do zachowku na gruncie Kodeksu cywilnego.
Artykuł omawia problematyką przerwania biegu przedawnienia roszczenia o zachowek.
Indywidualne Porady Prawne
Masz problem z prawem spadkowym? Opisz swój
problem i zadaj pytania. (zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje) |
Zapytaj prawnika
Najnowsze pytania w dziale