Przepisanie majątku na fundację a dochodzenie zachowku• Data: 24-02-2024 • Autor: Adam Nowak |
|
Jeśli ojciec przekaże cały swój majątek na fundację, której głównym beneficjentem jest mój brat i jego rodzina, czy po jego śmierci będzie mi się należał zachowek? |
|
Prawo do zachowkuJak podaje art. 991 § 1 Kodeksu cywilnego (K.c.) – zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni – dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach – połowa wartości tego udziału (zachowek).
Jeżeli uprawniony do zachowku, dziedziczący z ustawy wespół z innymi osobami, nie otrzymał należnego mu zachowku, ma przeciwko współspadkobiercom roszczenia o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13.02.2004 r., II CK 444/02).
Jak natomiast stanowi art. 991 § 2 K.c. – jeżeli uprawniony nie otrzymał należnego mu zachowku bądź w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny, bądź w postaci powołania do spadku, bądź w postaci zapisu, bądź w postaci świadczenia od fundacji rodzinnej lub mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej, przysługuje mu przeciwko spadkobiercy roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia. Żądanie wypłaty zachowku przez fundację rodzinnąJak wynika z treści art. 1000 § 4 K.c. – jeżeli uprawniony nie może otrzymać należnego mu zachowku od spadkobiercy lub osoby, na której rzecz został uczyniony zapis windykacyjny, może on żądać od fundacji rodzinnej, której fundusz założycielski doliczono do spadku, sumy pieniężnej potrzebnej do uzupełnienia zachowku. Jednakże fundacja rodzinna jest obowiązana do zapłaty powyższej sumy tylko w granicach wzbogacenia będącego skutkiem pokrycia funduszu założycielskiego przez spadkodawcę.
W konsekwencji jako zstępny ojca ma Pan prawo wystąpić z roszczeniem o zachowek wobec fundacji rodzinnej.
Jak wynika z treści art. 993 § 2 oraz § 3 K.c. – przy obliczaniu zachowku dolicza się także do spadku, stosownie do przepisów poniższych, fundusz założycielski fundacji rodzinnej wniesiony przez spadkodawcę, w przypadku gdy fundacja ta nie jest ustanowiona w testamencie. Przy obliczaniu zachowku dolicza się także do spadku, stosownie do przepisów poniższych, mienie w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej, o wartości nie większej niż wysokość funduszu założycielskiego fundacji rodzinnej wniesionego przez spadkodawcę. Pozbawienie zachowku poprzez wydziedziczenie w testamencieWarto na zakończenie dodać, że zachowek nie będzie przysługiwał, jeżeli zostanie Pan go pozbawiony przez spadkodawcę poprzez instytucję wydziedziczenia. Jak stanowi art. 1008 K.c. – spadkodawca może w testamencie pozbawić zstępnych, małżonka i rodziców zachowku (wydziedziczenie), jeżeli uprawniony do zachowku: 1. wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego; 2. dopuścił się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci; 3. uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych.
Zaznaczyć jednak należy, że pozbawienie prawa do zachowku może mieć miejsce wyłącznie, jeżeli zaistnieją wymienione wyżej okoliczności. Przyczyna wydziedziczenia uprawnionego do zachowku powinna wynikać z treści testamentu (art. 1009 K.c.). PrzykładyPrzypadek Anny i Fundacji "Dziedzictwo" Anna dowiedziała się, że jej ojciec, zamiast dzielić majątek między dzieci, przekazał całość swojego dorobku na rzecz Fundacji "Dziedzictwo", której głównym celem jest ochrona zabytków. Ojciec Anny zdecydował się na takie rozwiązanie, aby uniknąć konfliktów między rodzeństwem po jego śmierci. Anna, która była w trudnej sytuacji finansowej, zastanawiała się, czy ma prawo domagać się zachowku od fundacji, biorąc pod uwagę, że została pośrednio pozbawiona spadku.
Historia Tomasza i Fundacji "Nowe Jutro" Tomasz był zaskoczony, gdy po śmierci ojca okazało się, że cały majątek rodzinny został przekazany na rzecz Fundacji "Nowe Jutro", wspierającej młodych przedsiębiorców. Tomasz, który oczekiwał, że odziedziczy dom rodzinny, musiał zmierzyć się z faktem, że jego ojciec zadecydował inaczej. Z uwagi na to, że Tomasz był jedynym zstępnym i nie otrzymał żadnej części spadku, rozważał możliwość wystąpienia z roszczeniem o wypłatę zachowku od fundacji, aby zapewnić sobie i swojej rodzinie wsparcie finansowe.
Sprawa Karoliny i Fundacji "Edukacja dla Przyszłości" Karolina dowiedziała się, że jej matka, zamiast podzielić majątek między dzieci, całość przekazała na rzecz Fundacji "Edukacja dla Przyszłości", której misją jest wsparcie edukacyjne dla nieprzywilejowanych dzieci. Mimo szlachetnych celów fundacji, Karolina, która miała nadzieję na wsparcie finansowe w postaci dziedzictwa, zwłaszcza na edukację swoich dzieci, zaczęła zastanawiać się, czy w świetle prawa może ubiegać się o zachowek, który pozwoliłby jej realizować te plany. PodsumowanieOferta porad prawnychCzy potrzebujesz pomocy w dochodzeniu swoich praw do zachowku po przekazaniu majątku na fundację? Skorzystaj z naszych porad prawnych online i profesjonalnego wsparcia w przygotowaniu niezbędnych pism. Nasz zespół doświadczonych prawników jest gotowy zapewnić Ci kompleksowe doradztwo oraz reprezentację w tej delikatnej materii. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem. Źródła:1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając formularz poniżej ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online O autorze: Adam Nowak |
|
prawnicy z dużym doświadczeniem.
Zapytaj prawnika
