
Indywidualne Porady Prawne
Zachowek to jedno z najważniejszych pojęć prawa spadkowego. Ta instytucja prawna ma czynić zadość osobom najbliższym, które spadkodawca zdecydował się pominąć w testamencie lub znacznie uszczuplił ich udział spadkowy. Zachowek wyraża stanowisko ustawodawcy, że każdy człowiek w razie śmierci ma moralny obowiązek pozostawienia choćby części majątku swym najbliższym.
Tak więc pominiętym w testamencie spadkobiercom ustawowym przysługuje roszczenie o zapłatę określonej sumy pieniężnej – to właśnie zachowek. Obowiązek ten nie może powstać prędzej niż z chwilą śmierci spadkodawcy. Roszczenie o zachowek powstaje tylko wtedy, gdy uprawniony nie otrzymał go w innej postaci niż powołanie do dziedziczenia.
Roszczenie o zachowek nie jest roszczeniem bezwzględnym. Czyli spadkobierca ustawowy, który nie otrzymał należnej mu części spadku, może, ale nie musi, upomnieć się o zachowek. Ma na to 5 lat od chwili otwarcia spadku.
Uprawnionymi do zachowku są zstępni (czyli dzieci, wnuki, prawnuki), małżonek oraz rodzice spadkodawcy, jeśli byliby powołani do spadku z ustawy.
Jest roszczenie – kto zatem jest zobowiązany do zapłaty zachowku? Zachowku można żądać od spadkobierców powołanych do dziedziczenia na mocy testamentu, a także od osób, na rzecz których spadkodawca ustanowił zapis windykacyjny oraz od obdarowanych darowizną doliczaną do spadku.
Generalnie wysokość zachowku wynosi połowę wartości udziału spadkowego, jaki by przypadał uprawnionemu przy dziedziczeniu ustawowym. Jeżeli jednak uprawniony do zachowku jest trwale niezdolny do pracy albo jest małoletni, wówczas zachowek wynosi dwie trzecie wartości udziału spadkowego.
Przy obliczaniu zachowku nie uwzględnia się zapisów zwykłych i poleceń, natomiast dolicza się do spadku darowizny oraz zapisy windykacyjne dokonane przez spadkodawcę.
Jeśli chodzi o darowizny, to generalnie nie dolicza się do spadku dwóch rodzajów darowizn:
Tak, jak to zostało powiedziane na początku, zachowek ma czynić zadość najbliższym, pozbawionym przez spadkodawcę należnej części spadku. Jednak często wypłata zachowku staje się ciężarem nie do udźwignięcia dla spadkobierców czy obdarowanych. Każdy z nas, myśląc o przekazaniu swego majątku, powinien wysilić się na pewną dalekowzroczność, aby majątek nie stał się zarzewiem konfliktu i problemów finansowych w rodzinie. W tak istotnych sprawach warto zawczasu zasięgnąć rady prawnika specjalizującego się w prawie spadkowym.
Ilość: 290 | Wyświetlono: 41-60 |
Jak wygląda sytuacja zachowku w przypadku, gdy zmarła osoba bezdzietna, niebędąca nigdy w związku małżeńskim i której z racji wieku rodzice dawno zmarli? Zmarły testamentem przekazał cały majątek siostrzeńcowi, który się nim opiekował w ostatnich latach przed śmiercią....
Czy gdy zainteresowany zachowkiem wcześniej zrzekł się go notarialnie, może później bez przeszkód się go domagać domagać? Czy otrzymane wcześniej przez niego środki od zobowiązanego w postaci potwierdzonego przelewu na różne sumy bez adnotacji, że jest to np. pożyczka,...
Jak przekazać mieszkanie spółdzielcze własnościowe dla wnuczki, aby nie była zobowiązana do wypłaty zachowku dla swojej matki?
Rodzice, gdy oboje żyli, aktem darowizny przekazali mieszkanie memu bratu. W roku 2014 zmarła moja mama, czyniąc jedynym spadkobierca mojego ojca, który zmarł w roku 2017. Teraz chcę dochodzić zachowku od mojego brata. Wartość mieszkania wlicza się do spadku. Czy to prawda, że...
Nasza babcia umarła 8 lat temu bez pozostawiania spadku, natomiast za życia przepisała cały swój majątek na jednego wnuka. Babcia ma 3 dzieci, czy należny im się zachowek? Mama chciała odzyskać część majątku po babci (tak było uzgodnione), ale wnuk nie chce jej teraz tego...
Dwa lata temu mama sporządziła umowę darowizny mieszkania na wnuczkę za dożywocie. Mama zmarła niedawno. Nie wiem, czy umowa była sporządzona z wyłączeniem ze schedy spadkowej, czy nie. Czy my, córki, może domagać się od wnuczki zachowku lub wnosić do sądu o stwierdzenie...
Mam dwóch braci. Rodzice za życia, 20 lat temu, przepisali mi aktem notarialnym (umowa darowizny razem ze służebnością) domek z działka. Kilka lat od zapisu usunęli zapis o służebności, bo nieruchomość miała zostać sprzedana. Do sprzedaży jednak nie doszło, a służebność...
Mama umarła w tym roku, przed śmiercią, 3 lata temu, przekazała darowizną swoje mieszkanie wnuczkowi. Obecnie żyje dwoje dzieci mamy – ja i moja siostra (matka obdarowanego wnuczka) oraz dwoje dzieci po zmarłej siostrze (mama miała troje dzieci). Czy dobrze liczę, że mi ...
Moja matka zmarła cztery miesiące temu. Z tego co wiem majątek został zapisany w testamencie na moje przyrodnie rodzeństwo. Ojczym zmarł już dawno. Czy mogę ubiegać się o zachowek, jakieś pieniądze od przyrodniego rodzeństwa? Czy coś mi się należy po matce?
Moja mama 12 lat temu przepisała swoje mieszkanie wnukowi (synowi mojego brata). Brat zmarł 4 lata temu, a w tym miesiącu zmarła moja mama. Czy należą mi się jakieś pieniądze od bratanka?
W 1991 roku dostałem od rodziców aktem notarialnym umowę darowizny – całą nieruchomość – za bezpłatną dożywotnią służebność mieszkania. Od 15 lat jestem żonaty i mam dzieci. Część ziemi sprzedałem – oczywiście za zgodą rodziców. Mam 4 rodzeństwa....
Sprawa dotyczy przepisania majątku męża na dzieci z drugiego małżeństwa i czy po jego śmierci będzie należał się zachowek dla dzieci z pierwszego małżeństwa. Otóż, mąż ma działkę i domek letniskowy. Problem w tym, że ma trzech synów z pierwszego małżeństwa, a ze mną...
Czy mogę w trakcie trwającego postępowania sądowego, w którym jestem powodem, zrzec się na rzecz córki należnego mi od brata zachowku? Sprawa dobiega końca. Wyrok będzie korzystny dla mnie. Brat zaproponował ugodę, podając w rozliczeniu śmieszną kwotę. Mam niestety komornika na...
Moja bratanica mieszka w Szwecji i zamierza sporządzać oświadczenie o zrzeczeniu się zachowku na moją rzecz lub w ogóle bez wskazania drugiej osoby. Na jakim druku należny to sporządzić i kto ma to uwierzytelnić, gdyż prawdopodobnie u nich nie ma notariuszy?
Moja nieżyjąca matka miała zdiagnozowaną chorobę psychiczną, mimo to udało jej się to zataić przed notariuszem i wydziedziczyła mnie jako niegodnego spadku. Jedyne co miała, mieszkanie, zapisała mojemu bratu, który jest upośledzony umysłowo i wyrokiem sądu został umieszczony w...
Ponad 20 lat temu otrzymałam umową darowizny wraz z byłym już mężem gospodarstwo rolne od teściów, a oni w zamian przeszli na emeryturę z KRUS. Nadal jestem współwłaścicielką całego gospodarstwa, gdyż nie przeprowadziliśmy podziału majątku. W 2014 i 2016 roku teściowie...
Moja mama zmarła. Zostawiła testament, w którym zapisała mi dom (wartość 400 tys. zł). Mój jedyny brat nie żyje, jego jedyną spadkobierczynią jest pełnoletnia córka. Tata zmarł 6 lat temu, zrzekłyśmy się wtedy obie z bratanicą zachowku po tacie. Mama mogła spokojnie dożyć...
Mój ojciec otrzymał w formie darowizny od swojej matki dom, w którym obecnie wspólnie mieszkają (babcia ma ustanowioną dożywotnią służebność). Mnie natomiast babcia darowała aktem notarialnym mieszkanie, w którym wcześniej mieszkała. Chcielibyśmy się jakoś zabezpieczyć...
Mój wujek zmarł w 2014 r. W testamencie do całości spadku powołał swoją żonę. Niestety ciocia nie doczekała sprawy spadkowej, zmarła niecały rok po wujku. W razie śmierci obojga zgodnie z testamentem ja (czyli siostrzeniec cioci) zostałem powołany do całości spadku....
Zmarła nasza siostra, nie miała męża ani dzieci. Pozostało po niej mieszkanie o znacznej wartości, które w testamencie zapisała córce naszej zmarłej trzeciej siostry. Czy nam, siostrom zmarłej, należy się od siostrzenicy zachowek?
Indywidualne Porady Prawne
Masz problem z prawem spadkowym? Opisz swój
problem i zadaj pytania. (zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje) |
Zapytaj prawnika
Najnowsze pytania w dziale