Na wstępie należy wskazać, że tzw. pakiet VAT e-commerce został wprowadzony w oparciu o unijne dyrektywy: dyrektywę 2017/2455 oraz dyrektywę 2019/1995 na podstawie ustawy z dnia 20 maja 2021 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r., poz. 1163).
Dropshipping z Chin i krajów UE
Dropshipping w modelu pośrednictwa z krajami z UE jest zagadnieniem, które znajduje coraz częstsze zastosowanie. Jak się okazuje, polskie prawo nie określa ram tego zagadnienia. Brak uregulowań dotyczących tego modelu zarówno na terenie kraju, jak i poza jego granicami sprawia, że należy sięgnąć do przepisów ogólnych, odpowiednich dla tego rodzaju mechanizmów. W tym kontekście mowa o podatku dochodowym, jak i o podatku od towarów i usług (VAT).
Zgodnie z art. 2 pkt 22b ustawy o VAT – przez sprzedaż na odległość towarów importowanych rozumie się dostawę towarów wysyłanych lub transportowanych przez dostawcę lub na jego rzecz, w tym wtedy, gdy dostawca uczestniczy pośrednio w transporcie lub wysyłce towarów, z terytorium państwa trzeciego do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego, który jest:
a) podatnikiem podatku od towarów i usług lub osobą prawną niebędącą podatnikiem podatku od towarów i usług, którzy nie mają obowiązku rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 9, lub
b) podatnikiem podatku od wartości dodanej lub osobą prawną niebędącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, którzy nie mają obowiązku rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów odpowiadającego wewnątrzwspólnotowemu nabyciu towarów, o którym mowa w art. 9, lub
c) podmiotem niebędącym podatnikiem
– pod warunkiem że dostarczane towary nie są nowymi środkami transportu ani towarami, o których mowa w art. 22 ust. 1 pkt 2.
Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›
IOSS – punkt kompleksowej obsługi towarów importowanych
W celu ułatwienia rozliczeń wynikających z tytułu wprowadzenia nowych przepisów stworzono punkt kompleksowej obsługi towarów importowanych, tzw. IOSS. Sprzedawcy zarejestrowani w IOSS muszą naliczać podatek VAT podczas sprzedaży towarów przeznaczonych dla nabywcy w państwie członkowskim UE według stawki w nim obowiązującej.
Ponadto zgodnie z art. 7a ustawy o VAT:
- W przypadku gdy podatnik ułatwia, poprzez użycie interfejsu elektronicznego, takiego jak platforma, platforma handlowa, portal lub podobne środki, zwanego dalej „interfejsem elektronicznym”, sprzedaż na odległość towarów importowanych w przesyłkach o wartości rzeczywistej nieprzekraczającej wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 150 euro, uznaje się, że podatnik ten samodzielnie otrzymał towary i dokonał ich dostawy.
- W przypadku gdy podatnik ułatwia, poprzez użycie interfejsu elektronicznego, dokonanie na terytorium Unii Europejskiej przez podatnika nieposiadającego siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Unii Europejskiej:
1) wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość lub
2) dostawy towarów na rzecz podmiotu niebędącego podatnikiem
– uznaje się, że podatnik, który ułatwia tę dostawę, samodzielnie otrzymał towary i dokonał ich dostawy.
W przypadku, gdy sprzedaż towarów na odległość odbywa się za pomocą interfejsu elektronicznego, jakim jest np. platforma, wówczas za naliczenie podatku VAT odpowiada elektroniczny interfejs.
W ramach procedury IOSS podatek należny od SOTI będzie rozliczany w kraju Unii Europejskiej, w którym następuje konsumpcja, za pośrednictwem państwa Unii Europejskiej, w którym jest zidentyfikowany sprzedawca. Dzięki takiemu rozwiązaniu sam import towarów będzie zwolniony z VAT, gdyż opodatkowanie towarów nastąpi wcześniej, tj. w momencie sprzedaży.
Aby skorzystać z uproszczenia IOSS podatnicy niemający siedziby w UE, co do zasady, będą musieli wyznaczyć pośrednika odpowiedzialnego m.in. za zapłatę podatku VAT od SOTI.
Podstawowym celem IOSS jest uproszczenie obowiązków związanych z rozliczaniem podatku VAT dla podatników dokonujących SOTI poprzez:
- elektroniczną rejestrację sprzedawcy dla celów podatku VAT w jednym państwie członkowskim Unii Europejskiej, które będzie stanowiło dla podmiotu – państwo identyfikacji;
- rozliczanie VAT należnego w państwie członkowskim identyfikacji (według stawek obowiązujący w państwach konsumpcji) poprzez składanie co miesiąc jednej deklaracji elektronicznej.
Mechanizm odwrotnego obciążenia
Zastosowanie znajduje mechanizm odwrotnego obciążenia. Zastosowanie mechanizmu odwrotnego obciążenia przy imporcie usług spoza UE tak jak w przypadku importu usług z UE jest związane bezpośrednio z miejscem świadczenia usług określonym w art. 28b ustawy o VAT.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami to wyznaczony pośrednik będzie odpowiedzialny za regulacje podatku VAT w imieniu podatnika niemającego siedziby w kraju UE, zaś w cenę towaru będzie już wliczony wspomniany podatek VAT. Zatem cena pierwotna towaru będzie ulegała zwiększeniu o doliczony podatek VAT.
Należy również zauważyć, że nowe przepisy przerzucą też z dostawców bazowych znaczną część odpowiedzialności za prawidłowe rozliczenia VAT na pośredników obsługujących transgraniczne transakcje B2C, gdy przedsiębiorca sprzedaje osobom prywatnym przy wykorzystaniu platform czy portali internetowych. Nowelizacja wprowadza bowiem stworzenie szczególnej fikcji prawnej skutkującej uznaniem platformy (interfejsu elektronicznego) za podatnika, który kupuje i który dokonuje dostawy towarów – także w przypadku, gdy relacje handlowe łączą jedynie rzeczywistego sprzedawcę z ostatecznym nabywcą, zaś platforma pełni w istocie rzeczy funkcję pośrednika łączącego strony.
Lokalizacja dostawcy
Wskazać trzeba w tym miejscu, że jeżeli podmiot będzie świadczył usługi pośrednictwa na rzecz podatników – dostawców z Chin, to wobec powyższego usługi świadczone przez ten podmiot nie będą podlegać opodatkowaniu w Polsce podatkiem VAT z uwagi na to, że usługobiorcy (dostawcy zagraniczni) będą podatnikami w rozumieniu art. 28a ustawy o podatku od towarów i usług, a miejscem świadczenia (opodatkowania) usług – na podstawie art. 28b ust. 1 ww. ustawy – będą kraje, w których dostawcy mają swoje siedziby, tj. Chiny (zob. indywidualna interpretacja podatkowa z dnia 16 kwietnia 2019 r. Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej 0112-KDIL1-3.4012.82.2019.3.JN).
Należy zauważyć, że podczas przeprowadzania tych transakcji wnioskodawca na żadnym etapie nie będzie miał kontaktu z zamawianym przez klienta produktem. Nie będzie także odpowiadał za ewentualne rozliczenia podatkowe pomiędzy sprzedawcą a klientem. Klient będzie w szczególności zobowiązany do zapłaty cła oraz do dokonania formalności związanych z odprawą celną.
Zaś wynagrodzeniem sprzedawcy będzie prowizja (marża), będąca różnicą pomiędzy kwotą przelaną na konto bankowe od klienta a kwotą przekazaną do dostawcy tytułem poszczególnych transakcji.
Jak widać z powyższego, kluczowe znaczenie ma lokalizacja dostawcy, sprzedawcy, jak i samych klientów. Inaczej wygląda bowiem model podatkowy dla podmiotów przebywających na terenie Unii Europejskiej, a inaczej poza jej granicami. Zgodnie z przyjętą interpretacją prawa sprzedający towar w swoim sklepie internetowym jest w przypadku dropshippingu jedynie pośrednikiem. Obowiązek zapłaty podatku należy do kupującego. W obrocie wewnątrzwspólnotowym istnieją jednak sytuacje, w których stawka opodatkowania wynosi 0%. Dochodzi do tego między innymi wówczas, gdy nabywca posiada ważny numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrz UE lub podatnik wykazał w deklaracji podatkowej daną dostawę, a jednocześnie jest zarejestrowany jako podatnik VAT UE.
Faktury VAT dla ryczałtowców
Odpowiadając na kolejne Pani pytanie, pragnę wyjaśnić, że podatnik rozliczający się ryczałtem ewidencjonowanym również może wystawiać faktury VAT, jeżeli jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT. Ponadto w niektórych przypadkach przepisy wręcz przewidują obowiązek rejestracji na potrzeby podatku VAT.
W przypadku osób rozliczających się na podstawie ryczałtu obowiązują takie same zasady jak w przypadku przedsiębiorców, którzy wybrali inne formy opodatkowania. Za dokonaną sprzedaż lub świadczoną usługę mają obowiązek wystawić fakturę VAT, bez VAT lub rachunek. Rodzaj wystawianej faktury zależy od tego, czy są czynnymi podatnikami VAT i od tego, dla kogo wystawiany jest dokument.
Zgodnie z art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. f ustawy o podatku VAT zwolnień od podatku VAT nie stosuje się do podatników dokonujących dostaw następujących towarów, w związku z zawarciem umowy w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie: komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych (PKWiU 26).
VAT na produkty elektroniczne
Jak wynika z powyższego, dostawa produktów elektronicznych nabywanych w ramach transakcji na odległość nie podlega zwolnieniu z podatku VAT. Zatem dropshipping związany z tymi produktami nie będzie korzystał ze zwolnienia z VAT, a podatek będzie naliczany zgodnie z wyżej przedstawionymi zasadami (zależnie od tego, czy towar będzie pochodził z Chin lub też z innego państwa trzeciego, czy też z jednego z państw członkowskich UE).
Jeżeli podmiot będzie świadczył usługi pośrednictwa na rzecz podatników – dostawców z Chin, to wobec powyższego usługi świadczone przez ten podmiot nie będą podlegać opodatkowaniu w Polsce podatkiem VAT z uwagi na to, że usługobiorcy (dostawcy zagraniczni) będą podatnikami w rozumieniu art. 28a ustawy o podatku od towarów i usług, a miejscem świadczenia (opodatkowania) usług – na podstawie art. 28b ust. 1 ww. ustawy – będą kraje, w których dostawcy mają swoje siedziby, tj. Chiny (zob. indywidualna interpretacja podatkowa z dnia 16 kwietnia 2019 r. Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej 0112-KDIL1-3.4012.82.2019.3.JN).
Ponadto kluczowe znaczenie ma lokalizacja dostawcy, sprzedawcy, jak i samych klientów. Inaczej wygląda bowiem model podatkowy dla podmiotów przebywających na terenie Unii Europejskiej, a inaczej poza jej granicami. Zgodnie z przyjętą interpretacją prawa sprzedający towar w swoim sklepie internetowym jest w przypadku dropshippingu jedynie pośrednikiem. Obowiązek zapłaty podatku należy do kupującego. W obrocie wewnątrzwspólnotowym istnieją jednak sytuacje, w których stawka opodatkowania wynosi 0%. Dochodzi do tego między innymi wówczas, gdy nabywca posiada ważny numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrz UE lub podatnik wykazał w deklaracji podatkowej daną dostawę, a jednocześnie jest zarejestrowany jako podatnik VAT UE.
Dowód sprzedaży
W modelu sprzedaży we własnym imieniu to sklep ma obowiązek wystawić dowód sprzedaży na swoje dane oraz dostarczyć go klientowi. Zgodnie z obowiązującymi przepisami sklepy wystawiają klientom paragony bądź faktury, które można przesłać w formie elektronicznej, więc pozostaje pewna dowolność w rozwiązaniu tej kwestii. Zatem fakturę dla klienta wystawia Pani.
Niemniej jednak, z uwagi na fakt, że wskazana problematyka opiera się na wielu aspektach podatkowych, z mojej strony proponuję wystąpić do dyrektora izby skarbowej o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej, co zabezpieczy Panią w przyszłości przed ewentualnymi negatywnymi konsekwencjami podjętych przez Panią kroków. Koszt to jedynie 40 zł od stanu faktycznego. Na decyzję czeka się do 3 miesięcy. Plus jest taki, że jeśli zastosuje się Pani do interpretacji, nie poniesie negatywnych skutków swojego działania podatkowego, nawet jeśli z czasem US zmieni interpretację przepisów. Warto więc podjąć decyzję, jaki konkretnie model będzie Pani wprowadzać i wówczas wystąpić o indywidualną interpretację podatkową. Dla przedsiębiorcy, który chce wejść na rynek profesjonalnie, to w mojej ocenie niezwykle istotna kwestia, zwłaszcza tam gdzie przepisy są skomplikowane i nieprecyzyjne.
Uwaga końcowa: Od 1 stycznia 2021 r. w związku z Polskim Ładem nastąpiły zmiany w zakresie prowadzonych działalności, które można rozliczać ryczałtem. Warto przeanalizować te zmiany, zanim zdecyduje się Pani na konkretną formę opodatkowania. Proponuje skonsultować się z księgową, która będzie prowadzić rozliczenia, gdyż będzie ona posiadała więcej informacji, od których zależeć będzie wysokość podatku w poszczególnych formach opodatkowania (dochodach rodziny, tj. małżonka, miesięcznych kosztach – to kluczowe dla wyboru formy.
Wynajem prywatnego mieszkania firmie
