Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów
Jedną z czynności opodatkowanych podatkiem VAT jest wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (dalej: WDT). Przez WDT rozumie się wywóz towarów z terytorium kraju w wykonaniu dostawy towarów na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, z zastrzeżeniem ustawowych warunków.
Wśród wspomnianych warunków wyróżnia się również takie, które dotyczą nabywcy towarów w ramach WDT. Aby można było mówić o WDT nabywca towarów, musi być:
- podatnikiem podatku od wartości dodanej zidentyfikowanym na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, lub
- osobą prawną niebędącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, która jest zidentyfikowana na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju;
W przypadku niespełnienia powyższego warunku nie wystąpi WDT nie znajdzie zastosowania stawka 0% i w rezultacie taką dostawę należy uznać za dostawę krajową i opodatkować właściwą stawką podatku.
Z przepisów powyższych wynika, że koniecznym warunkiem jest, aby nabywca był zidentyfikowany na potrzeby transakcji. Trzeba jednak zauważyć, że powyższe przepisy są nie do końca zgodne z regulacjami unijnymi, ponieważ dyrektywa VAT nie wprowadza dodatkowych kryteriów technicznych, od których spełnienia zależałoby prawo do zastosowania stawki zero proc. Polskie przepisy ustawy o VAT zawierają zatem surowsze wymagania niż przepisy unijne.
Zastosowanie stawki 0% do transakcji ze słowacką firmą nie posiadającą numeru VAT-UE
Jak wskazuje analiza wyroków TSUE, wprowadzenie dodatkowych wymagań formalnych w postaci konieczności posiadania właściwego i ważnego numeru identyfikacyjnego dla potrzeb transakcji wewnątrzwspólnotowych wykracza poza zakres przepisów unijnych. Trybunał podkreśla, że dysponowanie numerem identyfikacyjnym jest wyłącznie wymogiem formalnym, który nie może podważyć prawa do zastosowania 0% stawki VAT, jeżeli materialne przesłanki zaistnienia dostawy wewnątrzwspólnotowej zostały spełnione (np. wyroki TSUE C-273/11 z 6 września 2012 r. oraz C-587/10 z 27 września 2012 r.). Potwierdzają to również organy skarbowe w licznych interpretacjach.
Trzeba jednak zaznaczyć, że nadal istnieje ryzyko zakwestionowania takiej transakcji jako WDT przez kontrolę podatkową. W takim przypadku trzeba wykazać, że nabywca rozliczył podatek od wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Jeżeli zatem słowacka firma nie ma numeru VAT-UE, ale rozlicza WNT i odprowadzi podatek od tej transakcji, może Pan zastosować stawkę 0% do tej transakcji, ponieważ zostanie zachowana zasada neutralności podatku VAT.
Trzeba też podkreślić dość dziwną argumentację spółki słowackiej, ponieważ w myśl przepisów unijnych (na podstawie których zostały opracowane regulacje m.in. polskie i słowackie) uzyskanie numeru VAT-UE nie powoduje utraty zwolnienia. Podmioty zwolnione również mogą dokonywać transakcji WNT i odprowadzać z tego tytułu podatek.