Świadczenie usług w ramach umowy-zlecenia, oskładkowanie
Skoro Pana kontrakt został podpisany na miesiąc wcześniej przed założeniem przez Pana działalności, to ten miesiąc należałoby traktować pod kątem art. 750 Kodeksu cywilnego (K.c.). W myśl tego przepisu do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu. Także z punktu widzenia ZUS tego rodzaju kontrakt zakwalifikowany zostałby dla celów ubezpieczenia społecznego tak jak umowa-zlecenie. Osoba wykonująca taką umowę podlega zatem ubezpieczeniom społecznym na zasadach określonych dla zleceniobiorców, a zatem obowiązkowo ubezpieczeniom:
- emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu,
- ubezpieczeniu zdrowotnemu.
Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z działalności
Ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne, a przystąpienie do niego może nastąpić tylko na wniosek ubezpieczonego. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla Pana stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzyskany z tytułu zawartej umowy. Zgodnie z art. 13 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
„Za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się: (…)
8) przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od:
a) osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, (…).”
Przychód uzyskany z takiej umowy zalicza się do przychodów z działalności wykonywanej osobiście, nawet gdy tego rodzaju umowa została zawarta w ramach działalności gospodarczej.
Jak z tego wynika, korekta momentu rozpoczęcia działalności nie ma żadnego znaczenia z punktu widzenia ww. przepisów, bo i tak podatek PIT Pan zapłacił, a co do ZUS – większe będzie zamieszanie z powodu Pana obecnego naliczania, niż to jest warte.
Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›
Zgłoszenie zmian w ewidencji działalności gospodarczej
Co do ewentualnej korekty rozpoczęcia działalności, gdyby bardzo Pan się uparł, aby tego dokonać. Zgodnie z art. 14 ust. 3 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej – przedsiębiorca ma prawo we wniosku o wpis do ewidencji działalności gospodarczej określić późniejszy dzień podjęcia działalności gospodarczej niż dzień złożenia wniosku. Według ustawy wniosek o wpis do ewidencji zawiera wskazanie daty rozpoczęcia działalności gospodarczej, a przedsiębiorca jest obowiązany zgłaszać organowi ewidencyjnemu zmiany stanu faktycznego i prawnego odnoszące się do przedsiębiorcy i wykonywanej przez niego działalności gospodarczej, w zakresie danych zawartych we wniosku, powstałe po dniu dokonania wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, w terminie 14 dni od dnia powstania tych zmian (art. 7b ust. 2 pkt 4 w zw. z art. 7d ust. 1 p.d.g.).
Zatem korekta na wcześniejszy okres rozpoczęcia działalności nie jest dopuszczalna także z powodu przedawnienia (upływu terminu na dokonanie takiej poprawki).
Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›
Faktyczny dzień rozpoczęcia działalności gospodarczej
Trzeba pamiętać, że wpis do ewidencji działalności gospodarczej ma charakter jedynie deklaratoryjny i stanowi podstawę prawną możliwości rozpoczęcia działalności gospodarczej. Wpisu do ewidencji nie należy utożsamiać z podjęciem samej działalności (tak wyrok WSA w Warszawie z dnia 23.01.2007 r., sygn. akt VI SA/Wa 709/06 opubl. Legalis nr:96759). Zgłoszenie i wpis do ewidencji działalności gospodarczej stanowi tylko podstawę rozpoczęcia działalności gospodarczej w rozumieniu jej legalizacji i nie jest zdarzeniem ani czynnością, które bezwzględnie czasowo wiąże się z podjęciem takiej działalności. (tak też wyrok WSA w Warszawie z dnia 20.11.2007 r., sygn. akt VI SA/Wa 1444/07 opubl. Legalis nr: 272007). W judykaturze SN przyjmuje się również jednolicie, że obowiązek ubezpieczenia wynika z faktycznego rozpoczęcia działalności i jej prowadzenia na podstawie wpisu do ewidencji (rejestru), natomiast kwestie związane z jej formalnym zarejestrowaniem i wyrejestrowaniem mają znaczenie wyłącznie w sferze dowodowej, nie przesądzają natomiast same w sobie o podleganiu obowiązkowi ubezpieczeń społecznych (por. np. wyroki z 31.03.2000 r., II UKN 457/99, OSNAPiUS Nr 18/2001, poz. 564; z 21.06.2001 r., II UKN 428/00, OSNAPiUS Nr 6/2003, poz. 158; z 25.11.2005 r., I UK 80/05, OSNP Nr 19-20/2008, poz. 309; z 23.03.2006 r., I UK 220/05, OSNP Nr 5-6/2007, poz. 81).
Zatem na Pana miejscu zostawiłabym sprawę w obecnym stanie. Gdyby w przyszłości ZUS dopatrzył się braku opłacenia składek (mało prawdopodobne) za ten jeden miesiąc uzyskania przychodu z działalności wykonywanej osobiście (umowa-zlecenie) zawsze zostaje wniosek o umorzenie czy rozłożenie na raty.
Kliknij tutaj i zapytaj prawnika online ›
Przykłady
Pan Marek kilka lat temu rozpoczął współpracę z niemiecką firmą informatyczną. Formalnie działalność gospodarczą w Polsce założył w połowie czerwca, ale jak później odkrył, pierwsze zlecenie zrealizował już pod koniec maja. Wówczas jednak, działając pod presją czasu i chęci zdobycia kontraktu, nie był świadomy konieczności wcześniejszej rejestracji firmy. Po latach, analizując umowę oraz przelewy za wykonane prace, zorientował się, że technicznie działalność podjął jeszcze przed jej formalnym zarejestrowaniem. Chciałby teraz skorygować datę rozpoczęcia działalności, aby uporządkować dokumentację względem ZUS i ewentualnych składek społecznych, których za ten maj nie odprowadził.
Pani Monika po studiach rozpoczęła działalność handlową, sprzedając rękodzieło online dla klientów z całej Europy. Początkowo sądziła, że pierwsze zamówienia były jedynie testowe, zanim faktycznie wystartuje z firmą. Dopiero po roku zauważyła, że w systemie sprzedażowym figuruje zamówienie złożone przez klienta niemieckiego jeszcze na kilka tygodni przed oficjalną rejestracją działalności. Zastanawia się teraz, czy powinna zgłosić do CEIDG korektę daty rozpoczęcia działalności, bo formalnie sprzedaż rozpoczęła się wcześniej, a tym samym należałoby uregulować składki ZUS od tej pierwszej sprzedaży.
Pan Adam otrzymał ofertę kontraktu od firmy z Kanady. Umowę podpisał na początku marca, a działalność gospodarczą założył dopiero pod koniec marca, sądząc, że formalności można załatwić „przy okazji”. Kanadyjski partner nalegał, by Adam jak najszybciej przesłał pierwsze faktury. Po kilku latach księgowa zauważyła, że na podstawie umowy wynagrodzenie za początkowy okres współpracy obejmuje czas sprzed formalnej rejestracji działalności. Wątpliwości pojawiły się przy rozliczeniach ZUS, bo za ten pierwszy okres brakowało składek. Adam rozważa obecnie, czy możliwa jest korekta daty rozpoczęcia działalności w CEIDG wstecz, by wszystko uporządkować zgodnie z dokumentacją kontraktową.
Podsumowanie
Korekta daty rozpoczęcia działalności gospodarczej wstecz co do zasady nie jest możliwa, zwłaszcza po upływie ustawowych terminów na zgłoszenie zmian w CEIDG. W wielu przypadkach wcześniejsze rozpoczęcie współpracy przed formalną rejestracją działalności może być jednak traktowane jako wykonywanie usług w ramach umowy-zlecenia, co wiąże się z ewentualnym obowiązkiem zapłaty składek ZUS. Ponieważ podatek dochodowy zwykle i tak został rozliczony, problematyczne pozostają głównie kwestie ubezpieczeniowe. W takich sytuacjach często lepiej pozostawić sprawę bez korekty, a ewentualne nieprawidłowości można rozwiązać na etapie kontroli ZUS, składając wniosek o umorzenie lub rozłożenie zaległości na raty.
Oferta porad prawnych
Masz wątpliwości związane z datą rozpoczęcia działalności, rozliczeniami z ZUS czy poprawkami w CEIDG? Skorzystaj z profesjonalnych porad prawnych online. Nasi eksperci pomogą Ci ocenić sytuację, doradzą najlepsze rozwiązanie i przeprowadzą Cię przez cały proces formalności, abyś mógł spać spokojnie i skupić się na prowadzeniu biznesu.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - Dz.U. 1991 nr 80 poz. 350
Działalność gospodarcza na urlopie wychowawczym
