Rękojmia za wady sprzedanego samochodu
Wszelkich roszczeń – w przypadku wad pojazdu, a więc niewłaściwego nr VIN czy innych wad, o których nie został Pan poinformowany w chwili zakupu – powinien Pan dochodzić od sprzedającego.
Zgodnie z treścią art. 556 § 1 Kodeksu cywilnego (K.c.): Sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną lub prawną (rękojmia). Zgodnie natomiast z treścią art. 560 § 1 K.c.: Jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy, chyba że sprzedawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymieni rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunie. Ograniczenie to nie ma zastosowania, jeżeli rzecz była już wymieniona lub naprawiana przez sprzedawcę albo sprzedawca nie uczynił zadość obowiązkowi wymiany rzeczy na wolną od wad lub usunięcia wady.
Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›
Brak winy i brak wiedzy nie zwalnia sprzedawcy z odpowiedzialności
Mając także na uwadze wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 20 listopada 2012 r.: Odpowiedzialność sprzedawcy za wady z tytułu rękojmi (art. 556 K.c.) ukształtowana jest na zasadzie ryzyka i sprowadza się do odpowiedzialności za skutek, polegający na istnieniu wady przedmiotu sprzedaży. Sprzedawcy nie zwalnia zatem brak winy, ani też brak jego wiedzy o istnieniu wady, a ewentualna wiedza sprzedawcy o istnieniu wady może tylko zaostrzyć jego odpowiedzialność (art. 564 K.c.). Z kolei to, czy kupujący mógł wadę zauważyć przy dochowaniu należytej staranności, czy powinien był wiedzieć o wadzie (czy mógł się o niej dowiedzieć przy dochowaniu należytej staranności) nie wyłącza odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu rękojmi. Tylko wiedza kupującego o wadzie w chwili zawarcia umowy wyłącza tę odpowiedzialność (art. 557 § 1 K.c.) (I ACA 820/12).
Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›
Sprzedawca zwolniony z rękojmi, jeżeli kupujący wiedział o wadzie
Zgodnie natomiast z treścią art. 557 § 1 K.c.: Sprzedawca jest zwolniony od odpowiedzialności z tytułu rękojmi, jeżeli kupujący wiedział o wadzie w chwili zawarcia umowy. Zgodnie bowiem z wyrokiem Sądu Okręgowego w Zamościu z dnia I Ca 282/13: Jedyną okolicznością uzasadniającą zwolnienie sprzedawcy z odpowiedzialności z tytułu rękojmi za wady jest wiedza kupującego o wadzie w chwili zawarcia umowy. Ciężar przeprowadzenia dowodów na te okoliczności spoczywa na sprzedawcy, zgodnie z art. 557 K.c.
Prawo kupującego do odstąpienia od umowy lub obniżenia ceny
Zatem jeżeli pojazd posiada inne numery VIN niż powinny być w rzeczywistości, jest złożony z różnych pojazdów lub posiada inne niewłaściwości, o których Pan nie wiedział, to jak najbardziej przysługują Panu roszczenia z tytułu rękojmi. Idąc dalej – artykuł 560 K.c. określa dwa podstawowe uprawnienia, które przysługują kupującemu, a więc Panu, na podstawie przepisów o rękojmi. Na jego podstawie kupujący, czyli Pan, może albo od umowy odstąpić, albo żądać obniżenia ceny. Zasadne to jest także z tego powodu, iż sprzedający niezwłocznie nie naprawia wady.
Dlatego też w pierwszej kolejności proponuję Panu wystosować do sprzedawcy ostateczne pisemne wezwanie wraz z oświadczeniem w zakresie Pana roszczenia: czy to odstąpienia od umowy lub obniżenia ceny. Może Pan je wystosować dopiero po zakończonym postępowaniu karnym, o ile potwierdzone zostaną Pańskie podejrzenia co do sfałszowaniu nr VIN.
Przykłady
Zaskoczenie na stacji diagnostycznej
Pan Michał kupił używanego SUV-a z komisu. Auto wyglądało dobrze, cena była atrakcyjna, a sprzedawca zapewniał, że pojazd ma „czystą historię”. Po tygodniu Michał pojechał na badanie techniczne, gdzie diagnosta zauważył, że tabliczka znamionowa była przynitowana nietypowo, a numer VIN wybity na ramie nie zgadzał się z dokumentami. Po zawiadomieniu policji okazało się, że numer VIN został przerobiony. Choć nie ustalono sprawcy fałszerstwa, Michał – korzystając z przepisów o rękojmi – wezwał komis do odstąpienia od umowy i ostatecznie odzyskał pieniądze.
Auto „składak” z Niemiec
Pani Agnieszka kupiła samochód sprowadzony z Niemiec od lokalnego handlarza. Po kilku miesiącach użytkowania zaczęła zauważać niepokojące oznaki – różne kolory lakieru pod uszczelkami, niepasujące części w komorze silnika. Zleciła ekspertyzę rzeczoznawcy, który stwierdził, że pojazd został złożony z części kilku różnych aut i posiadał wadliwy VIN. Sprzedawca twierdził, że o niczym nie wiedział. Agnieszka – powołując się na rękojmię – skutecznie żądała obniżenia ceny o 30%, mimo że sprzedający nie miał świadomości wady.
Fałszywa historia serwisowa i VIN
Pan Tomasz kupił samochód „z pełną historią serwisową” od firmy zajmującej się importem aut z Belgii. Po zakupie chciał ubezpieczyć pojazd w ramach autocasco, jednak ubezpieczyciel odmówił – VIN nie widniał w bazie producenta. Wyszło na jaw, że auto miało sfałszowany numer identyfikacyjny i było wcześniej powypadkowe. Mimo że sprzedawca upierał się, że sam został oszukany przez zagranicznego dostawcę, Tomasz – po uzyskaniu zaświadczenia z policji – wystosował oficjalne oświadczenie o odstąpieniu od umowy. Ostatecznie odzyskał całą zapłaconą kwotę.
Podsumowanie
Kupując używany samochód, kupujący ma prawo oczekiwać, że pojazd będzie wolny od wad prawnych i fizycznych, w tym także od sfałszowanego numeru VIN. Jeśli po zakupie okaże się, że numer VIN jest nieprawidłowy, kupującemu przysługują roszczenia z tytułu rękojmi, niezależnie od tego, czy sprzedawca wiedział o istnieniu wady. Odpowiedzialność sprzedawcy ma charakter obiektywny i nie jest uzależniona od jego winy. W takiej sytuacji kupujący może domagać się obniżenia ceny albo odstąpienia od umowy, nawet jeśli organy ścigania nie ustalą sprawcy fałszerstwa. Kluczowe znaczenie ma to, czy kupujący wiedział o wadzie w momencie zakupu – tylko wtedy sprzedawca może uchylić się od odpowiedzialności. Dlatego warto każdorazowo zadbać o odpowiednie udokumentowanie zgłoszenia wady oraz formalne wezwanie sprzedawcy do spełnienia roszczeń.
Oferta porad prawnych
Jeśli masz wątpliwości co do legalności numeru VIN pojazdu, potrzebujesz pomocy w odstąpieniu od umowy lub chcesz skutecznie dochodzić swoich praw od sprzedawcy, skorzystaj z naszych porad prawnych online. Nasi prawnicy pomogą Ci ocenić sytuację, przygotować niezbędne pisma oraz poprowadzić sprawę tak, byś mógł odzyskać swoje pieniądze lub uzyskać odpowiednie odszkodowanie – szybko, wygodnie i bez wychodzenia z domu.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Wyrokiem Sądu Okręgowego w Zamościu I Ca 282/13
Przekazanie gospodarstwa rolnego w zamian za emeryturę
