Od kiedy liczona jest kadencja zarządu stowarzyszenia?

Celem udzielenia odpowiedzi na zadane pytanie należy odwołać się do przepisów ustawy Prawo o stowarzyszeniach oraz ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym. Prawo o stowarzyszeniach stanowi w art. 8, że stowarzyszenie podlega obowiązkowi wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego, o ile przepis ustawy nie stanowi inaczej.

Jednym z obligatoryjnych organów stowarzyszenia jest zarząd, na którym z mocy ustawy, jak również statutu, spoczywają różne obowiązki, w szczególności złożenie wniosku o wpis stowarzyszenia do Krajowego Rejestru Sądowego wraz ze statutem, listą założycieli, a także z protokołem z wyboru władz stowarzyszenia – art. 12, a także obowiązek zawiadomienia sądu rejestrowego o zmianie statutu – art. 21.

Szczegółowe kompetencje zarządu, jego skład oraz okres kadencji powinny być uregulowane w statucie stowarzyszenia, bowiem ustawa nie zawiera stosownych zapisów, poza niektórymi obowiązkami na nim ciążącymi. Sposób wykonywania reprezentacji, liczebność zarządu, jak i okres trwania kadencji określone być muszą w statucie, przy czym statut może różnicować status członków zarządu.

Mając na uwadze przepisy ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, odnoszące się do stowarzyszeń, to zgodnie z art. 53a podmioty podlegające obowiązkowi wpisu do rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, są obowiązane zgłaszać dotyczące ich informacje wymienione w art. 38 (dane podlegające wpisowi w oddziale 1 rejestru przedsiębiorców), 39 (dane dotyczące reprezentacji), 43 (dane związane z kuratorem), 44 (dotyczące likwidacji, zmian w spółce), 52 (dane dotyczące rejestracji stowarzyszenia) i 53 (dot. samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej) oraz zmiany tych informacji, niezależnie od obowiązków wynikających z odrębnych przepisów, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Jeżeli chodzi o reprezentację, to należy wskazać oznaczenie organu uprawnionego do reprezentowania podmiotu oraz osób wchodzących w jego skład, ze wskazaniem sposobu reprezentacji, a także zgłaszać zmiany tych danych.

Zmiany, zgodnie z art. 22 ustawy o KRS-ie, należy zgłaszać w ciągu 7 dni od daty wydarzenia, które powoduje konieczność zgłoszenia zmiany.

Kadencja organu uprawnionego do reprezentacji nie ma związku z wpisem do KRS-u, bowiem wpis do KRS-u osób wchodzących w skład zarządu ma tylko i wyłącznie charakter deklaratoryjny (postanowienie sądu rejestrowego stwierdza jedynie fakt powołania zarządu czy powołania danej osoby w skład zarządu, które jest ważne od momentu jego powołania).

Członek zarządu jeszcze przed wpisem ma prawo, legitymując się odpisem uchwały zgromadzenia wspólników, skutecznie występować w imieniu spółki przed urzędami, w postępowaniach sądowych, zawierać umowy i wykonywać inne czynności prawne. Od chwili powołania zarządu liczy się czas trwania jego kadencji.

Status prawny członka zarządu spółki określają ustawa (choć szczątkowo) oraz statut stowarzyszenia. Zarząd stowarzyszenia jest powoływany i odwoływany przez walne zgromadzenie. Oznacza to, że takie powołanie jest skuteczne w stosunkach wewnętrznych spółki, a wpis zmian w składzie osobowym zarządu w rejestrze sądowym ma tylko charakter deklaratoryjny.

Jeśli więc szczególny przepis prawa nie wskazuje jednoznacznie, że dana czynność jest skuteczna prawnie dopiero od momentu jej zarejestrowania w Krajowym Rejestrze Sądowym, to taki wpis będzie wpisem deklaratoryjnym – skutecznym od momentu podjęcia przez właściwy organ stosownej uchwały powołującej zarząd  i tak też należy liczyć kadencję organu.

Następna treść pytania jest niezrozumiała, wszystko zależy od tego, czy zmiany podlegające obowiązkowi zgłoszenia do KRS-u zostały zgłoszone.