Odpowiedzialność sprzedającego względem kupującego za wady fizyczne rzeczy sprzedanej
W analizowanym stanie faktycznym istotny jest art. 556 i następne ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodek cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm., w skrócie K.c.). Przepisy te łącznie określają odpowiedzialność sprzedającego względem kupującego za wady fizyczne rzeczy sprzedanej, przy czym wadą fizyczną rzeczy sprzedanej jest wada (vide – art. 556 § 1 K.c.):
- zmniejszająca wartość lub użyteczność tej rzeczy ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub z przeznaczenia rzeczy,
- jeżeli rzecz nie ma właściwości, o których istnieniu zapewnił kupującego,
- jeżeli rzecz została kupującemu wydana w stanie niezupełnym.
W mojej ocenie wada polegająca na innym (niż w rzeczywistości) roku produkcji samochodu jest wadą fizyczną rzeczy sprzedanej. Nie operuję jednak w tym zakresie wiedzą specjalistyczną. Radzę zatem skonsultować tę okoliczność z osobą, która takimi informacjami dysponuje (np. rzeczoznawca samochodowy).
Kiedy sprzedawca jest zwolniony od odpowiedzialności z tytułu rękojmi?
W analizowanych okolicznościach ważny jest art. 557 § 1 K.c., zgodnie z którym „sprzedawca jest zwolniony od odpowiedzialności z tytułu rękojmi, jeżeli kupujący wiedział o wadzie w chwili zawarcia umowy”.
Roszczenia z tytułu rękojmi – zgodnie z treścią art. 558 K.c. – mogą być inaczej określone w umowie między stronami, chyba że sprzedawca podstępnie wadę zataił przed kupującym.
Roszczenia z tytułu rękojmi za wady fizyczne przedmiotu sprzedaży, to (vide – art. 556 § 1 K.c.):
- żądanie obniżenia ceny,
- wymiana rzeczy wadliwej na rzecz wolną od wad,
- usunięcie wady,
- odstąpienie od umowy.
Kiedy następuje utrata uprawnień z tytułu rękojmi?
Reklamacje (roszczenia z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy sprzedanej) można zgłaszać w ściśle określonym terminie.
Przy sprzedaży między osobami prowadzącymi działalność gospodarczą utrata uprawnień z tytułu rękojmi następuje, jeżeli kupujący nie zbadał rzeczy w czasie i w sposób przyjęty przy rzeczach tego rodzaju i nie zawiadomił niezwłocznie sprzedawcy o dostrzeżonej wadzie, a w wypadku gdy wada wyszła na jaw dopiero później – jeżeli nie zawiadomił sprzedawcy niezwłocznie po jej wykryciu (z wyjątkiem podstępnego zatajenia wady).
Utrata uprawnień z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy nie następuje mimo niezachowania terminów do zbadania rzeczy przez kupującego i do zawiadomienia sprzedawcy o wadach, jeżeli sprzedawca wadę podstępnie zataił albo zapewnił kupującego, że wady nie istnieją.
Kiedy mija możliwość wystąpienia z roszczeniem reklamacyjnym z tytułu wady fizycznej rzeczy sprzedanej?
Termin graniczny możliwości wystąpienia z roszczeniem reklamacyjnym z tytułu wady fizycznej rzeczy sprzedanej mija po roku od dnia, kiedy rzecz została kupującemu wydana, chyba że sprzedawca wadę podstępnie zataił.
W mojej ocenie mamy do czynienia z wadą fizyczną rzeczy sprzedanej, przy czym Pańskie roszczenia z art. 560 § 1 lub § 2 są problematyczne. W stosunkach między przedsiębiorcami wskazuje się na podwyższony miernik należytej staranności. Z tego wynika fakt, że już w momencie wydania pojazdu był Pan zobowiązany do zauważenia tak oczywistej wady jak pomylenie roku produkcji pojazdu. Już zatem z tego powodu istnieje niebezpieczeństwo oddalenia Pańskich roszczeń przez sąd.
W dalszej perspektywie sugeruję:
- sporządzenie wezwania do dobrowolnego spełnienia świadczenia (żądanie obniżenia ceny stosownie do rocznika);
- po bezskutecznym upływie wyżej określonego terminu sugeruję pozew o obniżenie ceny.
* Stan prawny z dnia 22.07.2011 r.