Zabezpieczenie poręczenia dotacji z urzędu pracy

Poręczenie przy dotacji z urzędu pracy

Poręczenie jest najczęściej spotykaną formą zabezpieczenia roszczeń – w tym wypadku zabezpieczenia zwrotu przyznanych środków w sytuacji nie wywiązania się z warunków umowy przez osobę bezrobotną. W takiej umowie, poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela (PUP) do wykonania zobowiązania  w razie niewykonania obowiązku przez dłużnika. Do udzielenia zabezpieczenia w drodze poręczenia konieczne jest złożenie stosownego oświadczenia w formie pisemnej pod rygorem nieważności.

Niemniej jednak, istotne w tej mierze będą zapisy umowy zawartej między PUP-em a osobą otrzymującą dotację, zawierającej w swojej treści zapisy dotyczące poręczenia, chyba że kwestia ta zostanie uregulowana odrębną umową.

Zabezpieczenie roszczenia przez poręczenie

Zabezpieczenia roszczenia przez poręczenie powoduje, że wierzyciel może on żądać spłaty długu nie tylko od dłużnika, ale także od poręczyciela, który odpowiada swoim całym majątkiem do wysokości udzielonych środków wraz z należnymi odsetkami ustawowymi, naliczonymi od dnia uzyskania środków do dnia ich zwrotu oraz jest obowiązany do zapłaty kosztów niezbędnych do zabezpieczenia lub dochodzenia roszczenia - o ile nic innego nie wynika z umowy poręczenia. Poza tym odpowiada on za szkodę wyrządzoną wierzycielowi poprzez niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania głównego, za które poręczył.

Konsekwencją poręczenia jest solidarna odpowiedzialność dłużnika i poręczyciela, czyli możliwość dokonania przez wierzyciela wyboru osoby, od której zażąda spłaty należności. Dlatego najlepiej jest zastrzec w takiej umowie, iż poręczyciel będzie odpowiadał za dług tylko wtedy, gdy dłużnik nie będzie w stanie zapłacić.

W celu zabezpieczenia sytuacji poręczyciela, po udzieleniu poręczenia, na mocy czynności prawnej dłużnika z wierzycielem nie może dochodzić do zwiększania zobowiązań poręczyciela.

Spełnienie zobowiązania przez poręczyciela

Po spełnieniu zobowiązania przez poręczyciela, dłużnik jest zobowiązany do zwrotu poręczycielowi przedmiotu świadczenia.

W myśl art. 518 § 1 Kodeksu cywilnego „osoba trzecia, która spłaca wierzyciela, nabywa spłaconą wierzytelność do wysokości dokonanej zapłaty:

1) jeżeli płaci cudzy dług, za który jest odpowiedzialna osobiście albo pewnymi przedmiotami majątkowymi”.

Oznacza to, że od momentu, w którym Pan spłaci dług, ma Pan roszczenie zwrotne do dłużnika. Co istotne, zaspokojenie wierzyciela przez poręczyciela zwalnia dłużnika głównego z zobowiązania wobec wierzyciela. Od tej chwili poręczyciel wstępuje z mocy ustawy w prawa zaspokojonego wierzyciela do wysokości spełnionego świadczenia, czyli może żądać od dłużnika głównego wszystkiego, co sam świadczył wierzycielowi z tytułu długu głównego.

Wierzyciel powinien wydać poręczycielowi zabezpieczenia i środki dowodowe, które w przyszłości ułatwiłyby mu uzyskanie świadczenia od dłużnika. W przypadku ich wyzbycia ponosi odpowiedzialność za wynikłą stąd szkodę. Zgodnie bowiem z art 887 „jeżeli wierzyciel wyzbył się zabezpieczenia wierzytelności albo środków dowodowych, ponosi on względem poręczyciela odpowiedzialność za wynikłą stąd szkodę”.

Obowiązek poręczyciela i dłużnika do wzajemnego informowania o wykonaniu zobowiązania

Kodeks nakłada na poręczyciela i dłużnika obowiązek współdziałania przejawiający się we wzajemnym informowaniu o wykonaniu zobowiązania. Art. 885 stanowi: „poręczyciel powinien niezwłocznie zawiadomić dłużnika o dokonanej przez siebie zapłacie długu, za który poręczył. Gdyby tego nie uczynił, a dłużnik zobowiązanie wykonał, nie może żądać od dłużnika zwrotu tego, co sam wierzycielowi zapłacił, chyba że dłużnik działał w złej wierze”. Pomimo tego, że przepis uniemożliwia dochodzenie roszczenia regresowego od dłużnika w przypadku niedochowania obowiązku informacyjnego, poręczyciel ma prawo dochodzić świadczenia od wierzyciela na podstawie przepisów o nienależnym świadczeniu (art. 410 i następne).

Natomiast art. 886 reguluje, że jeżeli poręczenie udzielone zostało za wiedzą dłużnika, dłużnik powinien niezwłocznie zawiadomić poręczyciela o wykonaniu zobowiązania. Gdyby tego nie uczynił, poręczyciel, który zaspokoił wierzyciela, może żądać od dłużnika zwrotu tego, co wierzycielowi zapłacił, chyba że działał w złej wierze.

W braku dobrowolnego uiszczenia należności przez dłużnika powinien Pan udać się do sądu w celu uzyskania tytułu egzekucyjnego i opatrzenia go klauzulą wykonalności. Stanie się on wtedy tytułem wykonawczym, który wraz z wnioskiem o wszczęcie postępowania egzekucyjnego stanowić będzie dla komornika podstawę do wszczęcia postępowania egzekucyjnego w celu zaspokojenia należności: m.in. z wynagrodzenia za pracę, z ruchomości, z nieruchomości, z rachunku bankowego.