Serwis komupterowy przetrzymuje mój sprzęt, co zrobić, aby odzyskać laptopa?

Naprawa sprzętu jako umowa o dzieło

Zawarta z serwisem umowa była umową o dzieło. Zgodnie z art. 642 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1610):

„§ 1. W braku odmiennej umowy przyjmującemu zamówienie należy się wynagrodzenie w chwili oddania dzieła.
§ 2. Jeżeli dzieło ma być oddawane częściami, a wynagrodzenie zostało obliczone za każdą część z osobna, wynagrodzenie należy się z chwilą spełnienia każdego ze świadczeń częściowych”.

Zgodnie z poglądami piśmiennictwa prawnego:

„Oddanie dzieła przez przyjmującego zamówienie powoduje powstanie obowiązku odebrania dzieła przez zamawiającego. Z zestawienia treści art. 642 i 643 w zw. z art. 627 wynika wniosek, że o oddaniu dzieła możemy mówić wtedy, gdy przyjmujący zamówienie wydaje je zgodnie z oznaczeniem wynikającym z treści umowy oraz charakteru dzieła, zaś dzieło nie ma wad, które czynią je niezdatnym do umówionego użytku lub sprzeciwiają się wyraźnym postanowieniom umownym, ponadto jeśli wydanie następuje w odpowiednim miejscu i czasie 6569 . W judykaturze podkreślono, że przedstawienie dzieła do odbioru nie oznacza ani oddania go w rozumieniu art. 642 § 1, ani wydania go w rozumieniu art. 643 i 646. Oddaniem dzieła w rozumieniu art. 642 § 1, skutkującym nabyciem przez przyjmującego zamówienie uprawnienia do uzyskania wynagrodzenia, jest wydanie całego dzieła zgodnego z treścią zobowiązania, a więc odpowiadającego przedmiotowemu zakresowi zobowiązania przyjmującego zamówienie. Dopiero wówczas zamawiający zobowiązany jest odebrać dzieło na podstawie art. 643, które kontrahent oddaje mu zgodnie ze swym zobowiązaniem, nabywając uprawnienie do uzyskania wynagrodzenia od zamawiającego. Wyjątkiem jest tylko sytuacja określona w art. 642 § 2, a mianowicie gdy dzieło ma być oddawane częściami, a wynagrodzenie zostało obliczone za każdą część z osobna. Wówczas wynagrodzenie należy się z chwilą spełnienia każdego ze świadczeń częściowych.

W orzecznictwie utrwalił się pogląd, że oddanie dzieła nie powoduje wymagalności wierzytelności przyjmującego zamówienie o zapłatę wynagrodzenia, gdy oddawane dzieło jest dotknięte wadą istotną; jeżeli zaś dzieło obarczone jest wadą niemającą takiego charakteru, jego oddanie pociąga za sobą wymagalność roszczenia o wynagrodzenie, a zamawiający może korzystać z uprawnień wynikających z rękojmi za wady dzieła” (B. Szolc-Nartowski [w:] Kodeks cywilny. Komentarz aktualizowany, red. M. Balwicka-Szczyrba, A. Sylwestrzak, LEX/el. 2023, art. 642).

Ponadto:

„W sytuacji oferowania przez podwykonawcę wadliwego przedmiotu świadczenia zamawiający dysponuje zrozumiałym i prostym mechanizmem, który przeciwdziała powstaniu wymagalności roszczenia o zapłatę wynagrodzenia. Wystarczy odmówić jego przyjęcia, co przy wadliwości wykonanej budowli nie wypełnia hipotezy art. 642 § 1 k.c. Skoro jednak zamawiający przyjął świadczenie przyjmującego zamówienie, to stał się zobowiązany do wykonania zapłaty reszty wynagrodzenia (wyrok SN z 12.10.2016 r., II CSK 15/16, LEX nr 2151410).

Jedynie wykazanie przez zamawiającego, że dzieło z powodu istnienia wad nie nadaje się do umówionego użytku, zwalnia go od obowiązku zapłaty wynagrodzenia. Jeżeli zaś dzieło wykazuje inne, nieistotne wady, zamawiającemu pozostaje jedynie żądanie odpowiedniego obniżenia umówionego wynagrodzenia (wyrok SA w Białymstoku z 13.10.2017 r., I ACa 337/17, LEX nr 2390587).

Jeżeli dzieło ma wady (istotne), zamawiający może odmówić jego odbioru. W takim wypadku powstałby stan niewykonania zobowiązania do czasu, aż przyjmujący zamówienie przedstawiłby do odbioru dzieło pozbawione wad. Jeśli zostałoby to dokonane po upływie terminu, w którym przyjmujący zamówienie zobowiązany był je wykonać, w zależności od przyczyn takiego stanu rzeczy doszłoby do opóźnienia, które w tym wypadku nie rodzi dla dłużnika ujemnych konsekwencji. W innym wypadku, gdy opóźnienie w świadczeniu wiązało się z okolicznościami, za które przyjmujący zamówienie odpowiada, stanowiłoby to zwłokę, z konsekwencjami określonymi m.in. w przepisie art. 491 § 1 k.c. Jeśli natomiast zamawiający zdecyduje się na odbiór dzieła, może to doprowadzić do powstania odpowiedzialności z rękojmi (wyrok SA w Białymstoku z 22.01.2016 r., I ACa 858/15, LEX nr 1979375)” (R. Tanajewska [w:] Kodeks cywilny. Komentarz aktualizowany, red. J. Ciszewski, P. Nazaruk, LEX/el. 2023, art. 642. lex).

Zwrot laptopa i późniejsza zapłata

Zakładamy, że nie została zawarta pisemna umowa lub nie ma innych wiążących regulacji w stosunku do tej naprawy (np. regulamin, owu itp.), które inaczej regulują kwestię zapłaty (np. płatność przed przekazaniem do Pani laptopa).

Mając na uwadze powyższe, należy wskazać, że ma Pani prawo wstrzymać się z wykonaniem zapłaty do czasu sprawdzenia poprawności wykonania umowy przez serwis. Jeśli naprawa laptopa jest istotnie wadliwa, to nie dochodzi do odbioru dzieła i do prawa serwisu do zapłaty. Serwis powinien wykonać naprawę poprawnie.

Serwis nie ma prawa zatrzymania laptopa, a gdyby bezpodstawnie nie zapłaciła Pani wynagrodzenia po odbiorze laptopa, to serwis może skierować sprawę o zapłatę do sądu. Projekt pisma do serwisu z argumentacją prawną z Pani stanowiskiem możemy Pani przygotować lub możemy pismo wysłać z kancelarii.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93