Ostateczne pisemne wezwanie
Zacząć trzeba od ostatecznego pisemnego wezwania sprzedającego do zabrania jego rzeczy zgodnie z umową, w terminie dodatkowym, pod rygorem podjęcia dalszych kroków prawnych lub do oświadczenia, że wszystkie swoje rzeczy pozostawione w miejscu X porzuca.
I teraz, zakładając najgorszy scenariusz, że nie wywiąże się on z dodatkowego wezwania, nie będę ukrywać, że jest problem. Jeśli bowiem umowa wskazywałaby wprost, że wówczas rzeczy te traktuje się jak porzucone, to faktycznie nowy właściciel może je sprzedać, wywieść, zezłomować, rozdać itd. Tak samo gdyby wyraźnie wskazywała, że niedotrzymanie terminu daje prawo nowemu właścicielowi prawo ich odesłania na koszt sprzedającego do jego miejsca zamieszkania wskazanego w umowie lub zezłomowania na koszt sprzedającego.
Jak rozumiem, takich zapisów jak wyżej nie ma.{PRZYCISK_1]
Porzucenie rzeczy
Jeśli zatem mimo wskazanego wyżej ostatecznego wezwania sprzedający nadal nie zabierze rzeczy z Państwa mienia, to wówczas pozostaje zastosowanie konstrukcji z art. 180 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którego treścią: „właściciel może wyzbyć się własności rzeczy ruchomej przez to, że w tym zamiarze rzecz porzuci”. Czyli należałoby uznać, że porzucił on rzecz. Porzucenie wymaga wyzbycia się faktycznego władztwa nad rzeczą (czyli posiadania rzeczy) przez właściciela w taki sposób, by umożliwić zawładnięcie nią (czyli objęcie w posiadanie samoistne) przez inną osobę. Działanie właściciela musi cechować wola (celowość) wyzbycia się rzeczy, a więc zamanifestowanie faktu niesprawowania już nad nią faktycznego władztwa. Od lat sporne jest w sądownictwie, czy poinformowanie (wezwanie) właściciela do odbioru rzeczy z zastrzeżeniem, że w razie braku reakcji zostanie uznane, iż rzeczy swoje porzucił, jest wystarczające dla uznania, że po stronie właściciela istnieje zamiar wyzbycia się rzeczy. Niestety, ale sądy najczęściej wskazują, że w takim przypadku brak jest jednoznacznej woli porzucenia, gdyż brakuje oświadczenia o wyzbyciu się posiadania.
Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›
Wyzbycie się posiadania rzeczy
Faktyczne wyzbycie się posiadania rzeczy, któremu jednak nie towarzyszy wola wyzbycia niestety nie może być traktowane jako porzucenie rzeczy w rozumieniu art. 180 Kodeksu cywilnego i dlatego taki jest problem z praktycznym stosowaniem tego przepisu. Natomiast do rzeczy ruchomych, które zostały porzucone, ale właśnie bez zamiaru wyzbycia się własności mają odpowiednie zastosowanie przepisy o rzeczach znalezionych, czyli art. 187 i 189 Kodeksu cywilnego oraz przepisy ustawy rzeczach znalezionych.
I takie rozwiązanie jest bezpieczniejsze niż uznanie rzeczy za porzucone. Art. 187 Kodeksu cywilnego wskazuje, że rzecz znaleziona, która nie zostanie przez osobę uprawnioną odebrana w ciągu roku od dnia doręczenia jej wezwania do odbioru, a w przypadku niemożności wezwania – w ciągu dwóch lat od dnia jej znalezienia, staje się własnością znalazcy, jeżeli uczynił on zadość swoim obowiązkom. Jeżeli jednak rzecz została oddana staroście, znalazca staje się jej właścicielem, jeżeli rzecz odebrał w wyznaczonym przez starostę terminie. Obowiązki znalazcy są uregulowane w ustawie o rzeczach znalezionych. Zgodnie z nią ten kto znalazł rzecz i zna osobę uprawnioną do jej odbioru oraz jej miejsce pobytu, niezwłocznie zawiadamia ją o znalezieniu rzeczy i wzywa do jej odbioru. To samo tyczy się osoby przechowującej cudzą rzecz. Kto znalazł rzecz i nie zna osoby uprawnionej do jej odbioru lub nie zna jej miejsca pobytu, niezwłocznie zawiadamia o znalezieniu rzeczy starostę właściwego ze względu na miejsce zamieszkania znalazcy lub miejsce znalezienia rzeczy (właściwy starosta).
Dlatego proszę zacząć od pisemnego wezwania i zachować dowód jego doręczenia i nadania. Dalej zaś z ostrożności zalecam zastosować tryb jak dla rzeczy znalezionych, bowiem jest to dużo bezpieczniejsze i mniej ryzykowne niż uznanie rzeczy za porzucone – chyba że właściciel wyraźnie oświadczy, że porzuca rzeczy i że mogą Państwo postąpić z nimi wedle swojej woli.
Kliknij tutaj i zapytaj prawnika online ›
Przykłady
Małżeństwo Marta i Tomasz kupili dom na obrzeżach miasta. W dniu przekazania kluczy okazało się, że w garażu oraz na strychu pozostały narzędzia, stare meble i pudła z nieznaną zawartością. Sprzedający, który wyprowadził się do innego miasta, zapewnił, że w ciągu dwóch tygodni wszystko zabierze. Minął jednak ponad miesiąc, a kontakt się urwał. Marta wezwała byłego właściciela do usunięcia rzeczy listem poleconym, wyznaczając dodatkowy termin. Gdy nie otrzymała odpowiedzi, zwróciła się do kancelarii prawnej, która zaleciła jej złożenie zawiadomienia do starosty jako do rzeczy znalezionych, zgodnie z art. 187 k.c.
Pan Andrzej kupił mieszkanie po starszej pani, która przeprowadziła się do domu opieki. Podpisując umowę, obie strony ustaliły, że mieszkanie zostanie opróżnione z rzeczy w ciągu 30 dni. Po dwóch miesiącach w lokalu nadal znajdowały się meblościanki, starocia i bibeloty. Nowy właściciel wielokrotnie próbował skontaktować się z rodziną poprzedniej właścicielki – bezskutecznie. Wysłał więc list z ostrzeżeniem, że w przypadku dalszego zaniechania rzeczy zostaną uznane za porzucone. Mimo to rodzina się nie odezwała. Prawnik pana Andrzeja zalecił mu przechować rzeczy przez określony czas, dokumentując wszystko zdjęciami, i zawiadomić urząd gminy o znalezisku. Po roku mógł zgodnie z przepisami nabyć ich własność.
Pani Sylwia odziedziczyła dom po cioci, który w międzyczasie został wynajęty przez spadkobierców obcej rodzinie. Po zakończeniu umowy najmu najemcy wyprowadzili się, ale zostawili pełen strych i piwnicę rzeczy, twierdząc, że "może się jeszcze przydadzą". Sylwia kilkakrotnie wysyłała SMS-y i maile, prosząc o uprzątnięcie pomieszczeń. Po upływie dwóch miesięcy wysłała oficjalne wezwanie listem poleconym, wzywając do zabrania rzeczy w terminie 14 dni. Wskazała, że w przeciwnym razie uzna, iż najemcy porzucili rzeczy i podejmie dalsze działania. Mimo to nic się nie zmieniło. Zgłosiła więc sprawę do urzędu miasta jako rzeczy znalezione i przechowała je zgodnie z procedurą.
Podsumowanie
W sytuacji, gdy poprzedni właściciel nie usunął swoich rzeczy z nieruchomości po sprzedaży, nowy właściciel nie może działać całkowicie dowolnie. Konieczne jest rozpoczęcie od pisemnego wezwania do zabrania rzeczy, najlepiej z wyznaczeniem terminu i informacją o dalszych krokach. Jeśli sprzedający nie reaguje, nie należy z góry uznawać rzeczy za porzucone, gdyż brak wyraźnej woli ich porzucenia może zostać zakwestionowany przez sąd. Bezpieczniejszym rozwiązaniem jest zastosowanie przepisów dotyczących rzeczy znalezionych – zgłoszenie ich odpowiedniemu organowi i przechowanie zgodnie z ustawą. Takie działanie chroni właściciela nieruchomości przed roszczeniami i zapewnia zgodność z przepisami prawa.
Oferta porad prawnych
Jeśli masz problem z byłym właścicielem nieruchomości, który nie usunął swoich rzeczy z domu lub mieszkania – skorzystaj z porady prawnej online. Pomożemy Ci przygotować skuteczne wezwanie, ocenić ryzyko działań oraz wskazać najbezpieczniejszą ścieżkę prawną. Nasze porady są szybkie, konkretne i dopasowane do Twojej sytuacji. Kliknij tutaj i opisz swój problem – prawnik odpowie nawet tego samego dnia.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Przekazanie gospodarstwa rolnego w zamian za emeryturę
