Zwolnienie dyscyplinarne a świadectwo pracy i rozliczenie z firmą• Data: 15-02-2024 • Autor: Irena Sawa |
Zwolnienie dyscyplinarne z pracy to wyjątkowo stresujące doświadczenie zarówno pod względem emocjonalnym, jak i prawnym. Gdy pracownik zostaje zwolniony dyscyplinarnie, pojawia się wiele pytań dotyczących świadectwa pracy, rozliczeń finansowych i dalszych kroków prawnych. Niniejszy artykuł ma na celu wyjaśnienie kluczowych aspektów związanych ze zwolnieniem dyscyplinarnym, w tym obowiązków pracodawcy w zakresie wydania świadectwa pracy i rozliczeń z pracownikiem. Na przykładzie sprawy pana Jerzego przybliżymy również możliwości działania w sytuacji, gdy pracodawca nie wypełnia swoich obowiązków, oraz konsekwencje naruszenia praw pracownika. |
|
Trzy tygodnie temu pan Jerzy został zwolniony dyscyplinarnie. Sprawa trafiła na drogę sądową, ponieważ nie czuje się winny i uważa, że pracodawca źle go potraktował. Martwi go brak świadectwa pracy, bo do tej pory go nie otrzymał, pyta, czy pracodawca nie powinien wystawić świadectwa niezwłocznie albo najpóźniej do 7 dni od rozwiązania umowy. W dniu zwolnienia pan Jerzy miał uregulowane kwestie finansowe z zakładem pracy, ale pyta, czy jednak powinien się spodziewać osobnego dokumentu wzywającego do rozliczenia z firmą, czy otrzymanie świadectwa i PIT-11 kończy wszelkie formalności. Data skutkująca rozwiązanie umowy o pracę w trybie dyscyplinarnymPo pierwsze, wyjaśnienia wymaga pojęcie daty rozwiązania umowy o pracę w trybie dyscyplinarnym. Określenie prawidłowej daty rozwiązania umowy o pracę w trybie niezwłocznym jest zagadnieniem kontrowersyjnym i sprawiającym częste kłopoty w praktyce.
Zgodnie z treścią art. 61 Kodeksu cywilnego „oświadczenie woli jest złożone z chwilą, gdy doszło do innej osoby w taki sposób, by mogła się ona zapoznać z jego treścią”. Z tego przepisu wynika jednoznacznie, że najwcześniejszą datą skutkującą rozwiązaniem umowy w trybie bez wypowiedzenia może być tylko i wyłącznie data, w której pracownikowi wręczono pismo zawierające oświadczenie pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę.
Ponadto, zgodnie ze stanowiskiem, które zajął Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 6 października 1998 r., sygn. akt. III ZP 31/98, OSNP z 1999/ 3/80, pisemne oświadczenie woli pracodawcy o rozwiązaniu umowy nie musi wskazywać daty ustania stosunku pracy.
Jeśli pracodawca w pisemnym oświadczeniu woli o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia wskazuje tzw. „datę wsteczną” jej rozwiązania, to stosunek pracy nie ustaje w podanym dniu, tylko w terminie późniejszym, ustalonym zgodnie z treścią art. 61 Kodeksu cywilnego. Odnosząc to do sprawy pana Jerzego: datą rozwiązania umowy o pracę będzie data dostarczenia pisma o rozwiązaniu umowy, czyli data potwierdzenia odbioru pisma (a nie dzień zwolnienia). Czy pracodawca może przedłużać termin wydania świadectwa pracy?Pracodawca, po otrzymaniu zwrotnego potwierdzenia odbioru pisma przez pana Jerzego niezwłocznie, czyli od razu, powinien wystawić świadectwo pracy i przesłać je na adres domowy. Nie ma tutaj więc mowy o kilku dniach, pracodawca nie może także przedłużać terminu wydania świadectwa pracy, nie ma także 7 dni. Podstawą prawną jest art. 97 Kodeksu pracy: „Art. 97. § 1. W związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy pracodawca jest obowiązany niezwłocznie wydać pracownikowi świadectwo pracy. Wydanie świadectwa pracy nie może być uzależnione od uprzedniego rozliczenia się pracownika z pracodawcą”.
Jeżeli pracodawca nie wyda świadectwa pracy, to pracownikowi przysługuje prawo wystąpienia na drogę sądową z roszczeniem przeciwko pracodawcy o naprawienie szkody powstałej wskutek niewydania świadectwa pracy, o czym mówi art. 99 Kodeksu pracy: „Art. 99. § 1. Pracownikowi przysługuje roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej przez pracodawcę wskutek niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy. § 2. Odszkodowanie, o którym mowa w § 1, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy z tego powodu, nie dłuższy jednak niż 6 tygodni. (...) § 4. Orzeczenie o odszkodowaniu w związku z wydaniem niewłaściwego świadectwa pracy stanowi podstawę do zmiany tego świadectwa”. Wykroczenie przeciwko prawom pracownika przez niedopełnienie obowiązku wydania pracownikowi świadectwa pracyW takiej sytuacji istnieje także możliwość powiadomienia Państwowej Inspekcji Pracy (także telefonicznie) o tym, że pracodawca dopuścił się wykroczenia przeciwko prawom pracownika poprzez naruszenie treści art. 97 Kodeksu pracy: stosunek pracy rozwiązał już pewien czas temu, a wciąż nie wydał świadectwa pracy, czym naruszył przepis prawa materialnego (winien świadectwo pracy wydać niezwłocznie). PIP sprawdzi pracodawcę i zapewne nałoży na niego karę.
Pan Jerzy powinien także mieć świadomość, że skoro ma uregulowane wszelkie sprawy z zakładem pracy, to otrzymane świadectwo pracy kończy stosunek pracy. Pracodawca powinien także przesłać PIT. Jeżeli w zakładzie funkcjonuje tzw. karta obiegowa, to pracodawca wezwie go do uregulowania tej sprawy oraz do rozliczenia Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej. Czyli, jeżeli są jeszcze jakieś sprawy do uregulowania w zakładzie, to pracodawca wezwie pana Jerzego, jednak wcześniej musi wydać świadectwo pracy. PrzykładyPrzykład z opóźnionym wydaniem świadectwa pracy Jan Kowalski, pracownik działu IT, został zwolniony dyscyplinarnie po oskarżeniu o naruszenie zasad bezpieczeństwa firmy. Mimo upływu 10 dni od zwolnienia, nie otrzymał świadectwa pracy. Postanowił skontaktować się z Państwową Inspekcją Pracy, która interweniowała u pracodawcy, w efekcie czego Jan szybko otrzymał wymagane dokumenty.
Przypadek dotyczący niewłaściwego rozliczenia Anna Nowak, księgowa w małej firmie, została zwolniona dyscyplinarnie bez wyjaśnienia przyczyn. Po otrzymaniu świadectwa pracy zauważyła, że nie otrzymała rozliczenia za nadgodziny. Po konsultacji z prawnikiem złożyła odwołanie do sądu pracy, które skutkowało wypłatą zaległego wynagrodzenia oraz odszkodowania.
Sytuacja związana z niesłusznym zwolnieniem Piotr Wiśniewski, magazynier, został zwolniony dyscyplinarnie z powodu rzekomego naruszenia regulaminu pracy. Piotr, uważając zwolnienie za niesprawiedliwe, zdecydował się na drogę sądową. Sąd pracy uznał zwolnienie za niezasadne i nakazał przywrócenie Piotra do pracy oraz wypłatę odszkodowania za czas nieobecności w pracy. PodsumowanieZwolnienie dyscyplinarne to skomplikowana sytuacja, która wymaga od obu stron stosunku pracy świadomości praw i obowiązków obu stron. Ważne jest, aby w takich okolicznościach znać przepisy dotyczące wydawania świadectwa pracy oraz rozliczeń finansowych. W przypadkach naruszenia praw pracownika istnieją skuteczne środki ochrony prawnej, takie jak odwołanie się do Państwowej Inspekcji Pracy czy postępowanie sądowe. Warto pamiętać, że każdy przypadek jest inny i może wymagać indywidualnego podejścia oraz konsultacji z prawnikiem. Oferta porad prawnychMasz wątpliwości związane ze zwolnieniem dyscyplinarnym? Skorzystaj z naszej oferty porad prawnych online i profesjonalnej pomocy w przygotowaniu pism. Nasi doświadczeni prawnicy zapewnią Ci wsparcie i skuteczną pomoc w obronie Twoich praw pracowniczych. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem. Źródła:1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając formularz poniżej ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online O autorze: Irena Sawa Magister prawa, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie – Filia w Rzeszowie. Ukończyła aplikację administracyjną w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych w Jaśle. Zdała egzamin referendarski w Ministerstwie Sprawiedliwości w Warszawie. Była ponadto aplikantką sądową Sądu Okręgowego w Krośnie. Obecnie jest doktorantką Uniwersytetu Rzeszowskiego, przygotowuje się do obrony rozprawy doktorskiej z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych.
Długoletni pracownik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, obecnie przez okres ponad dziesięciu lat związana zawodowo z administracją samorządową. Była wykładowcą prawa spadkowego na Uniwersytecie Trzeciego Wieku w Sanoku. Prowadziła zajęcia z zakresu prawa oświatowego dla kandydatów na dyrektorów szkół w ramach kursu „Zarządzanie oświatą”.
Interesuje się i udziela porad z zakresu prawa pracy, prawa ubezpieczeń społecznych, prawa cywilnego, prawa rodzinnego, prawa spadkowego, prawa karnego, prawa administracyjnego oraz prawa oświatowego.
Autorka publikacji z zakresu prawa pracy i prawa ubezpieczeń społecznych, w tym glosy w specjalistycznych czasopismach prawniczych i ochrony pracy, w szczególności: „Lus et Administratio, Facultas Iuridica Universitatis Ressoviensis”, „Polityka Społeczna”, „Praca i Zabezpieczenie Społeczne”, „Przyjaciel przy pracy”, „Monitor Prawa Pracy”. |
|
Zapytaj prawnika