Żądanie zapłaty za wykorzystanie zdjęcia i naruszenie praw autorskich

Naruszenie praw autorskich do zdjęcia

Czynność dokonana przez jednego z dziennikarzy, pomimo niewiedzy o zastrzeżeniu praw oraz pomimo pozostałych przedstawionych okoliczności – możliwości łatwego pobrania zdjęcia, braku transparentności dokonywania opłat licencyjnych – stanowi naruszenie praw autorskich – delikt w prawie zobowiązań. Należy mieć również na uwadze, że za naruszenie praw autorskich przewiduje się również odpowiedzialność karną (przykładowo w prawie polskim z art. 116 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych).

W mojej opinii kwotę wskazaną w piśmie prawnika z Niemiec należy zapłacić, przy czym sugeruję na wstępie wysłanie pisma z prośbą o przekazanie przez prawnika pisemnego pełnomocnictwa, które uprawniałoby go do reprezentacji fotografa – można też ewentualnie zapytać o dokładną kalkulację kosztów dochodzonej kwoty. Jednakże szanse na uniknięcie zapłaty są niewielkie. Koszt pomocy prawnej w Niemczech może być znaczny, tym niemniej można spróbować kontaktu z prawnikiem posiadającym uprawnienia do występowania przed niemieckimi sądami.

Uznanie niewłaściwe roszczenia o wykorzystanie zdjęcia bez licencji

W odpowiedź do niemieckiego prawnika wskazali Państwo zdjęcie użyte bez licencji oraz poinformowali o błędzie pracownika i o natychmiastowym usunięciu zdjęcia z witryny, a ponadto zagwarantowali Państwo, że naruszenie praw autorskich się nie powtórzy i udzielili przeprosin. Ta wiadomość stanowi – w mojej ocenie –uznanie roszczenia, o którym mowa w art. 123 § 1 pkt 2 Kodeksu cywilnego, a dokładniej – tak zwane niewłaściwe uznanie roszczenia.

Uznaniem niewłaściwym – za P. Sobolewskim (komentarz red. Osajdy, 2019, wyd. 21, Legalis) – jest każde działanie dłużnika, z którego wynika, że ma on świadomość istnienia roszczenia. Nie ulega wątpliwości, że z treści wiadomości wysłanej do prawnika z Niemiec wynika Państwa świadomość istnienia roszczenia.

Jednym ze skutków takiego uznania roszczenia jest przerwanie biegu przedawnienia zgodnie z powołanym wyżej przepisem K.c. Procesowe skutki uznania roszczenia są jednak dalej idące – wykorzystanie tej czynności w sądzie przez wierzyciela daje mu przewagę procesową, pozwala przyjąć niektóre istotne okoliczności za udowodnione, tym bardziej, że uznania nie można wycofać. Co więcej, takie uznanie roszczenia może być podstawą do uzyskania nakazu zapłaty – najprawdopodobniej w postępowaniu upominawczym. Wobec tego, jak sądzę, w przypadku niezapłacenia wskazanej kwoty wejście na drogę sądową jest bardzo prawdopodobne i korzystne dla wierzyciela. Do wytoczenia powództwa dojdzie zapewne w Niemczech przed sądem niemieckim i według prawa niemieckiego. Sąd ten zapewne wyda wyrok dla Państwa niekorzystny.

Wykonanie wyroku sądu państwa członkowskiego UE w Polsce

Procedura uzyskiwania tytułów wykonawczych i egzekucji w Unii Europejskiej jest, co również stanowi na niekorzyść dla dłużnika, uproszczona.

Zgodnie z art. 39 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1215/2012 z dnia 12 grudnia 2012 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych (tzw. rozporządzenia Bruksela I) orzeczenie wydane w państwie członkowskim, które jest wykonalne w tym państwie członkowskim, jest wykonalne w innym państwie członkowskim bez potrzeby stwierdzania jego wykonalności. Tę regulację powtarza m.in.:

1. art. 5 rozporządzenia (WE) nr 805/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie utworzenia Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego dla roszczeń bezspornych – w zakresie wykonalności Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego;
2. art. 19 rozporządzenia (WE) nr 1896/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. ustanawiającego postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty – choć to rozporządzenie co do zasady nie ma zastosowania do zobowiązań pozaumownych, to jednak wyjątkiem są roszczenia, w ramach których nastąpiło uznanie długu;
3. art. 20 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 861/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lipca 2007 r. ustanawiającego europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń – gdy wartość przedmiotu sporu nie przekracza 5000 EUR.

Ponadto, powyższe regulacje powtarza Kodeks postępowania cywilnego. Zgodnie z art. 115314 K.p.c. tytułami wykonawczymi w RP są m.in.:

1. orzeczenia sądów państw członkowskich Unii Europejskiej oraz pochodzące z tych państw ugody i dokumenty urzędowe, objęte zakresem zastosowania rozporządzenia Bruksela I, jeżeli nadają się do wykonania w drodze egzekucji;
2. orzeczenia sądów państw członkowskich Unii Europejskiej oraz pochodzące z tych państw ugody i dokumenty urzędowe, opatrzone w tych państwach zaświadczeniem europejskiego tytułu egzekucyjnego;
3. europejskie nakazy zapłaty wydane przez sądy państw członkowskich Unii Europejskiej, których wykonalność została stwierdzona w tych państwach na podstawie przepisów rozporządzenia nr 1896/2006;
4. orzeczenia sądów państw członkowskich Unii Europejskiej wydane w europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń, opatrzone w tych państwach zaświadczeniem na podstawie przepisów rozporządzenia nr 861/2007.

Zaświadczenie sądu niemieckiego na potrzeby wykonania orzeczenia w innym państwie Unii Europejskiej

Zatem wierzyciel załącza do wniosku o wszczęcie egzekucji wyrok wydany w innym państwie członkowskim UE (tu: w Niemczech) wraz z zaświadczeniem wydanym na podstawie danego rozporządzenia potwierdzającym wykonalność orzeczenia. O takim zaświadczeniu stanowi m.in. art. 42 ust. 1 lit. b rozporządzenia Bruksela I. Niemiecki sąd, który orzekałby w sprawie, wydałby ww. zaświadczenie na potrzeby uznania lub wykonania tego orzeczenia w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej – także zatem w Polsce.

Kwotę do zapłaty trzeba negocjować!

Nie znam kwot za obsługę prawną w Niemczech, aczkolwiek obciążanie Państwa tak wysokimi kwotami wydaje się niezasadne. Kwota żądana przez prawnika z pewnością podlegać będzie miarkowaniu – w razie złożenia powództwa w sądzie. Biorąc pod uwagę, że szybko usunęliście zdjęcie z portalu, kwota jest wygórowana, a ta okoliczność przemawia na Państwa korzyść. Dodatkowo nie widzieli Państwo pełnomocnictwa tego prawnika, więc to jest kluczowa sprawa, czy i kogo on w ogóle reprezentuje. Proszę napisać do nich, że gotowi jesteście co najwyżej zapłacić koszt licencji za zdjęcie. Tak ja oceniam tę sprawę.