Jak dziedziczą dzieci i małżonek spadkodawcy
Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy i spadkobiercy nabywają ów spadek z chwilą otwarcia spadku. Zgodnie z art. 931 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.
Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›
Kiedy ustaje wspólność majątkowa
Gdy małżeństwo trwa, oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym, jednak gdy ustaje – kończy się wspólność majątkowa. Stąd przyjmuje się, w pewnym uproszczeniu, że po śmierci małżonka, gdy mieszkanie stanowiło majątek wspólny, pozostający przy życiu małżonek ma 1/2 „swoją”, a reszta, czyli 1/2 zmarłego, podlega spadkobraniu. Zatem w opisanym przypadku Pani ma 3/4 mieszkania, w tym 2/4 „swoje” i 1/4 odziedziczoną po mężu, córka odziedziczyła udział w wysokości 1/4. Stąd właśnie i Pani, i córka w SD-Z2 winny wpisać po 1/4 w części F w rubryce „Wielkość udziału nabytego w rzeczy lub prawie majątkowym”.
Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›
Art. 16 ust. 4 i 5 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn
W art. 16 ust. 4 i 5 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn.) ustawodawca postanowił, że „za powierzchnię użytkową budynku (lokalu) w rozumieniu ustawy uważa się powierzchnię mierzoną po wewnętrznej długości ścian pomieszczeń na wszystkich kondygnacjach (podziemnych i naziemnych, z wyjątkiem powierzchni piwnic i klatek schodowych oraz szybów dźwigów). Powierzchnie pomieszczeń lub ich części oraz część kondygnacji o wysokości w świetle od 1,40 m do 2,20 m zalicza się do powierzchni użytkowej budynku w 50%, a jeżeli wysokość jest mniejsza niż 1,40 m – powierzchnię tę pomija się”.
Co do zasady definicja ta dotoczy ulgi mieszkaniowej w podatku od spadków i darowizn, jednak brak jest innej definicji powierzchni na gruncie tego podatku. W praktyce podatnicy kierują się tu powierzchnią z księgi wieczystej, wypełniając SD-Z2 i nie znam przypadku, by podważały to organy podatkowe.
Przykłady
Pani Anna i jej mąż byli współwłaścicielami mieszkania. Po śmierci męża nabyła ona w spadku 1/4 udziału, a ich córka – również 1/4. Pani Anna posiadała już swoją połowę z majątku wspólnego. Wypełniając SD-Z2, Pani Anna wpisuje 1/4 udziału w części nabytej w drodze spadku. Córka wypełnia SD-Z2, wskazując również 1/4 udziału nabytego w spadku.
Po śmierci męża Panie Ewie przypadło 50% mieszkania jako jej udział własny z majątku wspólnego oraz 25% w spadku po mężu. Syn odziedziczył pozostałe 25%. W SD-Z2 Ewa wykazuje 1/4 udziału nabytego w spadku, natomiast syn wpisuje swoją 1/4.
Małżeństwo Kowalskich posiadało wspólnie dom. Po śmierci męża żona odziedziczyła połowę z majątku wspólnego oraz 1/4 w spadku. Ich córka nabyła 1/4 udziału. Przy wypełnianiu SD-Z2 obie wpisały po 1/4 jako wielkość udziału nabytego w drodze dziedziczenia.
Podsumowanie
W przypadku dziedziczenia po współmałżonku, gdy przed śmiercią istniała wspólność majątkowa, należy rozdzielić udziały: połowa majątku przypada małżonkowi jako jego własność, natomiast druga połowa podlega dziedziczeniu. Jeżeli dziedziczą małżonek i jedno dziecko, każde z nich otrzymuje po 1/2 z tej części spadkowej, co w praktyce oznacza, że małżonek ma łącznie 3/4 udziału, a dziecko 1/4. W formularzu SD-Z2 każdy z nich wykazuje wyłącznie tę część, którą nabył w drodze spadku.
Oferta porad prawnych
Potrzebujesz pomocy przy wypełnianiu formularza SD-Z2 lub w innych sprawach spadkowych? Skorzystaj z naszych porad prawnych online. Szybko i wygodnie otrzymasz fachową pomoc doświadczonych prawników, którzy wyjaśnią Twoją sytuację i przygotują niezbędne dokumenty.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn - Dz.U. 1983 nr 45 poz. 207
Darowizna pieniężna od żonatego brata a podatek
