Darowizna ze wspólnego konta małżeńskiego na rzecz siostry

Kiedy można skorzystać ze zwolnienia w podatku od spadków i darowizn?

Na mocy art. 4a ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (j.t. Dz. U. z 2015 r., poz. 86 ze zm.) zwalnia się od ww. podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli w przypadku pieniężnej darowizny dokonanej nie w formie aktu notarialnego:

1) obdarowani zgłoszą właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego nabycie w terminie 6 miesięcy od dnia spełnienia przyrzeczonego świadczenia (SD-Z2) i

2) gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny są środki pieniężne (i wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę 9637 zł) udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Zatem by obdarowany mógł skorzystać ze zwolnienia musi złożyć, w terminie 6 miesięcy od daty np. przelewu (nie może to być darowizna gotówkowa), druk SD-Z2 i udokumentować otrzymanie środków dowodem przekazania np. na „na rachunek płatniczy nabywcy”.

Dokonanie darowizny przez jednego z małżonków przelewem ze wspólnego konta

W prawie podatkowym nie ma rozwinięcia pojęcia „rachunek płatniczy nabywcy”. Również nie istnieje podstawa prawna, w prawie podatkowym, pozwalająca na ustalenie kwalifikacji „rachunków wspólnych”. W praktyce jednak, w zdecydowanej większości, co znajduje oparcie m.in. w prawie cywilnym i bankowym, jeśli darowizna wpływa na rachunek wspólny, z opisem, z którego wynika, kto jest obdarowanym a kto darczyńcą, organy uznają to za dopełnienie warunków zwolnienia.

Przykładem może być interpretacja indywidualna, w której czytamy, że: „Bez znaczenia dla zastosowania zwolnienia jest fakt, że środki pieniężne zostały przekazane nie na rachunek obdarowanego lecz na rachunek bankowy żony obdarowanego. Należy bowiem podkreślić, że w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny są środki pieniężne, warunek określony w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest spełniony także wtedy, gdy nabywca udokumentuje ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek współmałżonka, jeżeli z umowy darowizny wynika, że środki pieniężne są przekazywane tytułem darowizny „na rzecz obdarowanego”, ale na rachunek bankowy jego żony” (Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, pismo z dnia 26.06.2015 r., nr IBPBII/1/4515-52/15/MCZ). Podkreślę, że w ww. sprawie darowizna środków pieniężnych wpłynęła na konto małżonka osoby obdarowanej.

Dodać należy, że Kodeks rodzinny i opiekuńczy pozwala małżonkowi dokonać darowizny samodzielnie – art. 37 § 1 pkt 4.

Reasumując, w mojej ocenie, darowizna pieniężna dokonana przelewem z banku ze wspólnego konta małżeńskiego na wspólne z mężem konto bankowe siostry, z wyraźnym wskazaniem, że jest to darowizna od Pani (czyli od siostry) dla siostry będzie zwolniona od podatku w całości. Jak już wskazałem, nie ma dla powyższego podstawy w prawie podatkowym, to pozwala organom podatkowym na inną interpretację, mimo iż w praktyce jest ona już niezbyt częsta. Przy dużych darowiznach, nieustannie, najbezpieczniejsze jest założenie przez przyszłego obdarowanego indywidualnego rachunku (rozliczeniowego, lokaty terminowej etc.).