Jak wyegzekwować alimenty od rodzica mieszkającego za granicą?
W zaistniej sytuacji w pierwszej kolejności powinna Pani ustalić, gdzie przebywa ojciec dziecka. Jego adresu może Pani szukać za pośrednictwem rodziny, znajomych lub pracodawcy. Mogą Pani w tym pomóc także pracownicy ambasady lub konsulatu kraju, w którym mieszka ojciec dziecka.
Następnie należałoby wystąpić do polskiego sądu o zasądzenie alimentów na rzecz dziecka.
Aby wyegzekwować alimenty od rodzica mieszkającego za granicą, należy przede wszystkim uzyskać w Polsce prawomocny wyrok zasądzający alimenty. Tylko na tej podstawie można rozpocząć procedurę, która doprowadzi nawet do odzyskania zaległych świadczeń.
W sprawach pomiędzy rodzicami a dziećmi o świadczenia alimentacyjne, w sytuacji, w której małoletni uprawniony mieszka na stałe w Polsce, jurysdykcja należy do sądu polskiego, który będzie sprawę rozstrzygał w oparciu o polskie prawo. Sądem właściwym będzie sąd rodzinny odpowiedni ze względu na miejsce zamieszkania uprawnionego do alimentów.
Pozew o alimenty jest zwolniony z opłat. Dopiero gdy sąd zasądzi alimenty w wyroku, będzie można ich dochodzić na drodze przymusowej egzekucji. Sposób egzekucji zależy od tego, w jakim kraju mieszka dłużnik i czy Polska zawarła z tym krajem umowę związaną z uznawaniem i wykonywaniem wyroków alimentacyjnych.
Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›
Dochodzenie świadczeń alimentacyjnych od dłużnika przebywającego za granicą
Jeśli dłużnik alimentacyjny ma miejsce zamieszkania w kraju Unii, wówczas podstawę dochodzenia świadczeń alimentacyjnych za granicą daje rozporządzenie Unii Europejskiej nr 44/2001 w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych. Można je stosować tylko w krajach członkowskich Unii, oprócz Królestwa Danii. Zgodnie z rozporządzeniem osoba posiadająca wyrok wydany w którymś z krajów członkowskich może ubiegać się o jego egzekucję bezpośrednio w kraju, w którym znajduje się dłużnik alimentacyjny.
Właściwy miejscowo jest ten sąd, w którego okręgu przebywa dłużnik alimentacyjny. Wnioskodawca wskazuje adres do doręczeń w okręgu sądu, do którego składa wniosek. Jeżeli prawo danego kraju nie przewiduje wskazywania takiego adresu, wnioskodawca wskazuje pełnomocnika do doręczeń. Dlatego istotne jest posiadanie adresu zamieszkania lub pracy dłużnika alimentacyjnego.
Wniosek, oczywiście w języku danego kraju, można wówczas złożyć bezpośrednio do organu zajmującego się egzekucją alimentów (przeważnie jest to sąd). Potrzebny będzie więc wniosek o wyegzekwowanie alimentów oraz odpis wyroku sądu polskiego, przetłumaczony przez biegłego tłumacza, oraz przeważnie odpis aktu urodzenia dziecka. Polski sąd wydaje specjalne zaświadczenie według wzoru ustalonego rozporządzeniem. Można także w sądzie okręgowym (w wydziale cywilnym) zgłosić się po pomoc prawną, tzn. poprosić, aby sąd polski przekazał taki wniosek wraz z dokumentami do odpowiedniego organu w kraju unijnym. Można także starać się o zwolnienie z kosztów sądowych (czyli opłaty za tłumaczenie przysięgłe), jeśli ktoś nie może ponieść tych kosztów bez uszczerbku dla utrzymania siebie lub swojej rodziny.
W przypadku gdyby nie udało się Pani ustalić adresu ojca dziecka i egzekucja alimentów stałaby się niemożliwa, może się Pani starać o zaliczkę alimentacyjną z funduszu alimentacyjnego. Ma do niej prawo tylko dziecko, na które zasądzono alimenty.
Ponadto w przypadku niemożności ściągnięcia alimentów od ojca dziecka może Pani wystąpić o nie do jego najbliższej rodziny, np. do dziadków dziecka ze strony ojca.