Uchylenie obowiązku alimentacyjnego
Rozumiem, że istnieje prawomocne orzeczenie sądu, na którego mocy ojciec jest zobowiązany do uiszczania alimentów do rąk matki małoletniego. Dopóki takie orzeczenie obowiązuje, tj. nie zostało wydane postanowienie w przedmiocie stwierdzenia uchylenia obowiązku alimentacyjnego, to niestety należy płacić alimenty, chociaż dziecko przebywa u ojca. Dzieje się tak dlatego, że w przypadku braku realizacji orzeczonego obowiązku matka małoletniego (mimo że nie przebywa u niej dziecko) może pójść do komornika i ściągnąć przymusowo zasądzone środki. Dopóki nie zostanie wydane postanowienie wstrzymujące ten tytuł wykonawczy, to komornik będzie miał prawo ściągać zasądzone takim orzeczeniem świadczenia.
To, co Państwo powinni zrobić aktualnie, to jak najszybciej skierować pozew do sądu rodzinnego o uchylenie obowiązku alimentacyjnego z uzasadnieniem zmiany okoliczności, tj. przebywania małoletniego u ojca. Powództwo o uchylenie obowiązku alimentacyjnego oparte byłoby na przepisie art. 133 § 1 oraz § 3 K.r.io. w zw. z art. 138 ustawy z 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1359). Zgodnie z tymi przepisami obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka nie jest ograniczony żadnym sztywnym terminem, zarówno co do wieku, jak i stopnia edukacji osiągniętej przez dziecko, a jedynie przesłanką nabycia zdolności do samodzielnego utrzymania się.
Zgodnie ze stanowiskiem judykatury oraz doktryny obowiązek rodziców dostarczania środków utrzymania i wychowania trwa dopóty, dopóki dziecko nie zdobędzie kwalifikacji zawodowych niezależnie od osiągnięcia wieku. Zgodnie z ustaloną liną orzeczniczą rodzice powinni utrzymywać dziecko, dopóki uczy się zgodnie ze swoimi uzdolnieniami. Co do zasady przyjmuje się, że granicą jest ukończenie studiów wyższych, ponieważ uprawnienie do otrzymania środków utrzymania od rodziców po osiągnięciu pełnoletności ma służyć zdobyciu odpowiedniego wykształcenia, a tym samym możliwości samodzielnego finansowego utrzymania się na odpowiednim poziomie. Obowiązek alimentacyjny rodzica, u którego dziecko przebywa, powinien być ograniczony do tzw. czynienia osobistych starań w związku z utrzymaniem i wychowaniem małoletniego.
Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›
Udzielenie zabezpieczenia poprzez uchylenie obowiązku alimentacyjnego
W pozwie koniecznie trzeba sformułować wniosek o udzielenie zabezpieczenia poprzez uchylenie obowiązku alimentacyjnego. Podstawę zabezpieczenia należy upatrywać w art. 730 § 1 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2023 r., poz. 1550), który stanowi, iż „w każdej sprawie cywilnej podlegającej rozpoznaniu przez sąd lub sąd polubowny można żądać udzielenia zabezpieczenia”. Zgodnie zaś z art. 7301 Kodeksu postępowania cywilnego „udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia”. Na podstawie art. 730 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego „sąd może udzielić zabezpieczenia przed wszczęciem postępowania lub w jego toku”.
Dopiero po wydaniu takiego postanowienia, tj. postanowienia o zabezpieczeniu, do czasu rozstrzygnięcia sprawy będzie można nie uiszczać alimentów zasądzonych do rąk matki małoletniego.
Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›
Przykłady
Obowiązek alimentacyjny pomimo zmiany miejsca zamieszkania dziecka
Pan Marek miał zasądzony obowiązek alimentacyjny na rzecz swojego syna, który mieszkał z matką. Jednak po kilku latach syn przeprowadził się do ojca. Pan Marek nadal musiał jednak płacić alimenty, ponieważ formalnie nie doszło do uchylenia obowiązku przez sąd. Pan Marek postanowił więc złożyć pozew o uchylenie obowiązku alimentacyjnego, powołując się na fakt, że syn na stałe mieszka u niego.
Pełnoletnie i samodzielne dziecko – wniosek o uchylenie obowiązku alimentacyjnego
Pani Katarzyna płaciła alimenty na swoją córkę, która mieszkała z ojcem. Córka osiągnęła pełnoletniość i zaczęła pracować, co pozwalało jej na samodzielne utrzymanie się. Pani Katarzyna złożyła więc wniosek o uchylenie obowiązku alimentacyjnego, powołując się na zmiany w sytuacji córki. Dodatkowo w pozwie zawarła wniosek o zabezpieczenie poprzez uchylenie obowiązku alimentacyjnego do czasu zakończenia postępowania. Sąd przyznał pani Katarzynie zabezpieczenie, dzięki czemu do czasu rozstrzygnięcia sprawy nie musiała już płacić alimentów.
Uchylenie obowiązku alimentacyjnego po ukończeniu studiów i podjęciu pracy przez dziecko
Pan Tomasz od wielu lat płacił alimenty na swojego syna, który studiował za granicą. Kiedy syn ukończył studia i rozpoczął pracę, pan Tomasz uznał, że syn jest w stanie samodzielnie się utrzymać. Złożył więc pozew o uchylenie obowiązku alimentacyjnego, powołując się na fakt, że syn zdobył kwalifikacje zawodowe i podjął pracę. W ramach pozwu wniósł także wniosek o zabezpieczenie polegające na wstrzymaniu obowiązku płacenia alimentów do czasu zakończenia sprawy. Sąd rozpatrzył jego wniosek i przyznał zabezpieczenie, dzięki czemu pan Tomasz nie musiał już płacić alimentów, czekając na rozstrzygnięcie sprawy.
Podsumowanie
Artykuł omawia kwestie związane z uchyleniem obowiązku alimentacyjnego oraz wskazuje kroki, jakie należy podjąć, aby skutecznie wstrzymać jego wykonywanie w przypadku zmiany sytuacji dziecka. Aby uchylić obowiązek, należy wnieść pozew do sądu rodzinnego, powołując się na nowe okoliczności, takie jak stałe zamieszkanie dziecka u płacącego rodzica lub jego zdolność do samodzielnego utrzymania. W pozwie można także wnioskować o zabezpieczenie w formie czasowego uchylenia obowiązku płacenia alimentów.
Oferta porad prawnych
Zastanawiasz się, kiedy możesz starać się o uchylenie obowiązku alimentacyjnego? Skontaktuj się z nami! Nasi doświadczeni prawnicy przeanalizują Twoją sprawę, wyjaśnią przepisy i wskażą konkretne kroki, które warto podjąć w danej sytuacji. Skorzystaj z profesjonalnej pomocy bez wychodzenia z domu – już dziś opisz nam swój problem w formularzu umieszczonym pod tekstem.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego - Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296
2. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59
Alimenty z funduszu alimentacyjnego – przekroczenie kryterium dochodowego
