Wyliczenie dniówki pracownika fizycznego w kopalni

Przelicznik dniówek pracownika kopalni

Zgodnie z art. 51 ustawy o emeryturach i rentach z FUS:

„1. Przy ustalaniu wysokości górniczych emerytur, o których mowa w art. 50a lub 50e, stosuje się, z zastrzeżeniem ust. 2, następujące przeliczniki:

1) 1,5 za każdy rok pracy górniczej wykonywanej pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy;

2) 1,8 za każdy rok pracy, o której mowa w art. 50d;

3) 1,4 za każdy rok pracy w pełnym wymiarze czasu pracy, o której mowa w art. 50c ust. 1 pkt 1–3 i 5–9, wykonywanej częściowo na powierzchni i częściowo pod ziemią;

4) 1,2 za każdy rok pracy, o której mowa w art. 50c ust. 1 pkt 4 i 5, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego, w kopalniach otworowych siarki oraz w przedsiębiorstwach i innych podmiotach wykonujących roboty górnicze dla kopalń siarki i węgla brunatnego.

2. Przy ustalaniu wysokości górniczych emerytur łączny okres pracy obliczony z zastosowaniem przeliczników, o których mowa w ust. 1, uwzględnia się w wymiarze nie dłuższym niż 45 lat.

Art. 50d, gdzie to należy zastosować przelicznik 1,8 dotyczy pracowników zatrudnionych pod ziemią oraz w kopalniach siarki lub węgla brunatnego jeśli pracowali:

1) w przodkach bezpośrednio przy urabianiu i ładowaniu urobku oraz przy innych pracach przodkowych, przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach oraz przy głębieniu szybów i robotach szybowych;

2) w drużynach ratowniczych”.

Skoro zatem pracował Pan pod ziemią i przy pracach przodkowych (innych, tj. wykonywanie pomiarów i pobieranie prób w przodkach), to winien mieć wobec Pana zastosowanie przelicznik 1,8 na mocy art. 51 ust. 1 pkt 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Przy czym wskazuję, że sądy od lat wskazują:

„O uznaniu konkretnej pracy za pracę górniczą zaliczaną w wymiarze półtorakrotnym decyduje charakter czynności faktycznie wykonywanych przez pracownika, a nie treść umowy o pracę ani nazwa zajmowanego stanowiska określona w angażach lub w zaświadczeniu o wykonywaniu pracy w szczególnych warunkach. Nie mają też decydującego znaczenia zakładowe wykazy stanowisk oraz protokoły komisji weryfikacyjnej kwalifikujące określone zatrudnienie” (tak. np. w wyroku SA w Łodzi z 12 lipca 2021 r., sygn. akt III AUa 2090/20).

Podobnie orzekł np. SA w Katowicach w wyroku z 14 marca 2017 r., sygn. akt III AUa 965/16, wskazując, że „w przypadku sporu o kwalifikację danego stanowiska, na którym okres wykonywania podlega zaliczeniu w wymiarze półtorakrotnym, decydujące znaczenie dla uznania okresu zatrudnienia na tym stanowisku za pracę górniczą ma nie nazwa stanowiska pracy, lecz rodzaj faktycznie wykonywanej pracy. Nie może o tym decydować wykaz stanowisk pracy sporządzony przez pracodawcę, ani zmiana kwalifikacji zajmowanego stanowiska pracy, dokonana przez komisję weryfikacyjną. W konsekwencji, ani rozporządzenie z dnia 23 grudnia 1994 r. w sprawie określenia niektórych stanowisk pracy górniczej oraz stanowisk pracy zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury lub renty (Dz. U. z 1995 r. Nr 2, poz. 8), ani tym bardziej wewnętrzne zarządzenia pracodawcy, nie mogą przyznawać ubezpieczonym większych uprawnień, niż uczynił to ustawodawca, zaś wykładnia przepisów powołanego rozporządzenia, nie może zmieniać, ani rozszerzać ustawowej definicji kwalifikowanej pracy górniczej. Innymi słowy, ocena pracy górniczej zaliczanej w wymiarze półtorakrotnym powinna się koncentrować na jej ustawowych warunkach, tj. pojęciu tej pracy, a nie na samej nazwie stanowiska”.

Wykazanie pracy w kopalni

Jeśli zatem jest Pan w stanie wykazać, że pracował pod ziemią w przodkach bezpośrednio przy urabianiu i ładowaniu urobku oraz przy innych pracach przodkowych, przy montażu, likwidacji i transporcie obudów, maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach oraz przy głębieniu szybów i robotach szybowych, to winno zastosować się przelicznik 1,8.

SA w Katowicach wskazał w wyroku z 3 czerwca 2008 r., sygn. akt III AUa 1845/07, że „sam fakt oddelegowania pracownika do Centralnej Stancji Ratownictwa w Bytomiu nie oznacza automatycznie, że taki okres podlega przeliczeniu – przy ustalaniu wysokości górniczej emerytury – według przelicznika 1,8. Do jego zastosowania niezbędne jest wykazanie, że w trakcie oddelegowania ubezpieczony wykonywał pracę pod ziemią”.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - Dz.U. 1998 nr 162 poz. 1118
2. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 12 lipca 2021 r., sygn. akt III AUa 2090/20
3. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach w wyroku z 14 marca 2017 r., sygn. akt III AUa 965/16