Kto decyduje o dniach wolnych w czterobrygadówce?

Na czym polega system czterobrygadowy i kto ustala grafik?

Tak zwana „czterobrygadówka” to system zmian, w którym pracownicy są podzieleni na cztery grupy, potocznie nazywane brygadami – stąd wzięła się jego nazwa. Jest to model trzyzmianowy, w którym praca odbywa się w trybie porannym, popołudniowym lub nocnym. Jedna z czterech grup w tym czasie odpoczywa. Niezależnie od przynależności do poszczególnej brygady wszyscy pracownicy wykonują te same obowiązki zawodowe, ale w innym czasie. W praktyce wygląda to tak, że w ciągu doby jedna grupa zaczyna pracę na pierwszą zmianę (poranną), kolejna grupa na drugą zmianę (popołudniową), pracownicy trzeciej grupy przychodzą wtedy na trzecią zmianę (nocną), a czwarta brygada w ten dzień odpoczywa. Grafik zmienia się co kilka dni. Co istotne, to przełożony tworzy grafik zgodnie z regulacją zawartą w Kodeksie pracy, która to regulacja określa dni pracy oraz długość czasu odpoczynku. Harmonogram pracy w trybie czterobrygadówki powinien być przekazywany pracownikom firmy przynajmniej z tygodniowym wyprzedzeniem. W praktyce przełożeni często ustalają grafik na minimum miesiąc do przodu. W niektórych przypadkach zdarza się, że każda z brygad ma wgląd do swojego harmonogramu na następne kilka miesięcy, pół roku lub nawet rok. Przełożeni najczęściej tworzą grafik dla brygady, jednocześnie ustalając plan pracy dla poszczególnych pracowników. Takie rozwiązanie pozwala lepiej zaplanować dni wolne od pracy w zgodzie z obowiązującymi przepisami.

Minimalny dobowy i tygodniowy odpoczynek od pracy, prawo do przerwy

Przepisy Kodeksu pracy dokładnie określają, jakie obowiązują regulacje w zakresie czasu pracy oraz odpoczynku. Dlatego też grafik ustala pracodawca. Zatem dni wolne wynikają z tych reguł. Proszę zwrócić uwagę na następujące regulacje, które określają czas odpoczynku.

Art. 132. § 1.Pracownikowi przysługuje w każdej dobie prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku, z zastrzeżeniem § 3 oraz art. 136 § 2 i art. 137.

§ 2.Przepis § 1 nie dotyczy:

1) pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy;

2) przypadków konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii.

§ 3. W przypadkach określonych w § 2 pracownikowi przysługuje, w okresie rozliczeniowym, równoważny okres odpoczynku.

Art. 133. § 1.Pracownikowi przysługuje w każdym tygodniu prawo do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku, obejmującego co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego.

§ 2. W przypadkach określonych w art. 132 § 2 oraz w przypadku zmiany pory wykonywania pracy przez pracownika w związku z jego przejściem na inną zmianę, zgodnie z ustalonym rozkładem czasu pracy, tygodniowy nieprzerwany odpoczynek może obejmować mniejszą liczbę godzin, nie może być jednak krótszy niż 24 godziny.

§ 3. Odpoczynek, o którym mowa w § 1 i 2, powinien przypadać w niedzielę. Niedziela obejmuje 24 kolejne godziny, poczynając od godziny 600 w tym dniu, chyba że u danego pracodawcy została ustalona inna godzina.

§ 4. W przypadkach dozwolonej pracy w niedzielę odpoczynek, o którym mowa w § 1 i 2, może przypadać w innym dniu niż niedziela.

Art. 134. § 1. Jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika:

1) wynosi co najmniej 6 godzin – pracownik ma prawo do przerwy w pracy trwającej co najmniej 15 minut;

2) jest dłuższy niż 9 godzin – pracownik ma prawo do dodatkowej przerwy w pracy trwającej co najmniej 15 minut;

3) jest dłuższy niż 16 godzin – pracownik ma prawo do kolejnej przerwy w pracy trwającej co najmniej 15 minut.

§ 2. Przerwy, o których mowa w § 1, wlicza się do czasu pracy.

Czy można mieć wpływ na układanie grafiku?

Dlatego w opisanej sytuacji niestety trzeba poddać się decyzjom pracodawcy. Natomiast możliwa jest taka sytuacja, w której pracownik razem z pracodawcą współtworzy grafik, ale zależy wszystko od tego, jakie stosunku panują w danym zakładzie pracy i czy pracodawca wyrazi na to zgodę.

Źródła:

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141