.
Udzieliliśmy ponad 131,7 tys. porad prawnych i mamy 14 830 opinii Klientów
Zadaj pytanie » Zadaj pytanie »

Czy samotna matka musi pracować do 18, skoro przedszkole otwarte jest do 17?

• Data: 11-11-2024 • Autor: Marta Słomka

Wracam do pracy po urlopie wychowawczym, czyli mam 4-letnie dziecko. Jestem matką samotną, przedszkole jest otwarte do godz. 17.00, a miejsce mojej pracy do 18.00. Czy pracodawca może mi nakazać pracować do tej godziny, skoro nie ma kto odebrać dziecka?


Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie. Pomagamy w podobnych sprawach.

Czy samotna matka musi pracować do 18, skoro przedszkole otwarte jest do 17?

Uprawnienia dla opiekuna dziecka

Uprawnienia, które dotyczą opiekuna dziecka w wieku do lat 4, są następujące:

  1. zgodnie z art. 148 Kodeksu pracy czas pracy pracowników opiekujących się dzieckiem do lat 4 nie może przekraczać 8 godzin na dobę,
  2. zgodnie z art. 178 § 2 Kodeksu pracy bez zgody pracującego opiekuna:
    • nie można zatrudnić go w systemie przerywanego czasu pracy,
    • nie można zatrudnić go w godzinach nadliczbowych i w porze nocnej,
    • nie wolno delegować go poza stałe miejsce pracy.

 

Jak widać z powyższego, Kodeks pracy nie dotyka rodzica opiekującego się dzieckiem powyżej lat 4 – niestety. Z powyższego wynika, że jeśli Pani norma pracy – to 8 godzin, do godziny 18, to kwestia przedszkola nie będzie tu miała znaczenia.

 

Z opcji, z których może Pani skorzystać wskazuję, że art. 188 Kodeksu pracy przewiduje dodatkowe dni wolne na opiekę nad dzieckiem. Mianowicie pracujące matki wychowujące dziecko w wieku do 14 lat mają prawo do zwolnienia od pracy w wymiarze 16 godzin albo 2 dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, w ciągu roku kalendarzowego. Przy czym dla pracownicy pracującej w niepełnym wymiarze czasu powyższy zakres godzinowy ustalany jest proporcjonalnie.

 

Dodatkowo, analogicznie do czasu przebywania kobiety w ciąży, pracownica, która wychowuje dziecko do 8. roku życia, nie może pracować w porze nocnej lub w godzinach nadliczbowych, chyba że wyrazi na to zgodę. Pracodawca nie powinien także delegować takiej pracownicy do wyjazdu poza miejscowość, w której znajduje się zakład pracy.

 

Od 26 kwietnia 2023 r. zaczęły obowiązywać przepisy dotyczące urlopu opiekuńczego. Wymiar urlopu opiekuńczego to 5 dni w roku kalendarzowym (bez względu na wymiar etatu danego pracownika). Urlopu udziela się na wniosek pracownika.

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Elastyczna organizacja pracy

Wskazuję, że nowelizacją z 9.3.2023 r. wprowadzono do Kodeksu pracy zupełnie nowe rozwiązanie – elastyczną organizację pracy, co miało na celu ułatwienie rodzicom (opiekunom) osiąganie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Za elastyczną organizację czasu pracy uważa się:

 

  1. indywidualny rozkład czasu pracy (art. 142) – na pisemny wniosek pracownika pracodawca może ustalić indywidualny rozkład jego czasu pracy, w ramach systemu pracy, którym pracownik jest objęty;
  2. tzw. ruchomy czas pracy (art. 1401) – na pisemny wniosek pracownika może być stosowany rozkład czasu pracy przewidujący różne godziny rozpoczynania pracy w dniach, które zgodnie z tym rozkładem są dla pracowników dniami pracy lub przedział czasu, w którym pracownik decyduje o godzinie rozpoczęcia pracy w dniu, który zgodnie z tym rozkładem jest dla pracownika dniem pracy (ponowne wykonywanie pracy w tej samej dobie nie stanowi w tym przypadku pracy w godzinach nadliczbowych);
  3. pracę zdalną (przepisy zawarte w Rozdziale IIc Działu drugiego) – pracę wykonywana całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą, w tym pod adresem zamieszkania pracownika, w szczególności z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość;
  4. przerywany system czasu pracy (art. 139) – może on być stosowany według z góry ustalonego rozkładu przewidującego nie więcej niż jedną przerwę w pracy w ciągu doby, trwającą nie dłużej niż pięć godzin, jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją;
  5. system skróconego tygodnia pracy (art. 143) – dopuszczalne jest wykonywanie pracy przez pracownika przez mniej niż pięć dni w ciągu tygodnia, przy równoczesnym przedłużeniu dobowego wymiaru czasu pracy, nie więcej niż do 12 godzin, w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym miesiąca;
  6. system pracy weekendowej (art. 144) – praca jest świadczona wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta i dopuszczalne przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy, nie więcej jednak niż do 12 godzin, w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym miesiąca.

 

Z wnioskiem o zastosowanie takiej elastycznej organizacji pracy może wystąpić pracownik opiekujący się dzieckiem do ukończenia przez nie ósmego roku życia. Zatem ma to zastosowanie w Pani sytuacji.

 

Przy rozpatrywaniu wniosku pracodawca bierze pod uwagę potrzeby pracownika, w tym termin oraz przyczynę konieczności korzystania z elastycznej organizacji pracy, a także swoje potrzeby i możliwości, w tym konieczność zapewnienia ciągłości pracy, organizację pracy lub rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika.

 

Następnie pracodawca jest zobowiązany poinformować pracownika o uwzględnieniu albo o przyczynie odmowy uwzględnienia jego wniosku albo o innym możliwym terminie zastosowania elastycznej organizacji pracy, niż ten wskazany we wniosku – w postaci papierowej lub elektronicznej w terminie siedmiu dni od dnia otrzymania wniosku.

 

Marginalnie wskazuję, że zawsze warto złożyć taki wniosek i porozmawiać z pracodawcą w tym zakresie. Może uda się wspólnie wypracować jakieś porozumienie lub zmienić Pani warunki pracy.

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Przykłady

Anna, mama 3-letniego Jasia, pracuje na pełen etat jako nauczycielka. Dzięki przepisom Kodeksu pracy ma prawo do maksymalnie 8 godzin pracy dziennie, co pozwala jej lepiej zorganizować czas z dzieckiem. Nie musi obawiać się pracy w nadgodzinach ani w porze nocnej, co umożliwia jej spokojne zajmowanie się Jasiem w godzinach, gdy jest w przedszkolu.

 

Marek, tata 5-letniej Oli, korzysta z elastycznej organizacji czasu pracy. Po złożeniu wniosku o indywidualny rozkład czasu pracy jego pracodawca zgodził się na zmianę godzin pracy, dzięki czemu Marek może zaczynać pracę o 10:00, a kończyć o 16:00. Dzięki temu ma więcej czasu na wspólne zabawy z Olą przed jej snem.

 

Kasia, mama 7-letniego Tomka, wykorzystuje przysługujące jej 16 godzin zwolnienia z pracy w ciągu roku na opiekę nad synem. W związku z jego chorobą postanowiła wziąć wolne, aby móc być z nim w domu i zaopiekować się nim. Dzięki temu miała prawo do wynagrodzenia w tym czasie, co znacznie odciążyło jej budżet domowy.

Podsumowanie

Podsumowując, opiekunowie dzieci w wieku do lat 4 mają określone prawa i uprawnienia, które mają na celu ułatwienie im łączenia życia zawodowego z obowiązkami rodzinnymi. Kodeks pracy zapewnia m.in. maksymalnie 8-godzinny czas pracy dziennie oraz zakaz zatrudniania w nadgodzinach czy w porze nocnej. Rodzice mogą również korzystać z dodatkowych dni wolnych na opiekę nad dzieckiem oraz elastycznych form organizacji pracy, co pozwala im dostosować godziny pracy do potrzeb rodziny. Te regulacje mają kluczowe znaczenie w kontekście zapewnienia równowagi między obowiązkami zawodowymi a wychowaniem dzieci.

Oferta porad prawnych

Oferujemy kompleksowe porady prawne online dotyczące uprawnień dla opiekunów dzieci do lat 4. Nasza oferta obejmuje analizę przysługujących praw w zakresie czasu pracy i urlopów, pomoc w złożeniu wniosków o elastyczną organizację pracy, wsparcie w zakresie interpretacji przepisów Kodeksu pracy dotyczących opieki nad dziećmi oraz informacje o aktualnych regulacjach prawnych, w tym o urlopie opiekuńczym. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać szczegółowe informacje. Jesteśmy tu, aby pomóc Ci w realizacji Twoich praw jako opiekuna!

Źródła:

1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając  formularz poniżej  ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

O autorze: Marta Słomka




.
Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem.

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Szukamy prawnika »

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

Paragraf jako alternatywne logo serwisu