Pracodawca nie chce zaliczyć stażu pracy z powodu braku świadectwa pracy - co zrobić?

Udowodnienie stosunku pracy

Obecnie w praktyce wypełnia się druk ERP-7, który także zawiera informacje o zatrudnieniu i wynagrodzeniu osiąganym w okresach minionych przez pracownika przechodzącego na emeryturę lub rentę.

Podstawą prawną działania pracodawcy (główną) jest art. 125a § 1 ustawy z dn. 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych:

„Art. 125a [Obowiązki płatnika]

1. Płatnik składek jest zobowiązany, na żądanie organu rentowego, do wystawienia dokumentów (zaświadczeń) w celu udowodnienia okresów składkowych, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1, oraz okresów nieskładkowych, o których mowa w art. 7 pkt 1, z uwzględnieniem ust. 2 i 5”.

A także § 11 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dn. 17.08.2000 r. w sprawie szczegółowych zasad współpracy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z ubezpieczonymi i płatnikami składek w zakresie ustalania kapitału początkowego:

„§ 11 [Wystawianie niezbędnych dokumentów przez płatników] Płatnik składek wystawia dokumenty niezbędne do ustalenia kapitału początkowego dla osób, za które opłacał składki na ubezpieczenie społeczne, oraz dla osób, które pozostawały w stosunku służby przed dniem 1 stycznia 1999 r. i nie spełnią warunków do nabycia prawa do świadczeń określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych, funkcjonariuszy Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Straży Granicznej, Służby Więziennej i Państwowej Straży Pożarnej”.

Zgromadzenie brakującej dokumentacji

Warto także dodać, iż zgodnie z § 10 ww. rozporządzenia, co chyba miało miejsce u Pana, płatnik składek prowadzi Pana wniosek i kompletuje dokumentacje. Ale zasadniczo w Pana sytuacji, obowiązek zgromadzenia brakującej obciąża Pana:

„§ 10 [Prowadzenie przez płatnika postępowania wyjaśniającego]

1. Płatnik składek może, za zgodą ubezpieczonego wyrażoną na piśmie, prowadzić postępowanie wyjaśniające w celu zebrania dokumentacji służącej ustaleniu kapitału początkowego.

2. W ramach postępowania, o którym mowa w ust. 1, obecni płatnicy składek mogą zwrócić się do byłych płatników składek o przekazanie dokumentacji dotyczącej ubezpieczonych, dołączając kopię oświadczenia ubezpieczonego o wyrażeniu zgody na przekazanie dokumentacji.

3. W razie niewyrażenia zgody, o której mowa w ust. 1, obowiązek skompletowania dokumentacji obciąża ubezpieczonego”.

W sytuacji braku dokumentacji niezbędnej do wypełnienia zaświadczenia należy w stosownych rubrykach druku ERP-7 umieścić informację o braku tej dokumentacji – np. brak listy płac, brak karty wynagrodzenia, brak karty zasiłkowej lub innych elementów dokumentacji płacowej pracownika.

Podstawa wymiaru składek

Zasadniczo, w przypadku brakującej dokumentacji, wskazane jest skontaktowanie się z ZUS-em, gdyż jest możliwe potwierdzanie przez organ okresów składkowych i nieskładkowych. Posiadany przez Pana stary dowód osobisty jest dobrym dowodem na pozostawanie w stosunku pracy, podobnie jak umowy o pracę lub zeznania świadków. Nawiązując także do mojej informacji w pytaniu, ZUS powinien także potwierdzić okresy ubezpieczenia przed 1999 r., jeżeli były opłacane składki na ubezpieczenie społeczne.

Można także podać okres pracy, nazwę zakładu pracy lub nazwisko pracodawcy i adres byłego miejsca pracy oraz numer konta płatnika (NKP) – na formularzu ZUS ERP-6, aby uzyskać potrzebne dane.

W przypadku całkowitego braku możliwości udowodnienia wysokości osiąganego wynagrodzenia w danym okresie podstawą do podjętych czynności przy ustaleniu podstawy wymiaru składek, może być art. 15 ust. 2a ustawy z dn. 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych:

„Art. 15 [Podstawa wymiaru]

2a. Jeżeli nie można ustalić podstawy wymiaru składek w okresie pozostawania w stosunku pracy wskazanym do ustalenia podstawy wymiaru emerytury i renty, za podstawę wymiaru składek przyjmuje się kwotę obowiązującego w tym okresie minimalnego wynagrodzenia pracowników, proporcjonalnie do okresu podlegania ubezpieczeniu i wymiaru czasu pracy”.