Dwa miejsca pracy w umowie o pracę – porozumienie zmieniające, wypowiedzenie zmieniające• Autor: Radca prawny Tomasz Krupiński |
Obecnie pracownicy produkcji wykonują pracę w miejscowości A, ale za kilka miesięcy zostanie otworzony drugi zakład w miejscowości B – oddalonej od miejscowości A o ok. 30 km. Czy nowo przyjęci pracownicy mogą mieć w umowie o pracę wpisane dwa miejsca pracy i czy można w niej określić, że bezpośredni przełożony będzie informował z kilkudniowym wyprzedzeniem, w którym zakładzie pracownik będzie wykonywał pracę? Czy nie będzie to stanowiło nadużycia ze strony pracodawcy? Proszę o podanie podstawy prawnej. Nadmienię, że zatrudniamy powyżej 20 osób i ci pracownicy mają umowę na czas nieokreślony. Czy pracującym już pracownikom można dać porozumienie zmieniające, w którym będą dwa miejsca pracy? Jeśli pracownik nie zgodzi się na nowe warunki pracy i dostanie wypowiedzenie, czy należy mu się odprawa? |
|
Zmiana miejsca pracy przez pracodawcę w trakcie trwania stosunku pracyPodstawę prawną dla przedstawionego przez Pana stanu faktycznego stanowi art. 22 Kodeksu pracy, zgodnie z jego treścią:
„§ 1. Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca – do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem”.
Miejsce pracy stanowi istotny składnik treści umowy o pracę. Jego zmiana przez pracodawcę w trakcie trwania stosunku pracy może nastąpić na dwa sposoby, mianowicie w drodze porozumienia stron, bądź w drodze wypowiedzenia zmieniającego dokonanego przez pracodawcę.
W wypadku pracowników nowo zatrudnionych sytuacja wygląda zgoła odmienne. Stosunek pracy opiera się na dobrowolności odnoszącej się do samego faktu zawarcia umowy o pracę, jak też treści stosunku pracy (oczywiście musi się ona mieścić w granicach wyznaczonych normami prawa pracy). W obecnie obowiązującym stanie prawnym pracodawca w umowie o pracę może wskazać dwa miejsca wykonywania pracy, jeśli oczywiście wynika to z charakteru pracy. Miejsce pracy a siedziba zakładu pracyNależy odróżnić „miejsce pracy” pracownika od „siedziby zakładu pracy”. Miejsce świadczenia pracy stanowi jeden z istotnych składników umowy o pracę, obustronnie uzgodniony, objęty ogólnym zakazem jednostronnej zmiany przez któregokolwiek z kontrahentów umowy. Strony zawierające umowę o pracę mają dużą swobodę w określaniu miejsca pracy. Może być ono określone na stałe, bądź jako miejsce zmienne, przy czym w tym ostatnim wypadku zmienność miejsca pracy może wynikać z samego charakteru (rodzaju) pełnionej pracy. Ogólnie pod pojęciem miejsca pracy rozumie się bądź stały punkt w znaczeniu geograficznym, bądź pewien oznaczony obszar, strefę określoną granicami jednostki administracyjnej podziału kraju lub w inny dostatecznie wyraźny sposób, w którym ma nastąpić dopełnienie świadczenia pracy. „Miejsce pracy” nie musi być wyposażone w zaplecze socjalne, kadrowe i techniczne. Wykonywanie pracy w uzgodnionym przez strony „miejscu pracy” pracownika nie rodzi obowiązku płacenia takiemu pracownikowi ani diet czy innych należności związanych z podróżą służbową, ani świadczeń rozłąkowych. Pojęcie „miejsca pracy”Warto dodać, że nie jest podróżą służbową stałe wykonywanie zadań w różnych miejscowościach i terminach, których wyboru dokonuje każdorazowo sam pracownik w ramach uzgodnionego rodzaju pracy. Miejsce wykonywania pracy powinno być tak ustalone, by pracownik miał możliwość wykonywania zadań, wliczając w to czas dojazdu do miejsca ich wykonywania, w ramach umówionej dobowej i tygodniowej normy czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym.
Pojęcie „miejsca pracy” nie zostało określone w Kodeksie pracy. W literaturze pod tą nazwą rozumiana jest jednostka przestrzeni, gdzie pracownik stale rozpoczyna i kończy codzienną pracę. Nie musi to być miejsce, gdzie pracodawca ma swoją siedzibę. Od tak określonego miejsca pracy, będącego jednym z warunków umowy o pracę, należy odróżnić miejsce wypełniania obowiązków pracowniczych, które usytuowane jest bądź to w zakładzie pracy, bądź poza jego siedzibą, gdy pracownik wykonuje prace wymagające przemieszczania się w przestrzeni. Kierowanie pracownika do dwóch miejsc wykonywania pracyNiestety interpretacja przepisów Kodeksu pracy dokonywana przez Państwową Inspekcję Pracy uznaje, iż pracodawca może wyznaczyć pracownikowi dwa miejsca wykonywania pracy, jeżeli jest to zgodne z jej charakterem.
Podstawę prawną dla działań pracodawcy polegających na dowolnym kierowaniu pracownika raz do jednego a raz do drugiego zakładu (jeśli pracownik zaakceptował porozumienie zmieniające dotyczące miejsc pracy) stanowi cytowany wcześniej art. 22 K.p., który mówi, iż pracownik świadczy pracę w miejscu wskazanym przez pracodawcę. Miejsce pracy należy wskazać w umowie o pracę. Nie musi ono jednak znajdować się w siedzibie pracodawcy – można więc przyjąć, iż miejsce pracy jest w siedzibie jak i poza nią. Oczywiście dojazdy (30 km) należy w jakiś sposób uregulować – jeśli pracodawca będzie dowoził pracownika, to w zasadzie jego dniówka zaczynać się będzie od rozpoczęcia dowozu. Wykładnia przepisu 22 jest przyjęta przez doktrynę i orzecznictwo. Zwrot kosztów przewozu należy rozważyć jako odrębną kwestię. Mogą Państwo negocjować z pracodawcą zwrot kosztów przewozu, bądź ustalenie ryczałtu za benzynę. W razie zmiany warunków pracy za porozumieniem stron nie stosuje się przepisów o delegacji pracownika, jednakże w drodze negocjacji z pracodawcą mogą Państwo ustalić korzystniejsze warunki. Kiedy pracownikowi przysługuje odprawa i w jakiej wysokości?Pracownikowi należy się odprawa pieniężna, jeżeli pracodawca rozwiązał z nim umowę o pracę z przyczyn niezależnych od samego pracownika i jeśli pracodawca zatrudnia co najmniej 20 pracowników.
Jeżeli po stronie pracownika nie nastąpiło naruszenie zasad Kodeksu pracy, przepisów BHP w pracy, zasad współżycia społecznego w pracy, a jednocześnie pracodawca nic takiego nie podnosi w wypowiedzeniu o pracę i przy tym zatrudniania co najmniej 20 pracowników – odprawa pracownicza przysługuje. Zwolnienia indywidualne reguluje art. 10 ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz. U. z 2003 r. Nr 90, poz. 844 z późn. zm.). Art. 10 ustawy stanowi, że odprawa pieniężna przysługuje w wysokości:
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając formularz poniżej ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online O autorze: Radca prawny Tomasz Krupiński Radca prawny, absolwent wydziału prawa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie (studia ukończył z wynikiem bardzo dobrym) oraz podyplomowych studiów z zakresu zarządzania projektami europejskimi. Radca prawny z siedmioletnim doświadczeniem zawodowym w obsłudze prawnej jednostek organizacyjnych oraz osób fizycznych. Specjalista z zakresu prawa rodzinnego oraz szeroko rozumianego prawa nieruchomości. Uczestnik programów ministerialnych dotyczących problematyki prawnorodzinnej. Od kilku lat doradza prawnie zarządom wspólnot mieszkaniowych oraz zarządcom nieruchomości. Posiada również uprawnienia zarządcy nieruchomości. |
|
Zapytaj prawnika