Dochód z najmu mieszkania

Czy osoba zarejestrowana jako bezrobotna może uzyskiwać dochód z najmu mieszkania?

Z opisu Pana sytuacji zakładam, że mieszkanie jest tylko Pana własnością, a nie np. Pana i żony. Nic Pan nie wspomina o swoim stanie cywilnym, więc zakładam, że dochód z najmu czerpie jedynie Pan.

Kwestie, które Pana interesują, uregulowane są w ustawie z dnia z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. W przepisie art. 2 ustawa ta zawiera definicje legalne pojęć pojawiających się dalej w tej ustawie. Precyzyjniej, art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. h stanowi, iż „o ile mowa o bezrobotnym oznacza to osobę zdolną i gotową do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym w danym zawodzie lub służbie albo innej pracy zarobkowe, zarejestrowaną we właściwym dla miejsca zameldowania stałego lub czasowego powiatowym urzędzie pracy oraz poszukującą zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, jeżeli nie uzyskuje miesięcznie przychodu w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę, z wyłączeniem przychodów uzyskanych z tytułu odsetek lub innych przychodów od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych”.

W myśl art. 2 ust. 1 pkt 12a tej ustawy minimalne wynagrodzenie za pracę to kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę pracowników przysługująca za pracę w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy, ogłaszana na podstawie ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. Nr 200, poz. 1679, z 2004 r. Nr 240, poz. 2407 oraz z 2005 r. Nr 157, poz. 1314).

Wynagrodzenie to w 2013 roku to, zgodnie z § 1 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 września 2012 roku w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2013 r. (Dz. U. z dnia 17 września 2012 r.), wynosi 1600,00 zł.

Czy dochód z najmu mieszkania dyskwalifikuje osobę jako bezrobotnego?

Z kolei stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 24 tej ustawy „za przychody uważa się przychody z innego tytułu niż zatrudnienie, inna praca zarobkowa, działalność gospodarcza, zasiłek lub inne świadczenie wypłacane z Funduszu Pracy, podlegające opodatkowaniu na podstawie przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych”. Do takich zatem będą podlegały przychody z najmu i zgodnie z zapisem ustawy przychód przekraczający obecnie 800,00 zł miesięcznie dyskwalifikuje Pana jako bezrobotnego.

Przepis ten nie jest jednak tak do końca spójny z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych w omawianym zakresie, a to dlatego, że ustawa ta przewiduje podatek generalnie od dochodu a nie przychodu, poza jednak wybraną przez Pana formą opodatkowania. Wyjaśnię bowiem, że dochody z najmu mogą być opodatkowane na dwa sposoby, tj. na zasadach ogólnych według skali podatkowej, wtedy podatek płaci się po prostu od różnicy pomiędzy faktycznie uzyskanym przychodem z najmu a kosztami jego uzyskania, i w formie ryczałtu 8,5% od przychodu, w którym to przypadku koszty uzyskania przychodu nie mają wpływu na wysokość podatku, który oblicza się od przychodu, a nie dochodu. Jak zaś utrzymują organy skarbowe, „jedynie określona  w umowie najmu wysokość czynszu stanowi przysporzenie majątkowe Wnioskodawcy jako wynajmującego, a tym samym generuje przychód do opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym. Natomiast należności z tytułu opłat do Spółdzielni mieszkaniowej, jak i opłat za media (prąd, gaz), do których ponoszenia zobowiązany jest zgodnie z zawartą umową najmu najemca, nie stanowią przysporzenia majątkowego dla Wnioskodawcy” (por. Interpretacja indywidualna z dnia 20.11.2012 r., sygn. IPTPB1/415-571/12-2/MAP, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi).

Dochód z najmu mieszkania a status bezrobotnego

Wspominam o tym, bo jeśli opodatkowywałby Pan dochód, byłaby szansa powoływania się na nieprecyzyjność przepisów i próbę wskazywania na kryterium dochodu (a więc to, co Pan otrzymuje z umowy minus wszelkie koszty, a nie przychodu) przy ocenie, czy przysługuje Panu status bezrobotnego, czy też nie – ale ponieważ Pan w istocie opodatkowuje przychody, argument ten traci na znaczeniu.

Reasumując, statusu bezrobotnego z powodu dochodu z najmu Pan nie posiada, ale posiada Pan status osoby poszukującej pracy, które to osoby również są rejestrowane przez urzędu pracy. W myśl art. 2 ust 1 pkt 22 ustawy poszukującym pracy jest po prostu osoba poszukującą zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub innej formy pomocy określonej w ustawie, zarejestrowana w powiatowym urzędzie pracy. Osoba taka ma prawo do zajęć aktywizacyjnych tak jak i bezrobotni, korzystania z pomocy urzędu pracy w znalezieniu pracy przez pośrednictwo pracy, poradnictwo zawodowe i prawo do informacji zawodowej.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy - Dz.U. 2004 nr 99 poz. 1001