.
Udzieliliśmy ponad 131,7 tys. porad prawnych i mamy 14 830 opinii Klientów
Zadaj pytanie » Zadaj pytanie »

Bezrobotny bez prawa do zasiłku na zwolnieniu lekarskim

• Data: 06-04-2024 • Autor: Radca prawny Wioletta Dyl

W obliczu długotrwałej choroby osoby zarejestrowane jako bezrobotne bez prawa do zasiłku mogą napotkać na wyzwania związane z utrzymaniem swojego statusu i ochroną zdrowotną. Artykuł skupia się na przykładowej sytuacji pani Elwiry przebywającej na zwolnieniu lekarskim przez ponad 90 dni, która spodziewa się stracić status bezrobotnego i zastanawia się nad możliwością przejścia na rentę z powodu niezdolności do pracy. Staraliśmy się zawrzeć w tekście przegląd obowiązujących przepisów dotyczących zgłaszania niezdolności do pracy, utraty ubezpieczenia zdrowotnego oraz kryteriów kwalifikacyjnych do otrzymania renty z ZUS, podkreślając znaczenie wczesnego działania i dokładnego zapoznania się z procedurami.


Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie. Pomagamy w podobnych sprawach.

Bezrobotny bez prawa do zasiłku na zwolnieniu lekarskim

Pani Elwira jest zarejestrowana w urzędzie pracy bez prawa do zasiłku. Obecnie przebywa na zwolnieniu lekarskim z powodu zabiegu operacyjnego cieśni nadgarstka. Zwolnienie przysługuje jej na 3 miesiące. Po 90 dniach zostanie wyrejestrowana z urzędu pracy, ale wie, że po miesiącu może się ponownie zarejestrować jako bezrobotna. Chciałaby jednak wiedzieć, co w sytuacji, gdy dalej będzie na zwolnieniu lekarskim. Czy świadczenie przejmuje ZUS i czy pani Elwira może uzyskać rentę z powodu niezdolności do pracy?

Utrata statusu bezrobotnego po 90 dniach choroby

Zagadnienia, które poruszyła w swych pytaniach pani Elwira, znajdują opis w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Zgodnie z nią w pierwszej kolejności, jako zarejestrowana osoba bezrobotna, pani Elwira jest zobowiązana zgłosić brak gotowości do podjęcia zatrudnienia z powodu choroby. Rzeczywiście, jeżeli niezdolność do pracy wskutek choroby trwa nieprzerwalnie przez okres 90 dni, traci się status bezrobotnego z upływem ostatniego dnia wskazanego okresu. Do tego okresu wliczane są także przerwy między okresami niezdolności do pracy wynoszące mniej niż 30 dni kalendarzowych, ale jeśli są one dłuższe niż 30 dni, to termin 90-dniowy liczy się od nowa. Natomiast ubezpieczenie zdrowotne obowiązuje jeszcze przez 30 dni od momentu utraty statusu osoby bezrobotnej.

 

W związku z wykreślaniem z rejestru traci się ubezpieczenie zdrowotne opłacane przez urząd pracy, a tym samym prawo do świadczeń z publicznej opieki zdrowotnej. Można ubezpieczyć się samemu (ubezpieczenie dobrowolne), poprosić o to członka rodziny lub prezydenta miasta. Dopiero kiedy upłynie okres zwolnienia, pani Elwira może ponownie zarejestrować się w urzędzie pracy jako bezrobotna i odzyskać składkę zdrowotną płaconą z urzędu.

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Warunki uzyskania renty z tytułu niezdolności do pracy

Co do renty. Aby uzyskać rentę, należy złożyć wniosek o ustalenie prawa do renty w najbliższym dla miejsca zamieszkania pani Elwira oddziale Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Prawo do świadczeń emerytalno-rentowych oraz ich wysokość ZUS ustala w oparciu o przepisy ustawy o emeryturach i rentach z FUS, zwanej ustawą emerytalną. Przepisy te przewidują trzy podstawowe warunki wymagane do uzyskania tego świadczenia, które są następujące:

  • stwierdzenie niezdolności do pracy,
  • powstanie tej niezdolności w odpowiednim czasie,
  • posiadanie wymaganego stażu składkowego i nieskładkowego.

Badanie lekarza orzecznika ZUS

W pierwszej zatem kolejności należy uzyskać od lekarza orzecznika ZUS orzeczenia stwierdzającego niezdolność do pracy. Uprawniony lekarz wydaje taki dokument osobie, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. W orzeczeniu stwierdzającym niezdolność do pracy lekarz orzecznik określa:

  1. stopień niezdolności (częściowa lub całkowita) – co ma wpływ na wysokość otrzymywanej renty,
  2. datę powstania niezdolności do pracy (jeżeli będą problemy z jej ustaleniem, lekarz przyjmie jako datę powstania niezdolności do pracy datę złożenia wniosku o rentę,
  3. trwałość lub przewidywany okres niezdolności do pracy (bezterminowy, gdy brak jest rokowań na poprawienie zdrowia lub terminowy na określony czas, przeważnie 5-letni) – od tego uzależniony jest okres, na jaki przyznane będzie świadczenie.

 

Orzeczenie stwierdzające niezdolność do pracy lekarz orzecznik wydaje na podstawie dokumentacji medycznej dołączonej do wniosku oraz na podstawie bezpośredniego badania osoby ubiegającej się o rentę. W tym celu ZUS wyznacza termin na wykonanie tych badań. Pani Elwira może taki termin zmienić, ale należy się nań stawić, ponieważ dwukrotne niestawienie się na badanie bez uzasadnionej przyczyny skutkuje tym, że ZUS zaprzestanie zajmowania się jej sprawą. Jeżeli jednak stan zdrowia pani Elwiry nie pozwałaby jej stawić się przed lekarzem orzecznikiem, można oczywiście wnosić o przeprowadzenie badania w miejscu zamieszkania. I jeszcze jedno, może się okazać, że lekarz orzecznik, po zapoznaniu się z dokumentacją medyczną, dojdzie do wniosku, że stawiennictwo pani Elwira czy badanie na miejscu nie jest konieczne. W takiej sytuacji lekarz orzecznik wyda orzeczenie na podstawie samej dokumentacji medycznej dołączonej do wniosku o przyznanie renty.

Jeżeli pani Elwira nie zgadzałaby się z orzeczeniem, to w ciągu 14 dni od daty jego doręczenia może je zaskarżyć do właściwej komisji lekarskiej. Sprzeciw można wnieść za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS właściwej ze względu na jej miejsce zamieszkania. Należy pamiętać, że niewykorzystanie drogi odwoławczej w ZUS spowoduje odrzucenie przez sąd odwołania opartego jedynie na orzeczeniu lekarza orzecznika.

Dopiero więc od decyzji ZUS-u przysługuje odwołanie do właściwego sądu w terminie i według zasad określonych w przepisach Kodeksu postępowania cywilnego.

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Wykazanie stażu pracy na potrzeby uzyskania renty

Kolejnym warunkiem dla przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy jest wykazanie stosownych okresów składkowych i nieskładkowych. Staż ten przedstawia się następująco:

  • 1 rok – jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat,
  • 2 lata – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 lat do 22 lat,
  • 3 lata – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 lat do 30 lat,
  • 5 lat – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.

 

Przy czym, jeżeli pani Elwira stała się niezdolna do pracy po ukończeniu 30 lat, nie musi posiadać 5 lat w 10 latach przed zgłoszeniem wniosku lub powstaniem niezdolności do pracy, jeśli jest całkowicie niezdolna do pracy oraz udowodni 30 lat składkowych.

ZUS może przyznać rentę z tytułu niezdolności do pracy tylko wówczas, gdy niezdolność ta powstała w jednym z wymienionych w ustawie emerytalnej okresów składkowych lub nieskładkowych lub też nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów, przy czym chodzi tu zasadniczo o okresy uwzględniane przy ustalaniu stażu ubezpieczeniowego.

Świadczenie pieniężne, renta z tytułu niezdolności do pracy, jest wypłacana przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych od dnia powstania prawa do świadczeń, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym zgłoszono wniosek o przyznanie renty.

Zespół cieśni nadgarstka może być chorobą zawodową, ale niestety obawiam się, że nie jest powodem do wystąpienia o rentę. Zasadniczo przy tego rodzaju dolegliwościach nie spełnia się wszystkich wymaganych przepisami warunków przyznania renty – nie jest się niezdolnym do pracy w związku z chorobą zawodową.

Kliknij tutaj i zapytaj prawnika online ›

Przykłady

Ania, grafik komputerowy

Po latach pracy jako freelancer, Ania zarejestrowała się w urzędzie pracy jako bezrobotna, szukając stabilizacji zawodowej. Niespodziewanie, musiała przejść operację kolana, co wymagało długiego okresu rekonwalescencji. Po 90 dniach zwolnienia lekarskiego, straciła status bezrobotnego i stanęła przed wyzwaniem związanym z dalszą opieką zdrowotną. Zdecydowała się złożyć wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy, opierając się na dokładnej dokumentacji medycznej, co ostatecznie pozwoliło jej na uzyskanie wsparcia finansowego na czas nieokreślony.

 

Bartek, budowlaniec

Pracując na budowie, Bartek doznał poważnego urazu pleców, który wyłączył go z życia zawodowego na kilka miesięcy. Jako zarejestrowany bezrobotny bez prawa do zasiłku, był zaniepokojony, co stanie się po przekroczeniu 90 dni na zwolnieniu lekarskim. Po wykreśleniu z urzędu pracy, skupił się na procesie ubiegania się o rentę. Dzięki wsparciu lekarza orzecznika ZUS i odpowiednim badaniom, Bartek uzyskał rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy, co umożliwiło mu dalsze leczenie i stopniowy powrót do formy.

 

Cecylia, nauczycielka

Cecylia, po wielu latach pracy w szkole, znalazła się bez zatrudnienia i zarejestrowała się jako osoba bezrobotna. Wkrótce potem zdiagnozowano u niej zespół cieśni nadgarstka, co wymagało operacji i długiego okresu rekonwalescencji. Po utracie statusu bezrobotnej zdecydowała się na samodzielne ubezpieczenie zdrowotne, aby zachować dostęp do niezbędnych świadczeń medycznych. Jednocześnie, rozpoczęła proces aplikowania o rentę z tytułu niezdolności do pracy, co wymagało od niej zgromadzenia obszernej dokumentacji medycznej i przejścia przez proces oceny w ZUS. Cecylia, choć zmagała się z trudnościami, ostatecznie uzyskała wsparcie, które pomogło jej w powrocie do zdrowia.

Podsumowanie

Znajomość i prawidłowe rozumienie przepisów dotyczących statusu bezrobotnego i możliwości przejścia na rentę z powodu niezdolności do pracy po długotrwałej chorobie ma duże znaczenie. Staralismy się przybliżyć czytelnikom proces zgłaszania niezdolności do pracy, konsekwencje utraty statusu bezrobotnego oraz kroki niezbędne do uzyskania renty, ilustrując to na przykładach z życia. Jest to kluczowe źródło informacji dla osób znajdujących się w podobnych sytuacjach, poszukujących wsparcia finansowego w trudnym okresie choroby.

Oferta porad prawnych

Potrzebujesz wsparcia w nawigacji po przepisach prawa pracy i ubezpieczeń społecznych? Skorzystaj z naszych porad prawnych online i profesjonalnego przygotowania pism, aby skutecznie ubiegać się o rentę i zabezpieczyć swoje prawa. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy - Dz.U. 2004 nr 99 poz. 1001

 

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając  formularz poniżej  ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

O autorze: Radca prawny Wioletta Dyl

Radca prawny, absolwentka prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Wrocławskiego. Udziela porad prawnych z zakresu prawa autorskiego, nowych technologii, ochrony danych osobowych, a także prawa konkurencji, podatkowego i pracy. Zajmuje się również sporządzaniem regulaminów oraz umów, szczególnie z zakresu e-biznesu i prawa informatycznego, które jest jej pasją. Posiada kilkudziesięcioletnie doświadczenie prawne, obecnie prowadzi własną kancelarię prawną.


.
Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem.

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Szukamy ambitnego prawnika »

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

Paragraf jako alternatywne logo serwisu