Czy bank może naliczać odsetki od kredytu po śmierci kredytobiorcy?

Dług spadkowy w postaci kredytu bankowego

Jak Pan się już zorientował, kredyt zmarłego stanowi dług spadkowy. Jest on dziedziczony przez spadkobierców i ci ponoszą za niego odpowiedzialność.

Kredyt bankowy to umowa zawierana przez bank i osobę trzecią (w tym wypadku zmarłego ojca). Umowa taka zawierana jest na określonych warunkach. Bank przekazuje kredytobiorcy pieniądze, a ten w zamian zobowiązuje się oddać w określonym terminie. Umowa ustala także zysk banku w postaci odsetek od kredytu za korzystanie z niego przez kredytobiorcę. Na spłatę zobowiązania kredytobiorcy składa się więc kapitał kredytu wraz z odsetkami.

Co się dzieje z kredytem po śmierci kredytobiorcy?

Treść umowy nie zmienia się wraz ze śmiercią kredytobiorcy, umowa taka nadal obowiązuje. Na spadkobierców przechodzą również zobowiązania boczne, a więc również odsetki, odsetki za opóźnienie, prowizje za przesłanie wezwania do zapłaty (stosownie do umowy). Fakt dziedziczenia nie zmienia ani treści, ani zakresu obowiązków, jakie ciążyły na zmarłym.

Śmierć kredytobiorcy nie powoduje automatycznie (z mocy prawa) umorzenia części lub całości kredytu ani umorzenia części lub całości odsetek. Taki skutek może wywołać: pozytywna decyzja banku o umorzeniu (co byłoby równoznaczne ze zwolnieniem spadkobierców z długu lub jego części) lub upływ czasu i brak jakichkolwiek działań sądowych banku mających na celu odzyskanie długu od spadkobierców.

W przypadku kredytu spłacanego w ratach przedawnienie wynosi 3 lata dla każdej raty kredytu i odsetek z nią związanych.

Spadkobiercy, dokonując wpłat na poczet kredytu zmarłego, uznają co do zasady swoje zobowiązanie do spłaty długu w wysokości i na zasadach ustalonych umową kredytową. Przy wpłatach ze wskazanym tylko ogólnie tytułem w postaci umowy, bank ma prawo zaliczyć wpłatę na najstarsza ratę. Jednakże to, co przypada na poczet danego długu, wierzyciel może przede wszystkim zaliczyć na związane z tym długiem zaległe należności uboczne oraz na zalegające świadczenia główne (czyli najpierw odsetki, a potem rata).

Odrzucenie długów spadkowych

Jeżeli w sprawie spadku w ciągu 6 miesięcy od śmierci ojca nie złożył Pan żądnego oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku – to przyjął Pan spadek wprost z odpowiedzialnością za cały dług ojca.

Gdyby spadek przyjął Pan z dobrodziejstwem inwentarza – Pana odpowiedzialność ograniczona byłaby do wartości spadku bez względu na wysokość długu. Bank jako wierzyciel nie miałby prawa domagać się większej kwoty niż owa wartość spadku (tzw. stan czynny spadku ustalony przez komornika na mocy postanowienia sądu o zabezpieczeniu spadku).

Proponuje ustalenie, jakie kwoty Pan spłacił, jak bank je zaksięgował, ile jeszcze teoretycznie pozostało do spłaty. Mając tę wiedzę, może Pan wystąpić do banku ze swoją propozycją, np. innego zaksięgowania wpłat i umorzenia odsetek w całości lub w części.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe - Dz.U. 1997 nr 140 poz. 939