Zwolnienie lekarskie a opieka nad dzieckiem

Odpowiadając na Pani pytanie, uprzejmie informuję, że okres zasiłkowy trwa odpowiednio 182, bądź 270 dni – kiedy przyczyną niezdolności do pracy jest gruźlica lub choroba przypada w okresie ciąży. Jeśli po wyczerpaniu tego okresu pracownik jest nadal niezdolny do pracy, może starać się o świadczenie rehabilitacyjne.

Zasadniczo do okresu zasiłkowego wlicza się okresy orzeczonej niezdolności do pracy, za które przysługuje wynagrodzenie chorobowe i zasiłek chorobowy. Niezdolność do pracy nie przebiega jednak zawsze nieprzerwanie, dlatego istnieją zasady, według których kolejno otrzymane zwolnienia lekarskie za czas choroby będą wliczane do jednego okresu zasiłkowego.

Sumować więc należy:

1. wszystkie okresy nieprzerwanej niezdolności do pracy, a więc łączny okres zwolnień lekarskich pomiędzy którymi nie było przerwy, bez względu na to, jaka była przyczyna poszczególnych okresów niezdolności do pracy,
2. okresy poprzedniej niezdolności do pracy, spowodowanej tą samą chorobą, jeżeli przerwa pomiędzy ustaniem poprzedniej a powstaniem ponownej niezdolności do pracy nie przekraczała 60 dni – taka okoliczność jest oznaczana przez lekarza prowadzącego na zwolnieniu lekarskim ZUS ZLA poprzez wpisanie kodu „A”.
3. okresy, w których pracownik nie ma prawa do wynagrodzenia i zasiłku chorobowego z powodu:
1. niepodjęcia proponowanej mu przez pracodawcę pracy (odpowiadającej jego kwalifikacjom zawodowym lub którą może wykonywać po uprzednim przeszkoleniu) niezabronionej osobom odsuniętym od pracy w wyniku decyzji wydanej przez właściwy organ albo uprawniony podmiot na podstawie przepisów o chorobach zakaźnych i zakażeniach z powodu podejrzenia o nosicielstwo zarazków choroby zakaźnej,
2. umyślnego przestępstwa lub wykroczenia popełnionego przez tego pracownika, w wyniku którego powstała niezdolność do pracy,
3. spowodowania niezdolności do pracy nadużyciem alkoholu (zasiłek chorobowy nie przysługuje za okres pierwszych 5 dni tej niezdolności),
4. wykonywania w okresie orzeczonej niezdolności do pracy zarobkowej lub wykorzystywania zwolnienia od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia.

Nie wlicza się natomiast do okresu zasiłkowego zwolnień lekarskich przypadających w okresie „wyczekiwania” na prawo do świadczeń chorobowych. Okresu zasiłkowego nie dotyczą również zwolnienia lekarskie wystawione z tytułu opieki nad członkiem rodziny (np. dzieckiem), za których okres przysługuje zasiłek opiekuńczy.

Zgodnie z art. 53 § 1 Kodeksu pracy (K.p.) pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, jeżeli niezdolność do pracy wskutek choroby trwa:

1. dłużej niż 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy,
2. dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy.

Powyższy przepis reguluje dopuszczalność rozwiązania umowę o pracę bez wypowiedzenia z uwagi na długotrwałą, usprawiedliwioną nieobecność pracownika w pracy. Zanim nie upłynie przewidziany prawem okres upoważniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia, to jest to okres, w którym nie można wypowiedzieć w ogóle umowy o pracę (czyli okresem ochronnym z art. 41 K.p.), chyba że ogłoszono upadłość lub likwidację pracodawcy (art. 41¹ K.p.) lub zachodzą okoliczności przewidziane w art. 5 ustawy o grupowych zwolnieniach.

Zgodnie bowiem z art. 41 K.p.: „pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę w czasie urlopu pracownika, a także w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli nie upłynął jeszcze okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia”. Oznacza to, że pracodawca nie mógł skutecznie wypowiedzieć Pani umowy o pracę zarówno bez wypowiedzenia, jak i nawet za wypowiedzeniem.

Wobec powyższego skoro okres zwolnienia za opiekę nad dzieckiem nie wlicza się do okresu podlegającego sumowaniu, a między zwolnieniem z tytułu pierwszej choroby i kolejnym zwolnieniem z tytułu innej choroby wystąpiła przerwa, należy uznać, że pracodawca nie będzie miał podstaw, aby Panią zwolnić przez kolejne 182 dni.