Szpital wypisuje pacjenta wymagającego całodobowej opieki której nie jesteśmy w stanie zapewnić, co zrobić?

Przesłanki umieszczenia pacjenta w domu pomocy społecznej

W pierwszej kolejności wskazać należy, że jedną z podstaw prawnych stanowiącą odpowiedź na zadane pytanie jest ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2021 r., poz. 2268). Przesłanki umieszczenia w domu pomocy społecznej określa art. 54 ustawy. Zgodnie z ust. 1: Osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, której nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych, przysługuje prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej. Nadto osobę taką kieruje się do domu pomocy społecznej odpowiedniego typu, zlokalizowanego jak najbliżej miejsca zamieszkania osoby kierowanej, z zastrzeżeniem ust. 2a, chyba że okoliczności sprawy wskazują inaczej, po uzyskaniu zgody tej osoby lub jej przedstawiciela ustawowego na umieszczenie w domu pomocy społecznej. Istotne jest również to, że w przypadku gdy przewidywany termin oczekiwania na umieszczenie w domu pomocy społecznej danego typu zlokalizowanym najbliżej miejsca zamieszkania osoby kierowanej wynosi ponad 3 miesiące, osobę, o której mowa w ust. 1, kieruje się na jej wniosek do domu pomocy społecznej tego samego typu zlokalizowanego jak najbliżej miejsca zamieszkania osoby kierowanej, w którym przewidywany termin oczekiwania na umieszczenie jest krótszy niż 3 miesiące.

Osoba wymagająca wzmożonej opieki medycznej kierowana jest na podstawie art. 33a ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1285, 1292, 1559, 1773, 1834 i 1981) do zakładu opiekuńczo-leczniczego lub pielęgnacyjno-opiekuńczego.

W przypadku gdy osoba bezwzględnie wymagająca pomocy lub jej przedstawiciel ustawowy nie wyrażają zgody na umieszczenie w domu pomocy społecznej lub po umieszczeniu wycofają swoją zgodę, ośrodek pomocy społecznej, centrum usług społecznych, o którym mowa w ustawie z dnia 19 lipca 2019 r. o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług społecznych, lub dom pomocy społecznej są obowiązane do zawiadomienia o tym właściwego sądu, a jeżeli osoba taka nie ma przedstawiciela ustawowego lub opiekuna – prokuratora.

Typy domów pomocy społecznej

Warto również odnotować, jakie są typu domów pomocy społecznej. Określa to art. 56 ustawy. Domy pomocy społecznej, w zależności od tego, dla kogo są przeznaczone, dzielą się na następujące typy domów, dla:

1) osób w podeszłym wieku;

2) osób przewlekle somatycznie chorych;

3) osób przewlekle psychicznie chorych;

4) dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie;

5) dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie;

6) osób niepełnosprawnych fizycznie;

7) osób uzależnionych od alkoholu.

Wiek, choroba i niepełnosprawność nie są wystarczającymi powodami udzielenia świadczenia w postaci pobytu w domu pomocy społecznej. Są one okolicznościami wywołującymi trudną sytuację życiową, dopiero gdy powodują brak możliwości samodzielnego funkcjonowania w środowisku, stają się przyczynami skierowania do placówki całodobowej opieki. A zatem wiek, choroba lub niepełnosprawność osoby starającej się o skierowanie muszą być tego rodzaju, że uniemożliwiają samodzielne funkcjonowanie w dotychczasowym środowisku i nie zmieni tego fakt udzielenia pomocy w miejscu zamieszkania. Skierowanie do domu pomocy społecznej wymaga oceny stanu zdrowia danej osoby oraz możliwości korzystania przez nią z pomocy środowiskowej, w szczególności zaś zbadania możliwości zorganizowania usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania lub w ośrodku wsparcia. Niemożność zapewnienia tych usług w miejscu zamieszkania będzie oznaczać niemożliwość przyznania ich w zakresie niezbędnym do zaspokojenia codziennych potrzeb życiowych. Prowadząc postępowanie w sprawie umieszczenia osoby w domu pomocy, organ obowiązany jest ustalić, czy dana osoba może otrzymać konieczną pomoc w miejscu zamieszkania. W przypadku ustalenia, że udzielenie pomocy jest możliwe, ale w rozmiarze niewystarczającym, należy przyjąć zaistnienie przesłanki uprawniającej do umieszczenia w placówce.

Zapewnienie opieki przez członków rodziny osoby chorej

Trzecia z wymienionych wyżej przesłanek interpretowana jest nie tylko w kontekście możliwości udzielenia świadczenia w postaci usług opiekuńczych, ale i możliwości zapewnienia opieki osobie potrzebującej przez członków rodziny. Niemniej jednak trzeba podkreślić, że żaden przepis nie nakłada na rodzinę obowiązku opieki ani też nie stanowi o możliwości odmowy wydania skierowania z powodu faktu posiadania krewnych, którzy ten obowiązek mogliby sprawować. Powinności rodzinne w przepisach ustawy o pomocy społecznej nie przekładają się na obowiązek sprawowania opieki, a na zobowiązania do partycypowania w jej kosztach (obowiązek wnoszenia opłaty za pobyt osoby bliskiej w DPS). O ile rodzina może odmówić opieki, o tyle gmina takiej możliwości nie ma. Zgodnie bowiem z art. 16 ust. 2 gmina nie może odmówić pomocy osobie potrzebującej, mimo istniejącego obowiązku osób fizycznych lub osób prawnych do zaspokajania jej niezbędnych potrzeb życiowych. Ostatecznie, badając możliwość utrzymania osoby w środowisku, należy wziąć pod uwagę gotowość i obiektywne możliwości sprawowania nad nią opieki przez członków rodziny, w tym ich stan zdrowia oraz dyspozycyjność.

Przeczytaj też: Pieniądze z OFE po śmierci męża

Wniosek o umieszczenie w DPS

Art. 54 ust. 4 ustawy jednoznacznie wskazuje, że umieszczenie osoby w domu pomocy społecznej wymaga przede wszystkim jej zgody, jej brak zaś powoduje zaangażowanie w sprawę sądu lub prokuratora. Zgoda przedstawiciela ustawowego wymagana jest wtedy, gdy osoba potrzebująca opieki nie może w świetle prawa samodzielnie o sobie decydować. Dotyczy to osób ubezwłasnowolnionych i niepełnoletnich.

Niestety ustawa nie przewiduje tzw. procedury na cito. Wymagane jest złożenie wniosku oraz oczekiwanie na miejsce w kolejce. Dlatego też bardzo często rodziny decydują się na prywatne domy opieki, gdzie pacjenci zabierani są od razu ze szpitala.

Hospitalizacja – stan zagrożenia życia i zdrowia pacjenta

Szpital zatrzymuje pacjentów wówczas, gdy istnieje stan zagrożenia dla życia i zdrowia danego pacjenta. Jeżeli stan jest stabilny, to rekomenduje się wypuszczenie pacjenta do domu.

Wskazał Pan, że ojciec jest niebezpieczny z uwagi na ataki agresji. Tutaj spróbowałabym wezwać psychiatrę, aby ocenił aktualnie stan zdrowia taty i orzekł, czy konieczne jest umieszczenie ojca w zakładzie psychiatrycznym. Wówczas przedłużyłoby się leczenie Pana ojca w placówce.

W przypadku złożenia wniosku o umieszczenie ojca w DPS warto jest codziennie monitorować stan sprawy poprzez telefony, zapytania poprzez ePUAP do organu. Niestety, zazwyczaj są kolejki do domów opieki społecznej.

W ostateczności, jeżeli szpital będzie upierał się na wypisanie ojca ze szpitala, proszę wziąć informacje na piśmie od ordynatora oddziału, na którym leży tata, o tym, że stan pacjenta nie wymaga dalszej hospitalizacji, a także że nie stwarza zagrożenia dla bliskich osób i może przebywać w domu. Takie działanie może spowodować, że placówka jeszcze przez jakiś czas zatrzyma ojca.