Skierowanie alkoholika na przymusowe leczenie

Medyczna i społeczna przesłanka przymusowego leczenia odwykowego

Jeżeli brat jest pełnoletni i nie jest ubezwłasnowolniony, to Panie nie jesteście za niego odpowiedzialne. Warto jednak rozważyć albo ubezwłasnowolnienie brata, aby nie narobił długów, albo ponowne skierowanie wniosku o przymusowe leczenie.

Zgodnie z treścią art. 24 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi: „Osoby, które w związku z nadużywaniem alkoholu powodują rozkład życia rodzinnego, demoralizację małoletnich, uchylają się od obowiązku zaspokajania potrzeb rodziny albo systematycznie zakłócają spokój lub porządek publiczny, kieruje się na badanie przez biegłego w celu wydania opinii w przedmiocie uzależnienia od alkoholu i wskazania rodzaju zakładu leczniczego”.

Zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 13 kwietnia 2018 r.: „1. Dopuszczalnym jest orzeczenie obowiązku leczenia odwykowego w razie zaistnienia kumulatywnie dwóch przesłanek – medycznej (uzależniania od alkoholu) i społecznej, wskazującej na postępujące negatywne skutki uzależnienia, najczęściej – na rozkład relacji rodzinnych. Obie przesłanki (medyczna i społeczna) wymagane do zastosowania przymusowego leczenia odwykowego muszą występować w chwili orzekania co do istoty sprawy przez sądy meriti. 2. Zaniechanie przez osobę uzależnioną od alkoholu na pewien czas przed wydaniem rozstrzygnięcia, negatywnych zachowań podpadających pod normę zawartą w przepisie art. 24 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 487), nie niweczy merytorycznej zasadności żądania orzeczenia obowiązku poddania się leczeniu odwykowemu. Rozpoznając wniosek w tym przedmiocie, sąd powinien ocenić, czy tego rodzaju zmiana w zachowaniu ma charakter trwały, czy jedynie tymczasowy, powodowany możliwością uwzględnienia żądania. Przy tej ocenie znaczenie mają okres, przez jaki osoba nadużywająca alkoholu nie narusza porządku publicznego względnie praw i wolności innych osób, oraz przyczyny zmiany jej postępowania” (I CSK 763/17).

Przymusowe leczenie odwykowe alkoholika

Z uwagi na powyższe należy podnieść, iż kierując osobę na przymusowe leczenie, w pierwszej kolejności sąd bada problem medyczny, a więc uzależnienie od alkoholu. Dlatego w sprawie kluczowa jest opinia biegłego, gdyż sąd nie posiada informacji specjalnych na ten temat. Z doświadczenia i praktyki wiem, że sąd przeważnie wyrokuje, jak to zostało wskazane w opinii, i nie przeciwstawia się niniejszym twierdzeniom. Ponadto kluczowa jest także druga przesłanka społeczna, a więc naruszanie spokoju publicznego a także rodzinnego.

Jak zatem widać, jeżeli brat jest uzależniony od alkoholu lub innych środków odurzających, a także narusza porządek publiczny oraz społeczny, może Pani skierować do sądu rejonowego miejsca zamieszkania wniosek o przymusowe leczenie brata. Proszę opisać obecną sytuację – sąd skieruje go do biegłego w celu wykonania odpowiednich badań, a ostatecznie orzeknie o ewentualnym przymusowym leczeniu. Jeżeli leczenie jest przymusowe, nawet ucieczka powinna zakończyć się ponownym doprowadzeniem. Jak jednak wskazałam na wstępie, jeżeli brat nie jest obecnie ubezwłasnowolniony, a jest osobą dorosłą, nie ponosicie Państwo odpowiedzialności za jego czyny – warto jednak rozważyć skierowanie go na przymusowe leczenie.