Przedawnienie obowiązku zapłaty kosztów sądowych

Przedawnienie prawa do ściągnięcia zasądzonych kosztów postępowania

Przepis art. 641 Kodeksu postępowania karnego normuje instytucję przedawnienia ściągnięcia kosztów procesu i określa termin przedawnienia prawa do ściągnięcia zasądzonych kosztów postępowania. Zgodnie z treścią powyższego przepisu „prawo do ściągnięcia zasądzonych kosztów procesu przedawnia się z upływem 3 lat od dnia, kiedy należało je uiścić”. Bieg terminu rozpoczyna się od uprawomocnienia się orzeczenia o zasądzeniu kosztów.

W sytuacji gdy nie nastąpi ściągnięcie kosztów procesu karnego w ciągu 3 lat od dnia, w którym należało je uiścić, postępowanie wykonawcze w tym zakresie należy umorzyć na podstawie art. 15 § 1 Kodeksu karnego wykonawczego wobec stwierdzenia przyczyny wyłączającej to postępowanie. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 09.06.2006 r., sygn. akt I KZP 12/2006 wskazał:

„Kodeks postępowania karnego odwołuje się do »prawa do ściągania« należności, a więc zamyka definitywnie jakąkolwiek możliwość dochodzenia zapłaty kosztów, nawet opartą na dobrowolnym uiszczeniu ich przez zobowiązanego. W tym kontekście, dostrzec należy treść art. 206§1 k.k.w. (jedynego przepisu regulującego zagadnienia wykonawcze w zakresie należności sądowych), który określa, że sąd wzywa osobę zobowiązaną do uiszczenia kosztów sądowych do ich zapłacenia w terminie 30 dni, a w razie bezskutecznego upływu tego terminu należności te ściąga się w drodze egzekucji. Przepis ten nie zawiera dla sądu jakichkolwiek wskazań co do dalszego postępowania po nieskutecznym zakończeniu egzekucji. W szczególności, nie zobowiązuje po upływie 3 letniego terminu z art. 641 k.p.k., do dokonywania kolejnych wezwań czy zapytań, które pozwoliłyby ustalić wolę dłużnika w zakresie wywiązania się z zapłaty należności”.

Celem uzupełnienia powyższego wywodu wskazać należy, że przewidziany w tym przepisie termin przedawnienia prawa do dochodzenia zasądzonych kosztów procesu odnosi się zarówno do możliwości egzekwowania ich przez Skarb Państwa, jak i strony, na rzecz których je zasądzono (por. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 20.11.1975 r., sygn. akt VI KZP 30/75)

Konstatując wszystko powyższe, wskazać należy, że prawo do ściągnięcia zasądzonych od Pana kosztów sądowych przedawnia się z upływem 3 lat od uprawomocnienia się orzeczenia o zasądzeniu kosztów (co do zasady winien być to wyrok skazujący).