.
Udzieliliśmy ponad 131,7 tys. porad prawnych i mamy 14 830 opinii Klientów
Zadaj pytanie » Zadaj pytanie »

Czy można pobierać alimenty i pracować?

• Data: 23-01-2024 • Autor: Radca prawny Katarzyna Nosal

W dzisiejszych czasach wielu młodych ludzi łączy naukę z pracą zawodową, starając się zabezpieczyć swoje potrzeby finansowe. W kontekście prawnym pojawia się zatem pytanie o możliwość pobierania alimentów w sytuacji, gdy student zarabia. Przykładem może być pani Monika – studentka, która otrzymuje od rodzica alimenty i podjęła pracę na część etatu, zarabiając podobną kwotę. Artykuł ten ma na celu przybliżenie kwestii związanych z pobieraniem alimentów w kontekście podjętej pracy, opierając się na przepisach prawa rodzinnego i orzecznictwie sądowym.


Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie. Pomagamy w podobnych sprawach.

Czy można pobierać alimenty i pracować?

Pani Monika ma 20 lat i jest na II roku studiów. Otrzymuje od ojca 800 zł alimentów miesięcznie. Niedawno podjęła pracę na część etatu (na umowę na czas nieokreślony) i zarabia ok. 800 zł. Pyta, czy może zgodnie z prawem pracować i jednocześnie pobierać alimenty.

Wykonywanie pracy przez studenta pobierającego alimenty

Pani Monika może oczywiście dorabiać sobie, w jakiej chce formie, i tyle, by razem z pobieranymi alimentami starczało jej pieniędzy na utrzymanie. Oczywiście wysokość dorabianych sum to sprawa ocenna i nie jestem w stanie podać konkretnej kwoty. Zależy to od kilku czynników.

Obowiązek alimentacyjny względem dziecka które nie jest w stanie samo się utrzymać

Pytanie Pani Moniki dotyczy zagadnienia alimentacji dziecka, które nie jest jeszcze w stanie samodzielnie się utrzymać. Zgodnie z art. 133 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (K.r.o.) – rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Chodzi zatem o pomoc dziecku w jego utrzymaniu, ponieważ z różnych względów (między innymi z powodu dalszej nauki) nie jest ono w stanie samo się utrzymać, pomimo że otrzymuje inne drobne sumy z prac czy to dorywczych, czy na część etatu.

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Czy praca podjęta przez dziecko oznacza zakończenie pobierania alimentów od rodzica? 

Często rodzice zobowiązani do płacenia alimentów na dzieci, kiedy tylko otrzymują informację o zarobkowaniu przez dziecko, starają się pozbyć ciężaru, który stanowią alimenty. Nie jest jednak oczywiste, że praca dziecka czy koniec obowiązku nauki równa się zakończeniu pobierania alimentów. Z cytowanego przepisu wynika bowiem, że rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się (art. 133 § 3 K.r.o.). W przypadku pani Moniki znaczenie mają następujące elementy: brak możliwości samodzielnego utrzymania się, możliwości finansowe ojca oraz jej starania o usamodzielnienie.

Przekroczenie przez dziecko progu pełnoletności a obowiązek alimentacyjny jego rodzica

Jak wyjaśnia Marek Andrzejewski, autor komentarza do art. 133 K.r.o.: „Przekroczenie przez dziecko progu pełnoletności nie powoduje wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego jego rodziców. Zdolność dziecka do samodzielnego utrzymywania się może nastąpić zarówno przed, jak i po osiągnięciu pełnoletności i to owa zdolność, a nie wiek dziecka, jest kryterium decydującym o wygaśnięciu obowiązku alimentacyjnego rodziców. Osoby małoletnie z natury nie są w stanie samodzielnie się utrzymać i – wyjąwszy jedynie sytuację wskazaną w art. 91 § 1 K.r.o. – zdane są na wsparcie swoich krewnych, w tym w pierwszej kolejności rodziców. Wraz z wiekiem dziecka, a co się z tym wiąże, wraz z jego zwiększającymi się możliwościami zarobkowania, a także uzyskania rozmaitych stypendiów (zarówno na podstawie przepisów o szkolnictwie wyższym, jak i ustawy o systemie oświaty) może ono najpierw po części, a następnie w pełni samodzielnie zaspokajać swe potrzeby” (M. Andrzejewski i in, Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, LEX 2013).

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Spór między pełnoletnim dzieckiem a jego zobowiązanym do alimentów rodzicem

Niezwykle istotną rolę w rozwiązaniu problemu takiego jak pani Moniki odgrywa orzecznictwo sądów, które niejednokrotnie rozstrzygają spór miedzy pełnoletnimi dziećmi a ich zobowiązanymi do alimentów rodzicami. W wyroku z dnia 24 marca 2000 r. Sąd Najwyższy wyjaśnił bardzo jasno: „Dziecko, które osiągnęło nie tylko pełnoletniość, ale zdobyło także wykształcenie umożliwiające podjęcie pracy zawodowej, pozwalającej na samodzielne utrzymanie, nie traci uprawnień do alimentów, jeżeli np. chce kontynuować naukę i zamiar ten znajduje uzasadnienie w dotychczas osiąganych wynikach. Trudna sytuacja materialna rodziców nie zwalnia ich od obowiązku świadczenia na potrzeby dzieci. Zmuszeni są oni dzielić się z dziećmi nawet bardzo szczupłymi dochodami, chyba że takiej możliwości są pozbawieni w ogóle. W sytuacjach skrajnych, zwłaszcza o charakterze przejściowym, sprostanie obowiązkowi alimentacyjnemu wymagać nawet będzie poświęcenia części składników majątkowych” (sygn. akt I CKN 1538/99).

 

Zaprezentowany fragment wyroku daje jasną odpowiedź na pytanie pani Moniki: dziecko może jednocześnie pobierać alimenty i pracować, o ile nadal stara się rozwijać swoje zdolności, a ta nauka zmierza do polepszenia jego sytuacji. Zatem jeśli pani Monika ma możliwości dalszej nauki, uczy się chętnie, a dochód z pracy pokrywa zaledwie część jej potrzeb, to nie widzę powodu, aby obowiązek alimentacyjny ojca został uchylony. 1600 zł na osobę, która musi opłacić naukę, akademik i jeszcze utrzymać się za pozostałą część, to kwota niewielka.

Kliknij tutaj i zapytaj prawnika online ›

Komu przysługują i na jaki okres czasu alimenty wypłacane z funduszu alimentacyjnego?

Trochę inna byłaby odpowiedź, gdyby chodziło o alimenty wypłacane w ramach funduszu alimentacyjnego. Ponieważ są to świadczenia niejako tylko zastępcze za obowiązek rodzica, to rządzą się określonymi ściśle regułami administracyjnymi. Zgodnie z ustawą z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują osobie uprawnionej do ukończenia przez nią 18 roku życia albo w przypadku, gdy uczy się w szkole lub szkole wyższej, do ukończenia przez nią 25 roku życia, albo w przypadku posiadania orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności – bezterminowo. Gdyby taka sytuacja dotyczyła pani Moniki, która nadal się kształci, to nie utraciłaby przyznanego uprawnienia do świadczenia alimentacyjnego z racji ukończenia 18 roku życia.

 

Zgodnie z art. 9 ust. 2 cytowanej ustawy świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty 1209 zł. Jeśli zatem pani Monika wraz z matką prowadzą wspólne gospodarstwo domowe, to suma dochodów ich obu podzielona przez osoby tworzące rodzinę nie może przekroczyć wskazanej kwoty.

 

Jeśli spełnione są warunki do otrzymania świadczenia alimentacyjnego, to zgodnie z art. 10 ustawy świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują w wysokości bieżąco ustalonych alimentów, jednakże nie wyższej niż 500 zł.

Przykłady

Przykład pierwszy

Julia, 22-letnia studentka medycyny, otrzymuje miesięcznie 800 zł alimentów od swojego ojca. Aby wspomóc swoje finanse i zdobyć doświadczenie zawodowe, Julia podjęła pracę jako asystentka w lokalnej przychodni medycznej, zarabiając 1000 zł miesięcznie. Mimo własnych zarobków, Julia nadal potrzebuje wsparcia finansowego z alimentów, aby pokryć koszty życia i materiałów edukacyjnych, szczególnie w kontekście kosztownego kierunku studiów, jakim jest medycyna.

 

Przykład drugi

Tomasz, 21-letni student informatyki, utrzymuje się z alimentów w wysokości 700 zł miesięcznie, które płaci jego matka. Dodatkowo Tomasz rozpoczął pracę jako freelancer w projektowaniu stron internetowych, co przynosi mu nieregularne dochody, średnio około 500 zł miesięcznie. Mimo tej dodatkowej pracy, Tomasz wciąż jest zależny od alimentów, by zapewnić sobie stabilność finansową i pokryć koszty studiów oraz życia w dużym mieście.

 

Przykład trzeci

Anna, 23-letnia studentka grafiki, otrzymuje 700 zł alimentów od ojca. Aby rozwijać swoje umiejętności i zarabiać na swoje utrzymanie, Anna rozpoczęła pracę w lokalnym studio graficznym, gdzie zarabia 1200 zł miesięcznie. Jednak koszty czynszu, materiałów do projektów oraz codziennych wydatków sprawiają, że alimenty wciąż stanowią istotną część jej budżetu, pomimo własnych dochodów.

Podsumowanie

Możliwość łączenia pobierania alimentów z zarobkowaniem z pracy własnej jest realna i zależy od indywidualnych okoliczności. Kluczowe czynniki to zdolność do samodzielnego utrzymania się, wysokość zarobków oraz dalsze potrzeby edukacyjne. Orzecznictwo sądowe podkreśla, że nawet przy własnych zarobkach studentów, obowiązek alimentacyjny rodziców nie wygasa automatycznie, a każdy przypadek wymaga indywidualnej oceny.

Oferta porad prawnych

Potrzebujesz indywidualnej porady prawnej dotyczącej alimentów lub innych kwestii prawnych? Skontaktuj się z nami! Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz pomoc w przygotowaniu niezbędnych pism prawnych, dostosowanych do Twojej indywidualnej sytuacji. Zapraszamy do kontaktu poprzez formularz umieszczony pod tekstem.

Źródła:
1. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59
2. Ustawa z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów - Dz.U. 2007 nr 192 poz. 1378
3. Komentarz M. Andrzejewski i inni, Kodeks rodzinny i opiekuńczy, LEX 2013
4. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 marca 2000 r. sygn. akt I CKN 1538/99

 

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając  formularz poniżej  ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

O autorze: Radca prawny Katarzyna Nosal

Radca prawny od 2005 roku, absolwentka prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Udziela porad z prawa cywilnego, pracy oraz rodzinnego, a także z zakresu procedury cywilnej i administracyjnej. Ma wieloletnie doświadczenie w stosowaniu prawa administracyjnego i samorządowego. Ukończyła również aplikację sądową. Obecnie prowadzi własną kancelarię prawną.


.
Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem.

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Szukamy ambitnego prawnika »

spadek.info

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

Paragraf jako alternatywne logo serwisu