Gdzie zgłosić zawiadomienie o nielegalnej wycince drzew?

Kiedy można dokonać wycinki drzew z nieruchomości?

Zasady, na jakich możliwe jest dokonywanie wycinki drzew z nieruchomości, określone zostały w ustawie z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody*. Zgodnie z art. 83 ust. 1 tej ustawy, co do zasady konieczne jest uzyskanie każdorazowo odpowiedniego zezwolenia:

„Art. 83. 1. Usunięcie drzewa lub krzewu z terenu nieruchomości lub jej części niewpisanej do rejestru zabytków może nastąpić po uzyskaniu zezwolenia wydanego na wniosek:

1) posiadacza nieruchomości – za zgodą właściciela tej nieruchomości; […].”

Jak czytamy w przepisie, zezwolenie wydawane jest na wniosek posiadacza nieruchomości, po uzyskaniu zgody właściciela nieruchomości. Nie ma problemu, jeśli posiadacz nieruchomości jest jednocześnie jej właścicielem. Jeśli natomiast jest on np. dzierżawcą, konieczna jest dodatkowo zgoda od właściciela nieruchomości. Nie określiła Pani jednoznacznie, czyją własność stanowi nieruchomość, z której zostały wycięte drzewa, zatem omówię oba przypadki.

Art. 83 f ustawy o ochronie przyrody zawiera dość szeroki katalog przypadków, w których uzyskanie zezwolenia, o którym mowa powyżej, nie jest wymagane. Zgodnie z tym przepisem:

„Art. 83 f. 1. Przepisów art. 83 ust. 1 nie stosuje się do:

1) krzewu albo krzewów rosnących w skupisku, o powierzchni do 25 m²;

2) krzewów na terenach pokrytych roślinnością pełniącą funkcje ozdobne, urządzoną pod względem rozmieszczenia i doboru gatunków posadzonych roślin, z wyłączeniem krzewów w pasie drogowym drogi publicznej, oraz na terenach zieleni;

3) drzew, których obwód pnia na wysokości 5 cm nie przekracza:

a) 80 cm – w przypadku topoli, wierzb, klonu jesionolistnego oraz klonu srebrzystego,

b) 65 cm – w przypadku kasztanowca zwyczajnego, robinii akacjowej oraz platanu klonolistnego,

c) 50 cm – w przypadku pozostałych gatunków drzew;

3a) drzew lub krzewów, które rosną na nieruchomościach stanowiących własność osób fizycznych i są usuwane na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej;

3b) drzew lub krzewów usuwanych w celu przywrócenia gruntów nieużytkowanych do użytkowania rolniczego;

4) drzew lub krzewów na plantacjach lub w lasach w rozumieniu ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach;

5) drzew lub krzewów owocowych, z wyłączeniem rosnących lub na terenach zieleni;

6) drzew lub krzewów usuwanych w związku z funkcjonowaniem ogrodów botanicznych lub zoologicznych;

7) drzew lub krzewów usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu z obszarów położonych między linią brzegu a wałem przeciwpowodziowym lub naturalnym wysokim brzegiem, w który wbudowano trasę wału przeciwpowodziowego, z wału przeciwpowodziowego i terenu w odległości mniejszej niż 3 m od stopy wału;

8) drzew lub krzewów, które utrudniają widoczność sygnalizatorów i pociągów, a także utrudniają eksploatację urządzeń kolejowych albo powodują tworzenie na torowiskach zasp śnieżnych, usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu;

9) drzew lub krzewów stanowiących przeszkody lotnicze, usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu;

10) drzew lub krzewów usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu ze względu na potrzeby związane z utrzymaniem urządzeń melioracji wodnych szczegółowych;

11) drzew lub krzewów usuwanych z obszaru parku narodowego lub rezerwatu przyrody nieobjętego ochroną krajobrazową;

12) drzew lub krzewów usuwanych w ramach zadań wynikających z planu ochrony lub zadań ochronnych parku narodowego lub rezerwatu przyrody, planu ochrony parku krajobrazowego, albo planu zadań ochronnych lub planu ochrony dla obszaru Natura 2000;

13) prowadzenia akcji ratowniczej przez jednostki ochrony przeciwpożarowej lub inne właściwe służby ustawowo powołane do niesienia pomocy osobom w stanie nagłego zagrożenia życia lub zdrowia;

14) drzew lub krzewów stanowiących złomy lub wywroty usuwanych przez:

a) jednostki ochrony przeciwpożarowej, jednostki Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, właścicieli urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego, zarządców dróg, zarządców infrastruktury kolejowej, gminne lub powiatowe jednostki oczyszczania lub inne podmioty działające w tym zakresie na zlecenie gminy lub powiatu,

b) inne podmioty lub osoby, po przeprowadzeniu oględzin przez organ właściwy do wydania zezwolenia na usunięcie drzewa lub krzewu, potwierdzających, że drzewa lub krzewy stanowią złom lub wywrot;

15) drzew lub krzewów należących do gatunków obcych, określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 120 ust. 2f.”

Kluczowe znaczenia w opisanym przypadku będą miały zapewne punkty 1), 3) oraz 3a). Nie budzą chyba wątpliwości pierwsze dwa ze wskazanych punktów, pozwalające na wycinkę krzewów w niewielkich skupiskach (do 25 m²) oraz drzew o obwodach nieprzekraczających wskazanych wielkości. Jeśli chodzi zaś o pkt 3a) – dotyczyć on będzie jedynie przypadku, jeśli nieruchomość, z której zostały usunięte drzewa, jest własnością prywatną, czyli nie jest dzierżawiona od miasta. Co więcej, usunięcie drzew na tej podstawie, ażeby nie wymagało zezwolenia, nie może odbyć się na cele związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, a fakt usunięcia drzew musi zostać zgłoszony wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta. Jeśli wycięcie nastąpiło pod budowę parkingu dla klientów prowadzonej przez właściciela nieruchomości działalności gospodarczej, to odpowiednie zezwolenie byłoby wymagane.

Kary pieniężne za usunięcie drzew lub krzewów bez wymaganego zezwolenia

Zezwolenie na usunięcie drzewa lub krzewu z terenu nieruchomości wydaje wójt, burmistrz albo prezydent miasta. Również ten organ wymierza kary pieniężne za usunięcie drzew lub krzewów bez wymaganego zezwolenia, lub niedokonanie zgłoszenia wycięcia drzew lub krzewów.

„Art. 88. 1. Wójt, burmistrz albo prezydent miasta wymierza administracyjną karę pieniężną za:

1) usunięcie drzewa lub krzewu bez wymaganego zezwolenia;

2) usunięcie drzewa lub krzewu bez zgody posiadacza nieruchomości;

3) zniszczenie drzewa lub krzewu;

4) uszkodzenie drzewa spowodowane wykonywaniem prac w obrębie korony drzewa;

5) usunięcie drzewa pomimo sprzeciwu organu, o którym mowa w art. 83 f ust. 8, i bez zezwolenia, o którym mowa w art. 83 f ust. 16;

6) usunięcie drzewa bez dokonania zgłoszenia, o którym mowa w art. 83 f ust. 4, lub przed upływem terminu, o którym mowa w art. 83 f ust. 8.”

Zawiadomienie o możliwości naruszenia przepisów ustawy o ochronie przyrody w związku z dokonaną wycinką

Skoro nie wie Pani na pewno, czy wycięcie drzew i krzewów nastąpiło zgodnie z prawem, najlepszym wyjście z sytuacji jest pisemne zawiadomienie o możliwości naruszenia przepisów ustawy o ochronie przyrody w związku z dokonaną wycinką. Zgłoszenie takie może Pani przesłać listem poleconym, za zwrotnym potwierdzeniem odbioru, do organu wydającego zezwolenia na wycinkę, czyli do właściwego wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Organ ten władny będzie także wymierzyć karę administracyjną w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości.

Udostępnianie informacji o środowisku i jego ochronie

Niestety w takim postępowaniu nie będzie przysługiwać Pani status strony, czyli nie będzie Pani informowana o jego przebiegu. Istnieje jednak możliwość uzyskania interesujących Panią informacji w trybie dostępu do informacji o środowisku i jego ochronie. Jednocześnie z zawiadomieniem (w tym samym piśmie), może wnieść Pani o przesłanie informacji, czy zezwolenie na wycinkę oraz jakiej treści zostało w tym przypadku wydane. Podstawę udostępnienia informacji stanowi art. 8 oraz art. 9 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Zgodnie z art. 14 ustawy – informacja powinna zostać udostępniona Pani w terminie maksymalnie 14 dni:

„Art. 15. 1. Udostępnianie informacji o środowisku i jego ochronie następuje w sposób i w formie określonych we wniosku, chyba że środki techniczne, którymi dysponują władze publiczne, nie umożliwiają udostępnienia informacji w sposób i w formie określonych we wniosku.

2. Jeżeli informacja o środowisku i jego ochronie nie może być udostępniona w sposób lub w formie określonych we wniosku, władze publiczne powiadamiają pisemnie podmiot żądający informacji w terminie 14 dni od dnia otrzymania wniosku o przyczynach braku możliwości udostępnienia informacji zgodnie z wnioskiem i wskazują, w jaki sposób lub w jakiej formie informacja może być udostępniona.

3. Jeżeli w terminie 14 dni od dnia otrzymania powiadomienia, o którym mowa w ust. 2, podmiot żądający informacji nie poinformuje o wyborze sposobu lub formy udostępnienia spośród wskazanych w powiadomieniu, władze publiczne wydają decyzję o odmowie udostępnienia informacji.”