.
Udzieliliśmy ponad 134,9 tys. porad prawnych i mamy 15 128 opinii Klientów
Zadaj pytanie » Zadaj pytanie »

Ziemia jako odpad na działce budowlanej, co wolno osobie fizycznej bez zezwolenia?

• Data: 29-05-2025 • Autor: Alicja Wodka

Zwracam się z prośbą o objaśnienie zagadnienia dotyczącego przetwarzania odpadu, jakim jest ziemia. Czyli chodzi o interpretację art. 45 ust. 1 pkt 2 ustawy o odpadach. Moja sytuacja wygląda tak, że przez kilka lat przywoziłam ziemię na swoją działkę budowlaną, a sąsiadka złożyła na mnie skargę do urzędu gminy, że przekroczyłam dopuszczalną ilość nawiezionej ziemi. Natomiast w urzędzie zasugerowali, że tylko raz można nawieźć ziemię, a nie w ciągu kilku lat. Zleciłam badanie gleby uprawnionemu podmiotowi, który potwierdził, że ziemia nie jest zanieczyszczona. Jak od strony prawnej wygląda ta kwestia, czyli odpadów na potrzeby własne?


Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie. Pomagamy w podobnych sprawach.

Ziemia jako odpad na działce budowlanej, co wolno osobie fizycznej bez zezwolenia?

Ziemia jako odpad – zakres zwolnienia z obowiązku uzyskania zezwolenia

W zakresie interpretacji art. 45 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (t.j. z 7 lipca 2023 r., Dz. U. z 2023 r. poz. 1587 z późn. zm.), na podstawie którego należy wskazać, iż obowiązkiem uzyskania odpowiedniego zezwolenia na zbieranie odpadów lub ich przetwarzania nie są objęte osoby fizyczne wykorzystujące odpady na potrzeby własne, zgodnie z art. 27 ust. 8, który mówi, że osoba fizyczna może poddawać odzyskowi tylko takie rodzaje odpadów, i za pomocą takich metod odzysku, i w takich ilościach, które może bezpiecznie wykorzystać na potrzeby własne.

Wyrok NSA i granice dopuszczalnego odzysku ziemi

Tym zagadnieniem zajmowała się Naczelny Sąd Administracyjny, który w wyroku z dnia 19 kwietnia 2022 r. sygn. akt III OSK 4669/21, wskazał, iż zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy z 14 grudnia 2012 r. o odpadach posiadacz odpadów jest zobowiązany do niezwłocznego usunięcia odpadów z miejsca nieprzeznaczonego do ich składowania lub magazynowania. Nie ulega wątpliwości, że nawiezione masy ziemi stanowią odpady w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy o odpadach, a działka skarżących nie stanowi miejsca przeznaczonego do składowania i magazynowania odpadów. Ponadto z art. 45 ust. 1 pkt 2 ustawy o odpadach wynika zwolnienie z obowiązku uzyskania odpowiednio zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów przez osoby fizyczne i jednostki organizacyjne niebędące przedsiębiorcami, wykorzystujące odpady na potrzeby własne, zgodnie z art. 27 ust. 8 tej ustawy. Osoba fizyczna i jednostka organizacyjna niebędąca przedsiębiorcą może poddawać odzyskowi tylko takie rodzaje odpadów, za pomocą metod odzysku, określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 27 ust. 10 ustawy o odpadach, i w takich ilościach, które mogą bezpiecznie wykorzystać na potrzeby własne. Szczegółową regulację w tym zakresie stanowi rozporządzenie Ministra Środowiska z 10 listopada 2015 r. w sprawie listy rodzajów odpadów, które osoby fizyczne lub jednostki organizacyjne niebędące przedsiębiorcami mogą poddawać odzyskowi na potrzeby własne, oraz dopuszczalnych metod ich odzysku. Z poz. 40 tabeli stanowiącej załącznik do rozporządzenia wynika, że nie będąc przedsiębiorcą można przyjąć na własną działkę odpady mas ziemnych i gruzu w ilości 0,2 Mg/m2, tj. 200 kg/m2, w celu utwardzenia powierzchni (po ewentualnym rozkruszeniu odpadów, jeżeli jest to konieczne do ich wykorzystania), z zachowaniem przepisów odrębnych.

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Dopuszczalne ilości i warunki – ile ziemi można legalnie nawieźć?

Norma określona w art. 27 ust. 10 pkt 2 ustawy o odpadach stanowi upoważnienie ustawowe dla właściwego ministra do określenia warunków magazynowania odpadów przeznaczonych do wykorzystania na potrzeby własne oraz dopuszczalnych ilości, które te podmioty mogą przyjąć i magazynować w ciągu roku. Ustalenie sposobu określenia ilości odpadów za pomocą normy ilościowej na m2 jest zgodne z wymogiem uwzględniania właściwości odpadów oraz możliwości ich bezpiecznego wykorzystania. Odpad o kodzie 17 05 04 stanowiący glebę i ziemię przeznaczony do utwardzenia powierzchni może zostać przyjęty w dopuszczalnej maksymalnej ilości do 200 kg/m2 utwardzanej powierzchni w ciągu roku. Należy jednak wyraźnie podkreślić, iż nawiezienie ziemi we wskazanej ilości w ciągu roku musi być związane bezpośrednio z utwardzeniem powierzchni gruntu i jest przeznaczone do utwardzania powierzchni po rozkruszeniu (jeśli jest to konieczne) z zachowaniem przepisów odrębnych, w szczególności przepisów Prawa wodnego i Prawa budowlanego. Przywiezioną ziemię należy zatem przeznaczyć na utwardzenie powierzchni – nie może zalegać na działce w postaci nieutwardzonej.

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Przykłady

Marek i ogród na skarpie

Marek kupił działkę na przedmieściach i postanowił wyrównać teren, aby stworzyć ogród warzywny. Przez dwa lata przywoził z wykopów znajomego wykonawcy czystą ziemię. Sąsiad zgłosił to do gminy, twierdząc, że Marek tworzy nielegalne składowisko. Po kontroli urzędnicy stwierdzili, że ziemia nie została wykorzystana zgodnie z celem – czyli nie utwardzała powierzchni. Marek, nieświadomy limitów, musiał usunąć część nadmiaru ziemi i przygotować plan realnego jej wykorzystania zgodnego z przepisami.


Anna buduje podjazd

Anna postanowiła utwardzić podjazd do swojego garażu. Zleciła przywiezienie ziemi i gruzu zgodnie z normą 200 kg/m². Ułożyła warstwę i dokładnie zagęściła materiał, następnie wyłożyła kostką brukową. Podczas kontroli urzędnik z gminy nie miał zastrzeżeń, ponieważ wszystko było zgodne z przepisami – ziemia została odzyskana i wykorzystana na potrzeby własne w bezpieczny sposób.


Zofia walczy z urzędem

Zofia od lat przywoziła ziemię na swoją dużą działkę, z zamiarem utworzenia ogrodu krajobrazowego. Łącznie zgromadziła kilka ton ziemi na przestrzeni pięciu lat. Kiedy sąsiadka złożyła donos, urząd uznał, że Zofia przekroczyła roczne limity i nie przeznaczyła ziemi na utwardzenie powierzchni. Zofia przedstawiła badania gleby i plan zagospodarowania działki, ale i tak musiała udowodnić, że nie prowadzi działalności odpadowej, a działania mają charakter odzysku na potrzeby własne – co było trudne bez dokumentacji z każdego roku.

Podsumowanie

Możesz nawodzić ziemię na swoją działkę bez zezwolenia, jeśli:

  • robisz to na potrzeby własne (np. utwardzenie drogi, podjazdu),
  • przestrzegasz limitu 200 kg/m²/rok,
  • używasz ziemi zgodnie z przeznaczeniem, nie magazynujesz jej luzem,
  • masz pewność, że ziemia nie jest zanieczyszczona.

 

Nie możesz:

  • systematycznie przywozić ziemi przez kilka lat bez dokumentacji,
  • przekraczać rocznych limitów,
  • składować ziemi w formie hałd lub zwałów bez jej przetwarzania,
  • używać działki jako tymczasowego składowiska.

Oferta porad prawnych

Potrzebujesz indywidualnej porady prawnej w sprawie przywożenia ziemi na działkę lub chcesz, abyśmy przygotowali profesjonalne pismo do urzędu? Nasz zespół prawników online pomoże Ci szybko i skutecznie rozwiązać Twój problem. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach - Dz.U. 2013 poz. 21

2. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 10 listopada 2015 r. w sprawie listy rodzajów odpadów, które osoby fizyczne lub jednostki organizacyjne niebędące przedsiębiorcami mogą poddawać odzyskowi na potrzeby własne, oraz dopuszczalnych metod ich odzysku, Dz.U. 2016 poz. 93
3. Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne - Dz.U. 2017 poz. 1566
4. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane - Dz.U. 1994 nr 89 poz. 414

 

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając  formularz poniżej  ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

O autorze: Alicja Wodka

Radca prawny, absolwentka prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prowadzi własną kancelarię radcy prawnego specjalizującą się w prawie nieruchomości gruntowych niezabudowanych. Udziela porad prawnych w szczególności z zakresu: prawa nieruchomości gruntowych, prawa rolnego, planowania i zagospodarowania przestrzennego, prawa administracyjnego i ochrony środowiska. Przeprowadza audyty nieruchomości gruntowych stanowiące szczegółową analizę stanu prawnego i faktycznego nieruchomości.


.
Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem.

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

porady spadkowe

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

Paragraf jako alternatywne logo serwisu