Wykreślenie kółka rolniczego z rejestru

Wykreślenie kółka rolniczego z rejestru sądowego

Ustawa o społeczno-zawodowych organizacjach rolników w art. 19 ust. 3 przewiduje sytuacje, w których kółko rolnicze ulega wykreśleniu z rejestru. Jedną z podstaw przewidujących wykreślenie kółka jest utrata wymaganej ustawą liczby (co najmniej dziesięć osób, w tym co najmniej osiem osób prowadzących gospodarstwa rolne jako ich właściciele, posiadacze lub użytkownicy). Kolejną przewidzianą przez ustawodawcę podstawą wykreślenia kółka rolniczego z rejestru jest podjęcie uchwały o rozwiązaniu kółka.

W żadnym z tych przypadków ustawodawca nie przewiduje wprost, iż wykreślnie z rejestru powinno być poprzedzone likwidacją majątku kółka, nie oznacza to jednak, iż przeprowadzenie takiej likwidacji nie jest konieczne.

Podzielam w tym zakresie stanowisko Sądu Najwyższego, który w wyroku z dnia 19 listopada 1993 r. (sygn. II CRN 129/93) wskazał, iż wpis do rejestru, wykreślający z niego osobę prawną, jest równoznaczny z ustaniem jej istnienia. Zasada wyłącznej odpowiedzialności osoby prawnej jej majątkiem za jej zobowiązania wymaga, aby przed jej ustaniem (czyli wpisem wykreślenia) dokonana zastała spłata jej długów, a także ściągnięcie jej wierzytelności. To właśnie jest zadaniem likwidatora i celem postępowania likwidacyjnego, w ramach którego następuje także spieniężenie innego majątku osoby prawnej.

Przeprowadzenie likwidacji majątku kółka

Dopiero zatem po zakończeniu postępowania likwidacyjnego może zostać dokonany wpis do rejestru o wykreśleniu osoby prawnej. Alternatywnym rozwiązaniem sprawy mogłoby być jedynie wstąpienie innej osoby we wszystkie prawa i obowiązki likwidowanego (przejęcie praw i obowiązków).

W tym stanie rzeczy utracenie przez kółko rolnicze wymaganej ustawą liczby członków powinno być potraktowane jedynie jako zdarzenie uruchamiające proces, który ma doprowadzić do ustania osoby prawnej, a nie jako samoistna podstawa wpisu o wykreśleniu tej osoby z rejestru. Takie rozwiązanie ma oczywiście na celu uchronić potencjalnych wierzycieli kółka oraz wyeliminuje także potencjalne roszczenia członków kółka względem organów kółka odpowiedzialnych za prowadzenie spraw kółka i zarządzanie majątkiem.

Co więcej, z chwilą wykreślenia kółka z rejestru straci ono osobowość prawną, a organy ulegają rozwiązaniu. Tym samym po wykreśleniu kółka z rejestru bez uprzedniego przeprowadzenia likwidacji majątku kółka przeniesienie własności nieruchomości byłoby już niemożliwe, bowiem nie istniałby podmiot ani organ do tego uprawniony.

Procedura likwidacji kółka

Pomiędzy rozwiązaniem kółka na podstawie uchwały uprawnionego organu a rozwiązaniem na skutek utraty wymaganej liczby członków zachodzi tylko taka różnica, iż w przypadku przewidzianym i opisanym w art. 19 ust. 1 to kółko decyduje i podejmuje dobrowolną decyzję o likwidacji, zaś w przypadku opisanym w art. 19 ust. 3 jest do tego przymuszane utratą wymaganej liczby członków. W obu jednak przypadkach przed wykreśleniem z rejestru konieczne będzie w mojej ocenie przeprowadzenie likwidacji całego majątku kółka.

Zakładając, iż nie doszło do żadnych zmian przesłanego przez Panią statutu, to procedura likwidacji kółka została opisana w § 31 statutu. Po wyznaczeniu likwidatora, którym może być np. dotychczasowy członek zarządu, powinien on dokonać ściągnięcia zobowiązań i spłaty długów (które – jak Pani wskazuje – nie istnieją), a kolejno rozdysponować pozostały majątek kółka np. poprzez jego przekazanie na rzecz gminy.

Ponieważ zgodnie ze statutem organem uprawnionym do dysponowania majątkiem kółka jest walne zebranie, tym samym w związku z utratą wymaganej liczby członków i koniecznością likwidacji majątku konieczne będzie zwołanie przez zarząd kółka nadzwyczajnego walnego zebrania celem podjęcia stosownych uchwał.