Wycinka drzew na działce rolnej w celu przywrócenia do użytkowania rolniczego

Pan Michał zapytał, jakich formalności trzeba dopełnić, aby można było wyciąć drzewa na gruntach rolnych oznaczonych jako: Lz-RIVb, RIVb, Lz-IVa, Lz-RV Ti, PsV, Lz-PsV. Celem wycinki jest przywrócenie tych gruntów do użytkowania rolniczego. Chodzi o grunty o powierzchni ok. 10 ha. Chciałby również wiedzieć, jak przebiega taka procedura i w jakim terminie można przystąpić do wycinki.

Zezwolenie na wycięcie drzew i krzewów

Aktualnie obowiązujące przepisy dotyczące wycinki drzew reguluje nowelizacja ustawy o ochronie przyrody, która weszła w życie dnia 17 czerwca 2017 roku. Według nich osoba, która chce usunąć drzewo na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej, rosnące na terenie nieruchomości do niej należącej (lub dzierżawionej – za zgodą właściciela), musi fakt ten zgłosić do odpowiedniego organu. Zgłoszenie przyjmuje, bez pobierania jakichkolwiek opłat, wójt, burmistrz albo prezydent miasta.

Zgodnie z art. 83f ust. 1 pkt 3b ustawy o ochronie przyrody – nie ma obowiązku uzyskania zezwolenia na usunięcie drzew lub krzewów usuwanych w celu przywrócenia gruntów nieużytkowanych do użytkowania rolniczego. Rolnik, który może wykazać, że usuwa drzewa (krzewy) w celu przywrócenia gruntów nieużytkowanych do użytkowania rolniczego, nie musi występować o zezwolenie na ich usunięcie.

Użytkami rolnymi są: grunty orne (R), sady (S), łąki trwałe (Ł), pastwiska trwałe (Ps), grunty rolne zabudowane (Br), grunty pod stawami (Wsr), grunty pod rowami (W) i grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych (Lzr).

Bez zezwolenia nie można wycinać drzew i krzewów rosnących na gruntach rolnych będących nieużytkami (N), a także na gruntach leśnych będących gruntami zadrzewionymi i zakrzewionymi (Lz).

Działalność rolnicza a pozwolenie na wycinkę

Zgodnie z art. 83f ust. 1 pkt 3a ustawy o ochronie przyrody – zezwolenie na usunięcie drzewa i krzewu nie jest wymagane w przypadku drzew lub krzewów, które rosną na nieruchomościach stanowiących własność osób fizycznych i są usuwane na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Z uwagi na fakt, iż rolnicy są osobami fizycznymi, a działalność rolnicza jest kwalifikowana jako działalność gospodarcza, konieczne jest dokonanie indywidualnej oceny, czy drzewo (krzew) są usuwane na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej (działalności rolniczej).

W wyroku z 29 sierpnia 2007 r. NSA wskazał, że działalność rolnicza jest działalnością gospodarczą, ale nie stosuje się do niej przepisów o działalności gospodarczej. W uchwale z dnia 2 kwietnia 2007 r. sąd z kolei uznał, iż rolnik indywidualny nie prowadzi działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, jednakże zajmuje się systematycznie działalnością wytwórczą w rolnictwie. Jest więc traktowany jak podmiot gospodarczy ze wszystkimi konsekwencjami związanymi z pobraniem opłat za usunięcie drzew, na które zostanie wydane zezwolenie. Osoba fizyczna prowadząca działalność rolniczą nie będzie korzystała ze zwolnienia przewidzianego w art. 86 ust. 1 pkt 2 wspomnianej ustawy o ochronie przyrody.

Zatem pan Michał ma obowiązek dokonać zgłoszenia, a w przypadku gruntów LZ – uzyskania pozwolenia na wycinkę.

Procedura zgłoszenia zamiaru usunięcia drzew i krzewów z nieruchomości

Procedura zgłoszenia zamiaru usunięcia drzewa z działki stanowiącej własność osoby fizycznej, gdy wycinka nie ma związku z działalnością gospodarczą, trwa odpowiednio:

1. W terminie 21 dni od dnia doręczenia zgłoszenia organ dokonuje oględzin w terenie w celu ustalenia nazwy gatunku drzewa i obwodu pnia drzewa mierzonego na wysokości 5 cm od poziomu terenu, a w przypadku, gdy na tej wysokości drzewo posiada kilka pni – obwodu każdego z tych pni, nie posiada pnia – obwodu poniżej korony drzewa.
2. W terminie 14 dni od dnia dokonania oględzin organ może w drodze decyzji administracyjnej, wnieść sprzeciw.
3. W przypadku niekompletnego zgłoszenia zamiaru usunięcia drzewa organ w drodze postanowienia nakłada obowiązek jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia. Nałożenie przez organ obowiązku uzupełnienia zgłoszenia w trybie postanowienia przerywa bieg terminu na wniesienie sprzeciwu. W przypadku nieuzupełnienia zgłoszenia zgodnie z obowiązkiem nałożonym w drodze postanowienia, organ będzie mógł odstąpić od przeprowadzenia oględzin w terenie, pomimo ustalenia terminu ich przeprowadzenia i wniesie sprzeciw do zgłoszenia.

Dopiero po uzyskaniu pozwolenia lub braku sprzeciwu przy zgłoszeniu można wyciąć drzewa.

Akty prawne i przepisy:

1. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody - Dz.U. 2004 nr 92 poz. 880
2. Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej - Dz.U. 2004 nr 173 poz. 1807