
Gdy opieka przerasta siły, jak umieścić chorego małżonka w domu opieki, gdy sam się waha lub odmawia?• Data: 02-07-2025 • Autor: Adwokat Katarzyna Bereda |
Mąż od kilku lat jest chory, wymaga stałej opieki. Czy mogę umieścić go w prywatnym domu opieki bez jego zgody, czy coś mi za to grozi? On raz się zgadza, a raz mówi nie. Jestem już całkowicie wyczerpana opieką nad nim. Nie mamy dzieci ani rodziny, która by mnie odciążyła. Nie daje rady fizycznie, a przede wszystkim psychicznie, bo sama nie domagam. Mam termin w szpitalu na zabieg i nie będę się mogła leczyć. Co mam zrobić? On mówi tylko o pieniądzach i że jestem mu to winna, a przecież w takim prywatnym ośrodku miałby profesjonalną opiekę. Jak sobie i jemu pomóc? |
![]() |
Zgoda męża na pobyt w domu pomocy społecznej — kiedy jest konieczna?Jeżeli mąż zgadza się na umieszczenie w domu pomocy społecznej (DPS), to należy to jak najszybciej zorganizować. Nie ma bowiem czegoś takiego jak umieszczenie w DPS bez zgody tej osoby – w momencie przyjęcia, jeżeli mąż jest świadomy, zebrany zostanie od niego wywiad czy wyraża zgodę na pobyt.
Jeżeli natomiast zgody nie wyraża, konieczne jest skierowanie sprawy do sądu o umieszczenie męża w DPS bez jego zgody. Pomocny może być także dla Pani organ gminy – GOPS lub MOPS, proszę zgłosić, iż oboje mają Państwo problemy zdrowotne, Pani musi udać się do szpitala i konieczna jest opieka nad mężem. Ośrodek pomocy społecznej sam powinien wtedy interweniować i skierować sprawę do sądu lub pomóc Pani w opiece. Co mówi prawo? Podstawy prawne umieszczenia w DPS bez zgodyZgodnie z art. 54 ustawy o pomocy społecznej: 1. Osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, której nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych, przysługuje prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej. 2. Osobę, o której mowa w ust. 1, kieruje się do domu pomocy społecznej odpowiedniego typu, zlokalizowanego jak najbliżej miejsca zamieszkania osoby kierowanej, z zastrzeżeniem ust. 2a, chyba że okoliczności sprawy wskazują inaczej, po uzyskaniu zgody tej osoby lub jej przedstawiciela ustawowego na umieszczenie w domu pomocy społecznej. 2a. W przypadku gdy przewidywany termin oczekiwania na umieszczenie w domu pomocy społecznej danego typu zlokalizowanym najbliżej miejsca zamieszkania osoby kierowanej wynosi ponad 3 miesiące, osobę, o której mowa w ust. 1, kieruje się na jej wniosek do domu pomocy społecznej tego samego typu zlokalizowanego jak najbliżej miejsca zamieszkania osoby kierowanej, w którym przewidywany termin oczekiwania na umieszczenie jest krótszy niż 3 miesiące. 3. Osoba wymagająca wzmożonej opieki medycznej kierowana jest na podstawie art. 33a ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1938, z późn. zm.6)) do zakładu opiekuńczo-leczniczego lub pielęgnacyjno-opiekuńczego. 4. W przypadku gdy osoba bezwzględnie wymagająca pomocy lub jej przedstawiciel ustawowy nie wyrażają zgody na umieszczenie w domu pomocy społecznej lub po umieszczeniu wycofają swoją zgodę, ośrodek pomocy społecznej lub dom pomocy społecznej są obowiązane do zawiadomienia o tym właściwego sądu, a jeżeli osoba taka nie ma przedstawiciela ustawowego lub opiekuna - prokuratora.
Zgodnie natomiast z treścią art. 39 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego: 1. Jeżeli osoba, o której mowa w art. 38, lub jej przedstawiciel ustawowy nie wyrażają zgody na przyjęcie jej do domu pomocy społecznej, a brak opieki zagraża życiu tej osoby, organ do spraw pomocy społecznej może wystąpić do sądu opiekuńczego miejsca zamieszkania tej osoby z wnioskiem o przyjęcie do domu pomocy społecznej bez jej zgody. 2. Z wnioskiem, o którym mowa w ust. 1, może wystąpić również kierownik szpitala psychiatrycznego, jeżeli przebywająca w nim osoba jest niezdolna do samodzielnego zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych, a potrzebuje stałej opieki i pielęgnacji, natomiast nie wymaga dalszego leczenia w tym szpitalu. 3. Jeżeli osoba wymagająca skierowania do domu pomocy społecznej ze względu na swój stan psychiczny nie jest zdolna do wyrażenia na to zgody, o jej skierowaniu do domu pomocy społecznej orzeka sąd opiekuńczy. Jak uzyskać decyzję sądu? Procedura przymusowego umieszczenia w DPSZatem jeżeli mąż dobrowolnie nie wyraża zgody na umieszczenie w DPS, to organ do spraw pomocy społecznej (przeważnie MOPS, GOPS w Państwa miejscowości zamieszkania) może wystąpić do sądu z wnioskiem o przymusowe skierowanie do takiej placówki. Najszybciej więc będzie, gdy wystąpią Państwo do odpowiedniego organu pomocy społecznej, przedstawią swoją sytuację, aby organ wystąpił z wnioskiem do sądu o przymusowe umieszczenie chorego w DPS.
PrzykładyPani Anna od trzech lat opiekuje się chorym na parkinsona mężem Z każdym miesiącem opieka staje się coraz trudniejsza — mąż wymaga pomocy przy wszystkich codziennych czynnościach. Pani Anna sama przeszła niedawno operację biodra i lekarz zalecił jej unikanie dźwigania. Gdy zaproponowała mężowi pobyt w domu opieki, raz wyraził zgodę, innym razem kategorycznie odmówił. Kobieta, nie mając rodziny ani wsparcia, zgłosiła się do MOPS-u, który pomógł jej złożyć wniosek do sądu o umieszczenie męża w DPS bez jego zgody.
Pan Marek zajmuje się chorą żoną, która cierpi na zaawansowaną demencję Kobieta często nie poznaje bliskich i nie rozumie, gdzie się znajduje. Kiedyś zgadzała się na dom opieki, dziś jednak reaguje agresją na każdą rozmowę o tym. Lekarz prowadzący stwierdził, że wymaga ona całodobowej profesjonalnej opieki. Pan Marek, wykończony psychicznie i fizycznie, zwrócił się do gminnego ośrodka pomocy społecznej o interwencję — ośrodek wystąpił do sądu z wnioskiem o przymusowe umieszczenie żony w DPS.
Pani Barbara przez kilka lat opiekowała się niepełnosprawnym mężem Po nagłym pogorszeniu stanu zdrowia sama trafiła do szpitala. W tym czasie nie było nikogo, kto mógłby zająć się mężem. Szpital zgłosił sytuację do GOPS-u. Po przeanalizowaniu sprawy, w trybie pilnym wystąpiono do sądu o umieszczenie chorego w DPS bez jego zgody, powołując się na zagrożenie jego zdrowia i życia. PodsumowanieUmieszczenie bliskiej osoby w domu opieki bywa trudną decyzją, szczególnie gdy chory waha się lub odmawia zgody. W sytuacjach, gdy samodzielna opieka staje się niemożliwa, wsparcia udzielić mogą organy pomocy społecznej oraz sąd, dbając o zapewnienie choremu odpowiedniej i bezpiecznej opieki. Oferta porad prawnychPrzygotowujemy profesjonalne pisma do sądu oraz udzielamy indywidualnych porad prawnych online w sprawach związanych z umieszczeniem bliskiej osoby w domu opieki. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem. Źródła:1. Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej - Dz.U. 2004 nr 64 poz. 593
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając formularz poniżej ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online ![]() O autorze: Adwokat Katarzyna Bereda Adwokat, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego – pracę magisterską napisała z prawa pracy. Podczas studiów odbyła liczne praktyki, zarówno w sądach, jak i w kancelariach adwokackich. Aplikację adwokacką rozpoczęła w 2015 roku. W marcu 2018 roku przystąpiła do egzaminu zawodowego, uzyskując jeden z najlepszych wyników w izbie zielonogórskiej i w konsekwencji kończąc aplikację adwokacką z wyróżnieniem. Specjalizuje się w prawie rodzinnym, cywilnym, zobowiązaniach, prawie spadkowym, prawie gospodarczym i spółkach prawa handlowego. |
|
Zapytaj prawnika
Najnowsze pytania w dziale