.
Udzieliliśmy ponad 134,9 tys. porad prawnych i mamy 15 128 opinii Klientów
Zadaj pytanie » Zadaj pytanie »

Gdy opieka przerasta siły, jak umieścić chorego małżonka w domu opieki, gdy sam się waha lub odmawia?

• Data: 02-07-2025 • Autor: Adwokat Katarzyna Bereda

Mąż od kilku lat jest chory, wymaga stałej opieki. Czy mogę umieścić go w prywatnym domu opieki bez jego zgody, czy coś mi za to grozi? On raz się zgadza, a raz mówi nie. Jestem już całkowicie wyczerpana opieką nad nim. Nie mamy dzieci ani rodziny, która by mnie odciążyła. Nie daje rady fizycznie, a przede wszystkim psychicznie, bo sama nie domagam. Mam termin w szpitalu na zabieg i nie będę się mogła leczyć. Co mam zrobić? On mówi tylko o pieniądzach i że jestem mu to winna, a przecież w takim prywatnym ośrodku miałby profesjonalną opiekę. Jak sobie i jemu pomóc?


Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie. Pomagamy w podobnych sprawach.

Gdy opieka przerasta siły, jak umieścić chorego małżonka w domu opieki, gdy sam się waha lub odmawia?

Zgoda męża na pobyt w domu pomocy społecznej — kiedy jest konieczna?

Jeżeli mąż zgadza się na umieszczenie w domu pomocy społecznej (DPS), to należy to jak najszybciej zorganizować. Nie ma bowiem czegoś takiego jak umieszczenie w DPS bez zgody tej osoby – w momencie przyjęcia, jeżeli mąż jest świadomy, zebrany zostanie od niego wywiad czy wyraża zgodę na pobyt.

 

Jeżeli natomiast zgody nie wyraża, konieczne jest skierowanie sprawy do sądu o umieszczenie męża w DPS bez jego zgody. Pomocny może być także dla Pani organ gminy – GOPS lub MOPS, proszę zgłosić, iż oboje mają Państwo problemy zdrowotne, Pani musi udać się do szpitala i konieczna jest opieka nad mężem. Ośrodek pomocy społecznej sam powinien wtedy interweniować i skierować sprawę do sądu lub pomóc Pani w opiece.

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Co mówi prawo? Podstawy prawne umieszczenia w DPS bez zgody

Zgodnie z art. 54 ustawy o pomocy społecznej:

1. Osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, której nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych, przysługuje prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej.

2. Osobę, o której mowa w ust. 1, kieruje się do domu pomocy społecznej odpowiedniego typu, zlokalizowanego jak najbliżej miejsca zamieszkania osoby kierowanej, z zastrzeżeniem ust. 2a, chyba że okoliczności sprawy wskazują inaczej, po uzyskaniu zgody tej osoby lub jej przedstawiciela ustawowego na umieszczenie w domu pomocy społecznej.

2a. W przypadku gdy przewidywany termin oczekiwania na umieszczenie w domu pomocy społecznej danego typu zlokalizowanym najbliżej miejsca zamieszkania osoby kierowanej wynosi ponad 3 miesiące, osobę, o której mowa w ust. 1, kieruje się na jej wniosek do domu pomocy społecznej tego samego typu zlokalizowanego jak najbliżej miejsca zamieszkania osoby kierowanej, w którym przewidywany termin oczekiwania na umieszczenie jest krótszy niż 3 miesiące.

3. Osoba wymagająca wzmożonej opieki medycznej kierowana jest na podstawie art. 33a ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1938, z późn. zm.6)) do zakładu opiekuńczo-leczniczego lub pielęgnacyjno-opiekuńczego.

4. W przypadku gdy osoba bezwzględnie wymagająca pomocy lub jej przedstawiciel ustawowy nie wyrażają zgody na umieszczenie w domu pomocy społecznej lub po umieszczeniu wycofają swoją zgodę, ośrodek pomocy społecznej lub dom pomocy społecznej są obowiązane do zawiadomienia o tym właściwego sądu, a jeżeli osoba taka nie ma przedstawiciela ustawowego lub opiekuna - prokuratora.

 

Zgodnie natomiast z treścią art. 39 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego:

1. Jeżeli osoba, o której mowa w art. 38, lub jej przedstawiciel ustawowy nie wyrażają zgody na przyjęcie jej do domu pomocy społecznej, a brak opieki zagraża życiu tej osoby, organ do spraw pomocy społecznej może wystąpić do sądu opiekuńczego miejsca zamieszkania tej osoby z wnioskiem o przyjęcie do domu pomocy społecznej bez jej zgody.

2. Z wnioskiem, o którym mowa w ust. 1, może wystąpić również kierownik szpitala psychiatrycznego, jeżeli przebywająca w nim osoba jest niezdolna do samodzielnego zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych, a potrzebuje stałej opieki i pielęgnacji, natomiast nie wymaga dalszego leczenia w tym szpitalu.

3. Jeżeli osoba wymagająca skierowania do domu pomocy społecznej ze względu na swój stan psychiczny nie jest zdolna do wyrażenia na to zgody, o jej skierowaniu do domu pomocy społecznej orzeka sąd opiekuńczy. 

Jak uzyskać decyzję sądu? Procedura przymusowego umieszczenia w DPS

Zatem jeżeli mąż dobrowolnie nie wyraża zgody na umieszczenie w DPS, to organ do spraw pomocy społecznej (przeważnie MOPS, GOPS w Państwa miejscowości zamieszkania) może wystąpić do sądu z wnioskiem o przymusowe skierowanie do takiej placówki. Najszybciej więc będzie, gdy wystąpią Państwo do odpowiedniego organu pomocy społecznej, przedstawią swoją sytuację, aby organ wystąpił z wnioskiem do sądu o przymusowe umieszczenie chorego w DPS.

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

 

Przykłady

Pani Anna od trzech lat opiekuje się chorym na parkinsona mężem

Z każdym miesiącem opieka staje się coraz trudniejsza — mąż wymaga pomocy przy wszystkich codziennych czynnościach. Pani Anna sama przeszła niedawno operację biodra i lekarz zalecił jej unikanie dźwigania. Gdy zaproponowała mężowi pobyt w domu opieki, raz wyraził zgodę, innym razem kategorycznie odmówił. Kobieta, nie mając rodziny ani wsparcia, zgłosiła się do MOPS-u, który pomógł jej złożyć wniosek do sądu o umieszczenie męża w DPS bez jego zgody.

 

Pan Marek zajmuje się chorą żoną, która cierpi na zaawansowaną demencję

Kobieta często nie poznaje bliskich i nie rozumie, gdzie się znajduje. Kiedyś zgadzała się na dom opieki, dziś jednak reaguje agresją na każdą rozmowę o tym. Lekarz prowadzący stwierdził, że wymaga ona całodobowej profesjonalnej opieki. Pan Marek, wykończony psychicznie i fizycznie, zwrócił się do gminnego ośrodka pomocy społecznej o interwencję — ośrodek wystąpił do sądu z wnioskiem o przymusowe umieszczenie żony w DPS.

 

Pani Barbara przez kilka lat opiekowała się niepełnosprawnym mężem

Po nagłym pogorszeniu stanu zdrowia sama trafiła do szpitala. W tym czasie nie było nikogo, kto mógłby zająć się mężem. Szpital zgłosił sytuację do GOPS-u. Po przeanalizowaniu sprawy, w trybie pilnym wystąpiono do sądu o umieszczenie chorego w DPS bez jego zgody, powołując się na zagrożenie jego zdrowia i życia.

Podsumowanie

Umieszczenie bliskiej osoby w domu opieki bywa trudną decyzją, szczególnie gdy chory waha się lub odmawia zgody. W sytuacjach, gdy samodzielna opieka staje się niemożliwa, wsparcia udzielić mogą organy pomocy społecznej oraz sąd, dbając o zapewnienie choremu odpowiedniej i bezpiecznej opieki.

Oferta porad prawnych

Przygotowujemy profesjonalne pisma do sądu oraz udzielamy indywidualnych porad prawnych online w sprawach związanych z umieszczeniem bliskiej osoby w domu opieki. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej - Dz.U. 2004 nr 64 poz. 593
2. Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego - Dz.U. 1994 nr 111 poz. 535

 

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając  formularz poniżej  ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

O autorze: Adwokat Katarzyna Bereda

Adwokat, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego – pracę magisterską napisała z prawa pracy. Podczas studiów odbyła liczne praktyki, zarówno w sądach, jak i w kancelariach adwokackich. Aplikację adwokacką rozpoczęła w 2015 roku. W marcu 2018 roku przystąpiła do egzaminu zawodowego, uzyskując jeden z najlepszych wyników w izbie zielonogórskiej i w konsekwencji kończąc aplikację adwokacką z wyróżnieniem. Specjalizuje się w prawie rodzinnym, cywilnym, zobowiązaniach, prawie spadkowym, prawie gospodarczym i spółkach prawa handlowego.


.
Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem.

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

porady spadkowe

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

Paragraf jako alternatywne logo serwisu