Zrzeczenie się udziału w spadku na rzecz brata

Przekazanie swojego udziału w spadku innemu spadkobiercy

W opisanej przez Pana sprawie należy przeprowadzić procedurę działu spadku. Do wyboru ma Pan postępowanie przed sądem lub przed notariuszem.

W trakcie postępowania o dział spadku podzielicie się Państwo swoimi udziałami w masie spadkowej. Będzie możliwość przekazania tych udziałów pomiędzy spadkobiercami za spłatą lub bez niej.

We wniosku o dział spadku, który składa się do sądu właściwego ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy (czyli do tego samego sądu, w którym było przeprowadzane postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku) należy powołać:

• postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku albo zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia,
• spis inwentarza,
• jak również podać, jakie spadkodawca sporządził testamenty, gdzie zostały złożone i gdzie się znajdują.

Dział spadki i spis inwentarza

Jeżeli spis inwentarza nie został sporządzony, należy we wniosku wskazać majątek, który ma być przedmiotem działu. Spis inwentarza nie jest konieczny, ponieważ wystarczy, że we wniosku o dział spadku zostanie zaznaczone, co wchodzi w skład spadku i jaka jest wartość aktualna rynkowa tych składników majątkowych. Można dokonać samodzielnie wyceny rynkowej wartości nieruchomości i ruchomości.

Jeśli między spadkobiercami będzie spór co do wartości majątku spadkowego, to sąd powoła biegłego rzeczoznawcę w trakcie postępowania sądowego.

Jeżeli w skład spadku wchodzi nieruchomość, należy przedstawić dowody stwierdzające, że nieruchomość stanowiła własność spadkodawcy, należy więc dołączyć odpis z księgi wieczystej.

Ustalenie wartości spadku w postępowaniu działowym

W postępowaniu działowym zarówno skład, jak i wartość spadku ulegającego podziałowi ustala sąd, który dokonuje tego na podstawie wyjaśnień uczestników postępowania. Od prawidłowego ustalenia wartości majątku spadkowego zależy obliczenie wielkości poszczególnych sched spadkowych przypadających na rzecz poszczególnych współspadkobierców.

Sposób dokonania działu spadku

Ze względu na sposób dokonania działu spadku, można wyróżnić:

1. podział fizyczny spadku – podział w naturze, czyli spadkobiercy dokonują podziału majątku spadkowego pomiędzy sobą w dowolnych częściach. Oczywiście dotyczy to tylko takich przedmiotów (ruchomości, nieruchomości), które można fizycznie podzielić;
2. przyznanie przedmiotów spadkowych jednemu lub kilku spadkobiercom, z obowiązkiem spłaty pozostałych lub bez takiej spłaty (przedmioty, których nie da się podzielić);
3. podział cywilny – polega na sprzedaży przedmiotów wchodzących w skład spadku i podziale uzyskanej w ten sposób sumy między współspadkobiercami.

Zgodny wniosek spadkobierców co do podziału spadku

Przy zgodnym podziale spadku pomiędzy spadkobiercami w zasadzie sąd związany jest sposobem podziału podanym przez spadkobierców w zgodnym wniosku. Może on od tego odstąpić jedynie wówczas, gdy występuje sprzeczność proponowanego podziału z prawem, zasadami współżycia społecznego albo też podział naruszałby w sposób rażący interesy osób uprawnionych. W braku zgodnego wniosku uczestników postępowania sąd powinien dokonać działu z uwzględnieniem składu dzielonego spadku oraz interesów poszczególnych współspadkobierców.

Wysokość opłaty sądowej w sprawie o dział spadku wynosi (zgodnie z art. 51 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych):

• 500 zł – od wniosku o dział spadku,
• 300 zł – jeżeli zawiera on zgodny projekt działu spadku,
• 1000 zł – od wniosku o dział spadku połączony ze zniesieniem współwłasności,
• 600 zł – od wniosku, jeżeli zawiera on zgodny projekt działu spadku i zniesienia współwłasności.

Czy dział spadku można przeprowadzić u notariusza?

Dział spadku można przeprowadzić również u każdego notariusza (pod warunkiem, że będzie zgoda między spadkobiercami co do działu spadku). Następuje to w drodze umowy notarialnej i muszą się wówczas stawić wszyscy spadkobiercy.

Jeśli chodzi o koszty notarialne działu spadku, to podstawą do określenia maksymalnej stawki taksy notarialnej jest ogólna wartość majątku podlegającego działowi.

Koszty notarialne oblicza notariusz w zależności od tego, jaką stawkę przyjmie. Stawki określone są w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z 28.06.2004 r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej.

Ile kosztuje przeprowadzenie działu spadku u notariusza?

Maksymalna stawka taksy notarialnej jest zależna od wartości majątku podlegającego działowi wynosi od wartości:

• wartość majątku do 3000 zł – maksymalna opłata 100 zł,
• powyżej 3000 zł do 10 000 zł – 100 zł + 3% od nadwyżki powyżej 3000 zł,
• powyżej 10 000 zł do 30 000 zł – 310 zł + 2% od nadwyżki powyżej 10 000 zł,
• powyżej 30 000 zł do 60 000 zł – 710 zł + 1% od nadwyżki powyżej 30 000 zł,
• powyżej 60 000 zł do 1 000 000 zł – 1010 zł + 0,4% od nadwyżki powyżej 60 000zł,
• powyżej 1 000 000 zł do 2 000 000 zł – 4770 zł + 0,2% od nadwyżki powyżej 1 000 000 zł,
• powyżej 2 000 000 zł – 6770 zł + 0,25% od nadwyżki powyżej 2 000 000 zł, nie więcej jednak niż 10 000 zł, a w przypadku czynności dokonywanych pomiędzy osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowiźnie więcej niż 7500 zł.

Powyższe kwoty są kwotami maksymalnymi, jakie może naliczyć notariusz. Do powyższych kwot notariusz doliczy 23% podatku VAT.

Notarialny dział spadku jest szybszy i nie tak sformalizowany jak sądowy, jednakże jest dużo droższy. Notarialny dział spadku można załatwić w ciągu jednego dnia.