Zobowiązania podatkowe w Niemczech

Powrót do Polski i pozostawienie zobowiązań podatkowych w Niemczech

Na wstępie wskazuję, że trzeba rozróżnić termin do wymierzenia podatku od przedawnienia terminu do zapłaty wymierzonego podatku.

Zgodnie z § 169 ust. 2 pkt 2 niemieckiej ordynacji podatkowej [dalej: AO; „Abgabenordnung in der Fassung der Bekanntmachung vom 1. Oktober 2002 (BGBl. I S. 3866; 2003 I S. 61), die zuletzt durch Artikel 2 des Gesetzes vom 22. Dezember 2014 (BGBl. I S. 2417) geändert worden ist”; http://www.gesetze-im-internet.de/ao_1977/BJNR006130976.html] termin wymierzenia podatku wynosi 4 lata. W przypadku jego upływu nie jest możliwe wymierzenie podatku.

Co do zasady bieg terminu rozpoczyna się z upływem roku, w którym podatek powstał albo warunkowo powstały podatek stał się bezwarunkowym. Jednakże odmiennie od zasady termin wymierzenia podatku rozpoczyna się, jeżeli należy doręczyć albo złożyć oświadczenie albo deklarację podatkową, z końcem roku kalendarzowego, w którym oświadczenie podatkowe, deklaracja podatkowa albo zgłoszenie zostało doręczone, najpóźniej jednak z upływem trzeciego roku kalendarzowego następującego po roku kalendarzowym, w którym podatek powstał. (§ 170 ust. 2 pkt. 1. AO).

Jeżeli zatem złożył Pan deklarację podatkową, to czteroletni okres do wymierzenia podatku zaczął bieg z końcem roku, w którym złożył Pan deklarację. Jeżeli deklaracja nie została złożona, termin rozpocznie bieg najpóźniej po trzech latach od powstania podatku. Wtedy należy liczyć termin 4 lat na wymierzenie podatku. Jeżeli urząd nie wymierzy podatku, to po upływie tego terminu nie będzie to możliwe. W przypadku wymierzenia podatku przed upływem terminu do wymierzenia, upływ tego terminu nie ma znaczenia i można już tylko liczyć na przedawnienie roszczenia o zapłatę.

Jednakże w przypadku, gdy popełniono przestępstwo oszustwa podatkowego, termin wynosi lat 10 albo lat 5, jeżeli uszczuplenie podatku należy kwalifikować jako wykroczenie z § 378 ust. 1 AO.

Przedawnienie zapłaty podatku w Niemczech

Jeżeli podatek został wymierzony, to termin przedawnienia wynosi 5 lat (§ 228 AO). Terminu przedawnienia rozpoczyna swój bieg wraz z końcem roku kalendarzowego, w którym zapłata stała się wymagalna.

Bieg terminu może być jednak łatwo przerwany poprzez działanie niemieckiego urzędu skarbowego. Wystarczającym jest podjęcie przez urząd skarbowy czynności polegającej na dochodzenie roszczenia na piśmie, czyli najczęściej skierowanie wezwania do zapłaty, ale także odroczenie terminu płatności, prolongatę, zawieszenie wykonania, poprzez dokonanie zabezpieczenia, zawieszenie egzekucji, poprzez czynności egzekucyjne, poprzez zgłoszenie w postępowaniu upadłościowym, poprzez przyjęcie planu w postępowaniu upadłościowym, poprzez włączenie się do postępowania, które ma na celu zwolnienie dłużnika z reszty długu, a nawet poprzez ustalanie przez urząd skarbowy miejsca zamieszkania albo miejsca pobytu zobowiązanego do zapłaty.

Przerwanie biegu przedawnienia zobowiązań podatkowych w Niemczech

Niemiecki urząd skarbowy dysponuje zatem szeregiem instrumentów prawnych pozwalających mu na skuteczne przerywanie biegu przedawnienia zapłaty wymierzonego podatku praktycznie w nieskończoność.

W przypadku przerwania biegu przedawnienia termin przedawnienia biegnie od nowa wraz z końcem roku kalendarzowego w którym przerwanie nastąpiło. Przerwanie biegu przedawnienia dotyczy tylko kwoty, do której odnosiła się dana czynność urzędu skarbowego.

Wraz z przedawnieniem roszczenia o zapłatę długu podatkowego wygasa, dotyczy to również odsetek.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy - Dz.U. 1999 nr 83 poz. 930