Wstrzymanie wypłaty zasiłku chorobowego przez ZUS

Kontrola ZUS

ZUS ma możliwość przeprowadzania kontroli dotyczących m.in. ustalania obowiązku ubezpieczeń społecznych w celu wyjaśnienia, czy umowa o pracę była faktycznie wykonywana, czy też została zawarta tylko dla pozoru, na mocy art. 68 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (j.t. Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.).

ZUS jest bowiem uprawniony do weryfikowania, czy osoba zgłoszona do ubezpieczeń społecznych rzeczywiście posiada tytuł do objęcia tymi ubezpieczeniami. W tym celu ZUS może badać zarówno sam fakt zawarcia umowy o pracę, jak i jej ważność.

Aby ZUS mógł zakwestionować prawo do ubezpieczenia, musi przeprowadzić postępowanie wyjaśniające (czyli kontrolę) w miejscu pracy.

Postępowanie wyjaśniające w miejscu pracy

W postępowaniu prowadzonym w takiej sprawie ZUS powinien przestrzegać przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego. Oznacza to, że:

• pracownik ma w postępowaniu prawa strony, gdyż dotyczy ono jego uprawnień,
• pracownik powinien być zawiadomiony o wszczęciu postępowania wyjaśniającego,
• pracownik powinien być informowany o przebiegu postępowania wyjaśniającego i o okolicznościach mogących mieć wpływ na ustalenie jego praw,
• ZUS powinien zapewnić pracownikowi czynny udział w postępowaniu, zaś przed wydaniem decyzji powinien mu umożliwić wypowiedzenie się co do zebranych materiałów i dowodów.

Terminy załatwienia postępowania wyjaśniającego

Zgodnie z art. 35 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (j.t. Dz. U. z 2013 r., poz. 267) organy administracji publicznej obowiązane są załatwiać sprawy bez zbędnej zwłoki.

Niezwłocznie powinny być załatwiane sprawy, które mogą być rozpatrzone w oparciu o dowody przedstawione przez stronę łącznie z żądaniem wszczęcia postępowania lub w oparciu o fakty i dowody powszechnie znane albo znane z urzędu organowi, przed którym toczy się postępowanie, bądź możliwe do ustalenia na podstawie danych, którymi rozporządza ten organ.

Załatwienie sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej – nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania, zaś w postępowaniu odwoławczym – w ciągu miesiąca od dnia otrzymania odwołania.

Do terminów określonych w przepisach poprzedzających nie wlicza się terminów przewidzianych w przepisach prawa dla dokonania określonych czynności, okresów zawieszenia postępowania oraz okresów opóźnień spowodowanych z winy strony albo z przyczyn niezależnych od organu.

O każdym przypadku niezałatwienia sprawy w terminie określonym w art. 35 organ administracji publicznej jest obowiązany zawiadomić strony, podając przyczyny zwłoki i wskazując nowy termin załatwienia sprawy. Ten sam obowiązek ciąży na organie administracji publicznej również w przypadku zwłoki w załatwieniu sprawy z przyczyn niezależnych od organu.

Niezałatwienie sprawy w terminie

Na niezałatwienie sprawy w terminie określonym w art. 35 lub na przewlekłe prowadzenie postępowania stronie służy zażalenie do organu wyższego stopnia, a jeżeli nie ma takiego organu – wezwanie do usunięcia naruszenia prawa.

Podsumowując – ZUS miał prawo wszczęcia w przedmiotowej sprawie postępowania wyjaśniającego. Jednakże w postępowaniu ZUS da się zauważyć poważne uchybienia, takie jak nieinformowanie strony o postępach postępowania, a także niepoinformowanie o powodzie opóźnienia wydania decyzji.

W tej sytuacji należy się zwrócić do ZUS z żądaniem podania powodów opóźnień w postępowaniu i przyspieszenia postępowania.