Przesłuchanie świadka i badanie krwi

Obowiązki osoby wezwanej w charakterze świadka

Świadek w procesie karnym jest osobowym źródłem dowodowym, a jego zeznania są środkiem dowodowym. Od czasu wezwania osoby w charakterze świadka lub zgłoszenia się bez wezwania ciążą na niej określone obowiązki. Do obowiązków tych nalezą:

• obowiązek stawiennictwa na wezwanie organu procesowego; nie dotyczy osoby, która sama zgłosiła się do organu procesowego;
• obowiązek pozostawania do dyspozycji organu procesowego;
• obowiązek zeznawania;
• obowiązek złożenia przyrzeczenia;
• obowiązek zeznawania prawdy.

Z obowiązkiem stawiennictwa łączy się obowiązek nieoddalania się z miejsca czynności przed jej zakończeniem bez zezwolenia organu procesowego (art. 285 § 1 Kodeksu postępowania karnego – w skrócie K.p.k.). Nieusprawiedliwione niestawiennictwo świadka albo jego oddalenie się z miejsca czynności bez zezwolenia organu prowadzącego postępowanie może spotkać się z represją w postaci kary pieniężnej i przymusowego doprowadzenia świadka (art. 285 § 1 i 2). Podstawowym obowiązkiem świadka jest złożenie zeznań.

Kiedy świadka można poddać oględzinom ciała i badaniu lekarskiemu lub psychologicznemu?

Istotną kwestią dla sytuacji procesowej świadka jest problem jego badania. Według art. 192 § 4 K.p.k. świadka za jego zgodą, można poddać oględzinom ciała i badaniu lekarskiemu lub psychologicznemu, jeżeli jest to konieczne do celów dowodowych, ale badania te nie mogą być połączone z zabiegiem chirurgicznym lub obserwacją w zakładzie leczniczym. Innymi słowy Pan jako świadek nie może zostać poddany czynnościom, których głównym celem byłoby pobranie od Pana krwi. Proszę się jednak przygotować, iż policjant lub prokurator będą na pewno zadawali pytania, co Pan robił tamtego wieczoru i z kim Pan przebywał.

Poddanie się badaniu krwi przez podejrzanego

Badanie krwi jest możliwe dopiero wówczas, jeżeli dana osoba występuje w charakterze oskarżonego. Zgodnie bowiem z treścią art. 74 K.p.k. Oskarżony, a także podejrzany (§ 3 K.p.k.) jest jednak „obowiązany poddać się:

1. oględzinom zewnętrznym ciała oraz innym badaniom nie połączonym z naruszeniem integralności ciała; wolno także w szczególności od oskarżonego pobrać odciski, fotografować go oraz okazać w celach rozpoznawczych innym osobom,
2. badaniom psychologicznym i psychiatrycznym oraz badaniom połączonym z dokonaniem zabiegów na jego ciele, z wyjątkiem chirurgicznych, pod warunkiem że dokonywane są przez uprawnionego do tego pracownika służby zdrowia z zachowaniem wskazań wiedzy lekarskiej i nie zagrażają zdrowiu oskarżonego, jeżeli przeprowadzenie tych badań jest nieodzowne; w szczególności oskarżony jest obowiązany przy zachowaniu tych warunków poddać się pobraniu krwi, włosów lub wydzielin organizmu, z zastrzeżeniem pkt 3,
3. pobraniu przez funkcjonariusza Policji wymazu ze śluzówki policzków, jeżeli jest to nieodzowne i nie zachodzi obawa, że zagrażałoby to zdrowiu oskarżonego lub innych osób”.

Nie zmienia to jednak faktu, iż w stosunku do świadka nie ma takiej możliwości, a jego obowiązki są znacznie pomniejszone.