Pracownik nie pojawił się w pracy po podpisaniu umowy - co zrobić?

Zasady usprawiedliwiania nieobecności w pracy

Co do zasady nie można zwolnić pracownika w czasie jego nieobecności z powodu choroby. Wynika to z art. 41 ustawy Kodeks pracy. Zgodnie z tym przepisem „pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę w czasie urlopu pracownika, a także w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli nie upłynął jeszcze okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia”. Jeśli zachodzi podejrzenie, ze pracownik rzeczywiście jest chory – nie może Pan go zwolnić (ani bez wypowiedzenia, ani za wypowiedzeniem).

Zasady usprawiedliwiania nieobecności w pracy wynikają z przepisów rozporządzenia w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy, zgodnie z którymi pracownik powinien uprzedzić pracodawcę o przyczynie i przewidywanym okresie nieobecności w pracy, jeżeli przyczyna tej nieobecności jest z góry wiadoma lub możliwa do przewidzenia. Natomiast w razie zaistnienia przyczyn uniemożliwiających stawienie się do pracy pracownik jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić pracodawcę o przyczynie swojej nieobecności i przewidywanym okresie jej trwania, nie później jednak niż w drugim dniu nieobecności w pracy.

Pracownik dokonuje powiadomienia pracodawcy osobiście lub przez inną osobę telefonicznie, choć możliwe jest również poinformowanie o tym fakcie pracodawcy za pośrednictwem innego środka łączności albo drogą pocztową, przy czym za datę zawiadomienia uważa się wówczas datę stempla pocztowego.

W wyroku z dnia 20 października 1998 r. Sąd Najwyższy (sygn. akt I PKN 397/98) stwierdził, nawet że dla usprawiedliwienia absencji w pracy w następstwie lekarskiego orzeczenia o niezdolności do jej wykonywania wystarczy zatem w zasadzie samo zawiadomienie pracodawcy o tym fakcie, a ewentualne doręczenie mu – na jego żądanie – odpowiedniego zaświadczenia jest tylko dowodem prawdziwości tego zawiadomienia. Przedłożenie zaświadczenia lekarskiego nie warunkuje też zachowania przez pracownika prawa do wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy z powodu choroby określonego w art. 92 § 1 pkt 1.

Uzyskanie zasiłku chorobowego

Przedstawienie zwolnienia lekarskiego jest natomiast podstawą uzyskania zasiłku chorobowego. Zgodnie z art. 53 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa przy ustalaniu prawa do zasiłków i ich wysokości konieczne jest złożenie zaświadczenia lekarskiego. 

Pracownik jest obowiązany dostarczyć pracodawcy zwolnienie lekarskie nie później niż w ciągu siedmiu dni od daty jego otrzymania. Istotne jest przy tym, że niedopełnienie tego obowiązku powoduje obniżenie o 25% wysokości zasiłku przysługującego za okres od ósmego dnia orzeczonej niezdolności do pracy do dnia dostarczenia zaświadczenia lekarskiego, chyba że niedostarczenie zaświadczenia nastąpiło z przyczyn niezależnych od ubezpieczonego.

Jeżeli pracodawca chciałby dyscyplinarnie rozwiązać stosunek pracy z powodu spóźnionego usprawiedliwienia nieobecności w pracy, powinien pamiętać, że opóźnienie musi stanowić ciężkie, czyli umyślne lub wynikające z rażącego niedbalstwa naruszenie obowiązków pracowniczych. Zgodnie z licznymi orzeczeniami sądowymi opóźnienie usprawiedliwienia nieobecności w pracy w zasadzie nie powinno być traktowane jako ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracownika.

Słowem – pracownik powiadomił Pana o tym, że z powodu choroby będzie nieobecny w pracy. Musi mu Pan więc wypłacać wynagrodzenie chorobowe (i później zasiłek chorobowy, jeśli choroba potrwa dłużej), przy czym jeśli pracownik nie wykaże (zapewne po powrocie do pracy), że nie dostarczył zwolnienia z przyczyn od siebie niezależnych – zasiłek chorobowy zostanie mu pomniejszony. Jeśli zaś wykaże, że nie mógł z przyczyn niezależnych dostarczyć zwolnienia – otrzyma cały zasiłek chorobowy.