Opłata produktowa – kto ją uiszcza przy imporcie towarów?• Autor: Jakub Bonowicz |
Nasza firma importuje z Chin produkty (sprzęt rehabilitacyjny i sportowy), które później sprzedajemy. Pakowane są przez producenta w opakowania jednostkowe, a potem w zbiorcze, którymi zwykle są kartony. Wykorzystane są więc tektury i plastikowe torebki, czasami drewniane skrzynki. Kto powinien uiszczać opłatę produktową za opakowania? Czy tę kwotę można umieścić na fakturze i przerzucić na klienta? |
|
Wprowadzanie na terytorium kraju produktów w opakowaniachZagadnienie przedstawione w pytaniu reguluje ustawa z 11.05.2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej (Dz. U. z 2007 r. Nr 90, poz. 607). Ustawa ta określa obowiązki przedsiębiorców w rozumieniu przepisów ustawy z 02.07.2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, wprowadzających na terytorium kraju produkty w opakowaniach, których rodzaje określa załącznik nr 1 do ustawy, i produkty wymienione w załączniku nr 3 do ustawy oraz określa zasady ustalania i pobierania opłaty produktowej.
Produkty wymienione w załączniku nr 3 to oleje i opony, zatem z punktu widzenia importowanych przez Państwa produktów nie ma to znaczenia.
Natomiast opakowania, o których mówi ustawa, wymienione są w załączniku nr 1. Są to:
Ustawa posługuje się następującymi pojęciami:
Wewnątrzwspólnotowe nabycie produktów w opakowaniachW przypadku gdy produkt (już w opakowaniu) jest sprowadzany z terenów Unii Europejskiej, mówimy zatem o wewnątrzwspólnotowym nabyciu produktów (w opakowaniach). Jeśli natomiast jest sprowadzany z kraju spoza Unii Europejskiej – mówimy o imporcie produktów (w opakowaniach).
Natomiast nie uważa się za importera produktów w opakowaniach przedsiębiorcy, który dokonuje eksportu lub wewnątrzwspólnotowej dostawy uprzednio importowanych produktów w opakowaniach. Nie uważa się również za wenwnątrzwspólnotowego nabywcy produktów w opakowaniach przedsiębiorcy, który dokonuje eksportu lub wewnątrzowspólnotowej dostawy uprzednio wewnątrzwspólnotowo nabytych produktów w opakowaniach. Gdy więc np. importer polski sprowadza towar w opakowaniach z Chin do Polski tylko po to, by następnie dokonać jego wewnątrzwspólnotowej dostawy do państwa UE (np. Niemiec), to wówczas takiego zachowania importera polskiego nie uważa się za dokonującego importu produktów. Wywóz produktów w opakowaniach z terytorium kraju poza terytorium Wspólnoty.Eksportem produktów jest potwierdzony przez urząd celny wyjścia wywóz produktów w opakowaniach z terytorium kraju poza terytorium Wspólnoty. Natomiast wewnątrzwspólnotowa dostawa produktów jest to wywóz produktów w opakowaniach z terytorium kraju na terytorium innego państwa członkowskiego.
Pytanie – kto ma obowiązek uiszczać opłatę produktową? Jest to:
Natomiast zgodnie z art. 1 ust. 3a „przepisów ustawy nie stosuje się do przedsiębiorcy, które eksportuje lub dokonuje wewnątrzwspólnotowej dostawy produktów lub produktów, w opakowaniach, które uprzednio zostały wprowadzone na terytorium kraju w drodze importu lub wewnątrzwspólnotowego nabycia”.Tu chodzi o omawianą sytuację, gdy np. towar z Chin jest importowany do Polski przez przedsiębiorcę polskiego i polski przedsiębiorca następnie dokonuje wewnątrzwspólnotowej dostawy tego produktu do Niemiec. Wówczas polski przedsiębiorca nie uiszcza (oczywiście w Polsce) opłaty produktowej. Kogo obciąża opłata produktowa?Opłata produktowa obciążać będzie zatem podmioty, które wprowadzają produkty w opakowaniach na terytorium Polski. Będą to:
Oczywiście jeden i ten sam podmiot może dokonywać obu tych czynności, jeśli jednocześnie trudni się sprowadzaniem produktów spoza UE i z innych krajów UE. Z punktu widzenia naliczania opłaty produktowej nie ma to aż takiego znaczenia.
Trzeba tutaj dodać, że za importerów i wewnątrzwspolnotowych nabywców towarów uważa się również tych przedsiębiorców, którzy dokonują importu i wewnątrzwpólnotowego nabycia na własne potrzeby (np. firma sprowadza na własne potrzeby towary bezpośrednio z zagranicy w opakowaniach).
Ustawa z 2001 r. nakłada na wspomnianych przedsiębiorców obowiązek zapewnienia odpowiedniego poziomu odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych powstałych z opakowań tych produktów. Jeśli przedsiębiorca nie zapewnia odpowiedniego poziomu odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych, zobowiązany jest do płacenia opłaty produktowej, a także do sprawozdawczości przed urzędem marszałkowskim. Opłata produktowa ma na celu zmotywowanie przedsiębiorców do szukania innych sposób realizacji obowiązku – korzystniejszych dla środowiska, ale także bardziej opłacalnych finansowo dla przedsiębiorcy. Opłatę produktową reguluje się do 31 marca każdego roku za opakowania wprowadzone na terytorium kraju w 2009 r. Do tego samego dnia należy także złożyć w urzędzie marszałkowskim sprawozdanie OŚ-OPI informujące o wysokości należnej opłaty produktowej oraz masie wprowadzonych opakowań.
Zgodnie z art. 3 ust. 2a „przedsiębiorca wprowadzajmy na terytorium kraju produkty w opakowaniach, których rodzaje określa załącznik nr 1 do ustawy, jest obowiązany osiągnąć:
„Przedsiębiorca, o którym mowa w ust. 1, jest obowiązany do dnia 31.12.2014 r. osiągnąć docelowy poziom odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i pożytkowanych co najmniej w wysokości w załączniku nr 4a do ustawy” – są one określone szczegółowo w załączniku nr 4a do tej ustawy. Generalnie dla opakowań razem poziom odzysku wynosi 60%, zaś recyklingu nie mniej niż 55 i nie więcej niż 80%. Odzysk i recykling odpadów opakowaniowychZgodnie z art. 3 ust. 3 „poziom odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych stanowi wyrażona w procentach wartość ilorazu masy lub ilości masy odpadów opakowaniowych i poużytkowych poddanych odpowiednio odzyskowi lub recyklingowi oraz masy lub ilości wprowadzonych na rynek opakowań lub produktów, w określonym czasie”. Masę i ilość opakowań wprowadzanych na rynek ustala się w oparciu o ewidencję. Wprowadzenie na rynek opakowań lub produktów następuje w dacie ich wydania z magazynu, jednakże w przypadku importu produktów w opakowaniach uważa się, że importer wprowadza na terytorium kraju produkty w opakowaniach w dacie ich dopuszczenia do obrotu na terytorium kraju, natomiast w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia produktów uważa się, że przedsiębiorca wprowadza na terytorium kraju produkty w opakowaniach w dacie wystawienia faktury potwierdzającej wewnątrzwspólnotowe nabycie produktów lub produktów w opakowaniu.
Przedsiębiorca może obowiązki, o których mowa w art. 3 (zapewnienie odzysku, w szczególności recykling odpadów opakowaniowych i poużytkowych), realizować samodzielnie albo za pośrednictwem organizacji odzysku. To drugie rozwiązanie jest zdecydowanie prostsze i tańsze, ponieważ przedsiębiorca nie musi się już martwić o zapewnienie odpowiedniego poziomu odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych. Takie organizacje zajmują się zbiórką i recyklingiem odpadów opakowaniowych. Aby je znaleźć, wystarczy w przeglądarce internetowej wpisać po prostu „organizacje odzysku”. Opłaty na rzecz organizacji odzysku są zdecydowanie niższe niż opłaty produktowe. Ponadto nie ma obowiązku sprawozdawczości przed urzędem marszałkowskim (organizacja odzysku składa w imieniu przedsiębiorcy OŚ-OP1); jest też możliwość składania sprawozdań do organizacji odzysku za pośrednictwem strony internetowej. Podstawa obliczenia opłaty produktowejNatomiast co do samej opłaty produktowej – rozliczenie wykonania obowiązków, o których mowa w art. 3, następuje na koniec roku kalendarzowego. Jeśli przedsiębiorca tych obowiązków nie wykonał, jest obowiązany do wpłacenia opłaty produktowej, obliczonej oddzielnie w przypadku nieosiągnięcia wymaganego poziomu odzysku lub recyklingu. Opłatę produktową oblicza się jako iloczyn stawki opłaty i różnicy pomiędzy wymaganym a osiągniętym poziomem odzysku (recyklingu) przeliczonej na wielkość wyrażoną w masie produktów lub opakowań. Podstawę obliczenia opłaty produktowej stanowi masa w kilogramach. Dla opakowań wymienionych w załączniku nr 1 wynosi ona 4,35 zł za kg. Stawki opłat podlegają podwyższeniu 1 stycznia każdego roku w stopniu odpowiadającym średniorocznemu wskaźnikowi cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, przyjętemu w ustawie budżetowej za rok poprzedni. Szczegółowa stawka wynosi obecnie:
„Nie wnosi się opłaty produktowej, której łączna roczna wysokość dla opakowań wymienionych w załączniku nr 1 do ustawy nie przekracza 50 zł” (art. 12 ust. 5). „Obowiązek wpłacenia opłaty produktowej obliczonej w sposób określony w art. 12, powstaje na koniec roku kalendarzowego. Opłata produktowa jest wpłacana na odrębny rachunek bankowy urzędu marszałkowskiego do dnia 31 marca roku kalendarzowego następującego po roku którego opłata dotyczy. W razie stwierdzenia, że przedsiębiorca lub organizacja, pomimo ciążącego obowiązku, nie dokonała wpłaty opłaty produktowej lub dokonała wpłaty w wysokości niższej od należnej, marszałek województwa wydaje decyzję, w której określa wysokość zaległości z tytułu opłaty produktowej. W przypadku niewykonania decyzji określonej wyżej, marszałek województwa ustala, w drodze decyzji, dodatkową opłatę produktową w wysokości odpowiadającej 50% kwoty niewpłaconej opłaty produktowej”. W razie nieterminowego uiszczenia opłat produktowych lub uiszczenia ich w wysokości niższej od kwoty należnej, naliczane są odsetki za zwłokę w wysokościi na zasadach określonych w przepisach Ordynacji podatkowej. Opłaty są ściągane zgodnie z przepisami ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. „Obowiązek wpłacenia opłaty produktowej przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym wpłata powinna nastąpić”. Generalnie, przepisy są tutaj podobne do przepisów dotyczących podatku (opłata produktowa również ma bowiem cechy przymusowego świadczenia publiczno-prawnego tak jak podatek).
Opłata produktowa stanowi koszt uzyskania przychodu (art. 23 ust. 1 pkt 16a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Nie stanowi natomiast kosztu uzyskania przychodu dodatkowa opłata produktowa.
Szczegółowy sposób wyliczania opłaty produktowej
Wysokość należnej opłaty produktowej z tytułu niewykonania obowiązku odzysku odpadów opakowaniowych należy obliczyć według wzoru następującego.
Najpierw masę w kg danego rodzaju opakowania wprowadzoną przez przedsiębiorcą w roku sprawozdawczym na terytorium kraju pomnożymy przez stawkę jednostkową opłaty produktowej dla danego rodzaju opakowania i następnie tak robimy dla wszystkich opakowań. Dzielimy ją przez masę całkowitą wszystkich rodzajów opakowań wprowadzonych przez przedsiębiorcę w roku sprawozdawczym na terytorium kraju. Następnie tak uzyskamy iloraz mnożymy przez wyrażony ułamkiem dziesiętnym wymagany w danym roku poziom odzysku x masę wszystkich rodzajów opakowań minus masę wszystkich rodzajów odpadów opakowaniowych poddanych odzyskowi w roku sprawozdawczym.
Przykładowo załóżmy, że wprowadzono w roku 2010:
Stawki wynoszą (wtedy obowiązywało poprzednie rozporządzenie):
W takim wypadku:
100 kg x 2, 73 zł/kg + 50 kg x 1,37 zł/kg + 200 kg x 0,82 zł/kg = 273 zł + 68,5 zł + 164 zł = 505,5 zł,
mamy zatem 505,5 zł /350 kg= 1,44 zł za kg.
Poziom odzysku wynosi 50%. Masa całkowita = 505,5 kg. Załóżmy, iż odzyskano jedynie 100 kg:
50% x 505,5 kg - 100 kg= 152,75 zł.
Wysokość opłaty produktowej = 1,44 zł/kg x 152,75 zł = 219,96 zł.
Podsumowując:
Co do uwzględnienia opłaty produktowej na fakturze – nie ma możliwości obciążenia obowiązkiem uiszczenia opłaty produktowej klienta. Tutaj jest analogicznie jak z opłatami – ktoś inny nie może za nas płacić podatku. Natomiast nic nie stoi na przeszkodzie, żeby faktycznie przerzucić koszty wynikające z obowiązku uiszczania opłaty produktowej na klienta, ale po prostu przez wzrost cen (podobnie jak np. przedsiębiorca zawsze przerzuca na klienta np. wyższe podatki). Jednak z punktu widzenia prawnego ciężar opłaty produktowej ponosi zawsze przedsiębiorca, natomiast z punktu widzenia ekonomicznego może ponosić klient albo przedsiębiorca.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając formularz poniżej ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online O autorze: Jakub Bonowicz Radca prawny obsługujący przedsiębiorców i osoby fizyczne z kraju, a także z zagranicy. W kręgu jego zainteresowań pozostają sprawy trudne i skomplikowane, dotyczące obszarów słabo jeszcze uregulowanych prawnie (w tym z zakresu prawa nowych technologii) oraz sprawy z zakresu międzynarodowego obrotu gospodarczego i kolizji systemów prawnych różnych państw (w tym m.in. gospodarcze prawo brytyjskie, amerykańskie, słowackie, bułgarskie, czeskie). Specjalizuje się przede wszystkim w prawie Internetu, usług elektronicznych (sporządza regulaminy e-usług, sprzedaży online), prawie nowych technologii, własności intelektualnej (autorskim, znaków towarowych, patentów, wzorów przemysłowych). Reprezentuje Klientów przed sądami (w tym także sądami administracyjnymi, Sądem Najwyższym, Naczelnym Sądem Administracyjnym), organami administracji i organami podatkowymi w sprawach cywilnych, rodzinnych, gospodarczych oraz podatkowych. Sporządza profesjonalne umowy handlowe, w tym w obrocie zagranicznym. |
|
Zapytaj prawnika