Opieka nad niesamodzielnym rodzicem, co zrobić, gdy opiekun nie ma sił lub możliwości?• Data: 26-05-2025 • Autor: Adwokat Katarzyna Bereda |
|
Mój ojciec ma 88 lat. Jeszcze miesiąc temu był sprawny i samodzielny. Niestety, uległ zatruciu salmonellą i po pobycie w szpitalu jest obecnie osobą leżącą. W domu szybciej wraca do zdrowia, apetyt powrócił, robi pewne postępy, wkrótce rozpocznie rehabilitację, która nie wiem, w jakim stopniu poprawi jego stan. Problem polega na tym, że jestem jedynym opiekunem prawnym taty. Sprawuję obowiązki opieki w zakresie, w jakim daję radę, ale całe moje prywatne życie zostało odstawione na bok. Odbyłem rozmowę z lekarzem rodzinnym ojca ogólnie o całej sytuacji i usłyszałem pytanie: a co jak mnie ewentualnie coś by się stało? Na razie nie jest źle z moim zdrowiem, ale też nie jestem bez przypadłości. Nikt mnie w opiece nad ojcem nie zastąpi. Jakie mam możliwości prawne? Co mogę ewentualnie uzyskać i od kogo w mojej sytuacji? Jak zabezpieczyć ojca na wypadek, gdyby mnie się coś stało: chwilowo lub w dłuższym okresie? |
(1).jpg)
|
Pomoc ze strony gminy: co możesz uzyskać od MOPS lub GOPSJeżeli nie jest Pan w stanie opiekować się tatą i jest on osobą, która zamieszkuje sama, jedyna możliwość to zwrócenie się do miejskiego (gminnego) ośrodka pomocy społecznej (MOPS/GOPS) o pomoc w opiece lub złożenie przez nich wniosku o przymusowe umieszczenie taty w domu pomocy społecznej (DPS). Jeżeli nie może Pan sprostać sprawować opieki, może Pan we własnym zakresie skierować tatę do DPS lub wynająć opiekę całodobową – jednak pokrywane jest to z własnych środków. Aby skorzystać z pomocy gminy i chociaż częściowej partycypacji w kosztach opieki, jedyna droga to zwrócenie się do organu pomocy, a więc MOPS lub GOPS. Przymusowe umieszczenie w DPS – kiedy i na jakiej podstawie?Istnieje możliwość przymusowego umieszczenia chorego w DPS w ściśle określonych przypadkach. Jeżeli tata nie jest osobą ubezwłasnowolnioną, a wymaga całodobowej opieki, to niektóre instytucje mogą złożyć wniosek o umieszczenie go w domu opieki społecznej.
Zgodnie z art. 54 ustawy o pomocy społecznej: 1. Osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, której nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych, przysługuje prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej. 2. Osobę, o której mowa w ust. 1, kieruje się do domu pomocy społecznej odpowiedniego typu, zlokalizowanego jak najbliżej miejsca zamieszkania osoby kierowanej, z zastrzeżeniem ust. 2a, chyba że okoliczności sprawy wskazują inaczej, po uzyskaniu zgody tej osoby lub jej przedstawiciela ustawowego na umieszczenie w domu pomocy społecznej. 2a. W przypadku gdy przewidywany termin oczekiwania na umieszczenie w domu pomocy społecznej danego typu zlokalizowanym najbliżej miejsca zamieszkania osoby kierowanej wynosi ponad 3 miesiące, osobę, o której mowa w ust. 1, kieruje się na jej wniosek do domu pomocy społecznej tego samego typu zlokalizowanego jak najbliżej miejsca zamieszkania osoby kierowanej, w którym przewidywany termin oczekiwania na umieszczenie jest krótszy niż 3 miesiące. 3. Osoba wymagająca wzmożonej opieki medycznej kierowana jest na podstawie art. 33a ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1938, z późn. zm.6)) do zakładu opiekuńczo-leczniczego lub pielęgnacyjno-opiekuńczego. 4. W przypadku gdy osoba bezwzględnie wymagająca pomocy lub jej przedstawiciel ustawowy nie wyrażają zgody na umieszczenie w domu pomocy społecznej lub po umieszczeniu wycofają swoją zgodę, ośrodek pomocy społecznej lub dom pomocy społecznej są obowiązane do zawiadomienia o tym właściwego sądu, a jeżeli osoba taka nie ma przedstawiciela ustawowego lub opiekuna – prokuratora. Stan psychiczny a decyzja sądu – co mówi ustawa o ochronie zdrowia psychicznegoZgodnie natomiast z treścią art. 39 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego: 1. Jeżeli osoba, o której mowa w art. 38, lub jej przedstawiciel ustawowy nie wyrażają zgody na przyjęcie jej do domu pomocy społecznej, a brak opieki zagraża życiu tej osoby, organ do spraw pomocy społecznej może wystąpić do sądu opiekuńczego miejsca zamieszkania tej osoby z wnioskiem o przyjęcie do domu pomocy społecznej bez jej zgody. 2. Z wnioskiem, o którym mowa w ust. 1, może wystąpić również kierownik szpitala psychiatrycznego, jeżeli przebywająca w nim osoba jest niezdolna do samodzielnego zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych, a potrzebuje stałej opieki i pielęgnacji, natomiast nie wymaga dalszego leczenia w tym szpitalu. 3. Jeżeli osoba wymagająca skierowania do domu pomocy społecznej ze względu na swój stan psychiczny nie jest zdolna do wyrażenia na to zgody, o jej skierowaniu do domu pomocy społecznej orzeka sąd opiekuńczy.
W określonych w przepisach przypadkach sąd decyduje, czy uprawniony ma być przymusowo skierowany do domu pomocy społecznej. Niniejsze następuje na wniosek organu pomocy rodzinie lub dyrektora szpitala psychiatrycznego, jeżeli chory nie jest w stanie samodzielnie funkcjonować. PrzykładyMarta i jej mama z Alzheimerem Marta, 52-letnia nauczycielka z małego miasta, od dwóch lat opiekuje się swoją mamą chorującą na zaawansowanego Alzheimera. Nie ma rodzeństwa, a sama cierpi na nadciśnienie i niedawno przeszła operację kolana. Kiedy jej stan zdrowia pogorszył się na tyle, że nie była w stanie już dźwigać ani podnosić mamy z łóżka, zgłosiła się do GOPS-u. Po długich formalnościach udało się uzyskać wsparcie opiekunki środowiskowej na kilka godzin tygodniowo. Dziś rozważa złożenie wniosku o umieszczenie mamy w DPS – choć z bólem serca.
Tomasz, 60-letni wdowiec, opiekował się swoim niepełnosprawnym bratem od blisko dekady. Brat nie kwalifikował się do ubezwłasnowolnienia, ale wymagał całodobowego nadzoru. Gdy Tomasz doznał nagłego zawału i trafił na trzy tygodnie do szpitala, sąsiedzi powiadomili MOPS, że brat Tomasza został sam. Ośrodek zainterweniował, a następnie sąd rodzinny, po pilnym rozpoznaniu sprawy, wydał zgodę na przymusowe umieszczenie brata w DPS. Tomasz po wyjściu ze szpitala uznał, że to była najlepsza decyzja – zapewniła ciągłość opieki.
Agnieszka opiekuje się 90-letnim ojcem, który po udarze wymagał całodobowej pomocy. Kiedy Agnieszka zachorowała na COVID-19 i nie mogła opiekować się ojcem przez ponad dwa tygodnie, szpital, który wcześniej opiekował się jej tatą, wystąpił z wnioskiem do sądu o przymusowe umieszczenie go w DPS. Sąd uznał, że stan zdrowia ojca, a także sytuacja córki, uzasadniają takie działanie. Dziś Agnieszka jest wdzięczna, że formalna procedura przewiduje taką ścieżkę zabezpieczenia. PodsumowanieOpieka nad chorym rodzicem to ogromna odpowiedzialność, zwłaszcza gdy spoczywa tylko na jednej osobie. Warto zawczasu poznać dostępne formy wsparcia i zabezpieczeń prawnych, by w razie nagłej potrzeby nie działać w pośpiechu i stresie. Dobrze przygotowany plan może dać spokój Tobie i bezpieczeństwo Twojemu bliskiemu. Oferta porad prawnychŹródła:1. Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej - Dz.U. 2004 nr 64 poz. 593
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając formularz poniżej ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online 
O autorze: Adwokat Katarzyna Bereda Adwokat, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego – pracę magisterską napisała z prawa pracy. Podczas studiów odbyła liczne praktyki, zarówno w sądach, jak i w kancelariach adwokackich. Aplikację adwokacką rozpoczęła w 2015 roku. W marcu 2018 roku przystąpiła do egzaminu zawodowego, uzyskując jeden z najlepszych wyników w izbie zielonogórskiej i w konsekwencji kończąc aplikację adwokacką z wyróżnieniem. Specjalizuje się w prawie rodzinnym, cywilnym, zobowiązaniach, prawie spadkowym, prawie gospodarczym i spółkach prawa handlowego. |
.jpg "Darowizna działki z hipoteką, jak przekazać część nieruchomości rolnej synowi?")
.jpg "Upadłość pracodawcy i zaniżony zasiłek rodzicielski, co zrobić, gdy ZUS nie liczy niewypłaconego wynagrodzenia?")
|
prawnicy z dużym doświadczeniem.
Zapytaj prawnika
Najnowsze pytania w dziale
Opieka nad niesamodzielnym rodzicem, co zrobić, gdy opiekun nie ma sił lub możliwości?
Czy osoba ubezwłasnowolniona może podjąć pracę po szkole przysposabiającej?
Podjęcie pracy przez osobę niepełnosprawną pobierającą świadczenia
Ubezpieczenie zdrowotne i świadczenia dla niepełnosprawnego dziecka
Zgoda na budowę rampy dla niepełnosprawnych i sposób finansowania budowy
Świadczenie pielęgnacyjne na niepełnosprawnego brata
Niepełnosprawny opiekun dziecka a przysługujące świadczenia
Uprawnienia do kierowania pojazdami a renta socjalna
Data wydania orzeczenia o niepełnosprawności
Przyznanie renty socjalnej
