
Czy pracodawca może zmniejszyć etat bez zgody pracownika?• Data: 14-05-2025 • Autor: Aleksandra Pofit |
Potrzebuję porady z prawa pracy. Jestem zatrudniona na umowę o pracę od 15 lat jako sprzedawczyni – krawcowa na cały etat. Szefowa zatrudnia nowe osoby jako sprzedawców, a mnie chce zmniejszyć etat o połowę. Powiedziałam jej, że się nie zgadzam, ewentualnie może mnie zwolnić. Jednakże ona nie chce mnie zwolnić i nakazuje, żebym to ja wypowiedziała umowę. Czy ma prawo zmniejszyć mi etat bez mojej zgody? Jeśli nie, to jakie przepisy w tej sytuacji obowiązują? |
![]() |
Pracodawca nie może jednostronnie zmienić umowy o pracęCo do zasady, szefowa nie ma prawa zmniejszyć Pani wymiaru etatu bez Pani zgody. Oczywiście szefowa może Pani zaproponować zmniejszenie etatu, ale musi się Pani na to zgodzić. Podstawą w tej sytuacji byłby aneks do umowy o pracę bądź porozumienie, wymagające podpisu obu stron. Są Panie związane umową o pracę i szefowa nie ma prawa jednostronnie jej zmieniać oprócz sytuacji, którą opiszę poniżej. Zmiana umowy to dwustronne oświadczenie woli. Czynności prawne dwustronne to takie, w których oświadczenie woli składają co najmniej dwie osoby. Wypowiedzenie zmieniająceJeśli chodzi o możliwość jednostronnej zmiany przez pracodawcę umowy o pracę, np. właśnie w zakresie wymiaru etatu, reguluje tę kwestę art. 42 Kodeksu pracy. Jest to tak zwane wypowiedzenie zmieniające. Pracodawca musiałby jednak, tak jak w wypowiedzeniu, podać przyczyny tej zmiany. Wyrażenie zgody przez pracownika na zmianę warunków pracy lub płacyWypowiedzenie warunków pracy lub płacy uważa się za dokonane, jeżeli pracownikowi zaproponowano na piśmie nowe warunki. W razie odmowy przyjęcia przez pracownika zaproponowanych warunków pracy lub płacy umowa o pracę rozwiązuje się z upływem okresu dokonanego wypowiedzenia. Jeżeli pracownik przed upływem połowy okresu wypowiedzenia nie złoży oświadczenia o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków, uważa się, że wyraził zgodę na te warunki; pismo pracodawcy wypowiadające warunki pracy lub płacy powinno zawierać pouczenie w tej sprawie. W razie braku takiego pouczenia, pracownik może do końca okresu wypowiedzenia złożyć oświadczenie o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków. Proszę również pamiętać, że w sprawach pracowniczych, np. w przypadku wręczenia Pani wypowiedzenia, ma Pani prawo odwołać się do sądu pracy. PrzykładyNiechciane wypowiedzenie zmieniające Anna od 10 lat pracowała jako księgowa na pełen etat. Pewnego dnia szef wręczył jej pismo o wypowiedzeniu zmieniającym – zamiast 40 godzin tygodniowo, miałaby pracować tylko 20. Ponieważ nie zgodziła się na nowe warunki, umowa o pracę uległa rozwiązaniu po okresie wypowiedzenia. Anna odwołała się do sądu pracy, argumentując, że zmniejszenie etatu było nieuzasadnione. Sąd uznał, że decyzja pracodawcy była niezgodna z przepisami i przyznał jej odszkodowanie.
Przymusowa rezygnacja z pracy Tomasz, zatrudniony jako magazynier na pełny etat, usłyszał od przełożonego, że firma zmienia organizację pracy i od teraz może mu zaproponować tylko pół etatu. Gdy odmówił, pracodawca nie chciał go zwolnić, ale sugerował, by sam złożył wypowiedzenie. Tomasz skonsultował się z prawnikiem, który wyjaśnił mu, że pracodawca nie może go zmusić do rezygnacji i że jednostronne zmniejszenie etatu bez jego zgody jest bezprawne.
Zmiana etatu jako sposób na uniknięcie zwolnienia Maria, pracująca jako grafik, została poinformowana o redukcji etatów w firmie. Pracodawca zaproponował jej zmniejszenie etatu do ¾, co pozwoliłoby uniknąć zwolnienia. Po przemyśleniu Maria zgodziła się na nowe warunki, podpisując aneks do umowy. W jej przypadku zmiana była legalna, ponieważ była dobrowolna i obie strony wyraziły na nią zgodę. PodsumowaniePracodawca nie może jednostronnie zmniejszyć pracownikowi wymiaru etatu bez jego zgody – wyjątkiem jest wypowiedzenie zmieniające, które pracownik może przyjąć lub odrzucić. W przypadku odmowy nowych warunków umowa o pracę ulega rozwiązaniu. Warto pamiętać, że pracownik ma prawo odwołać się do sądu pracy, jeśli uzna, że działanie pracodawcy było niezgodne z prawem. Oferta porad prawnychPotrzebujesz indywidualnej porady prawnej lub profesjonalnie przygotowanego pisma w sprawach związanych z prawem pracy? Nasi prawnicy pomogą Ci znaleźć najlepsze rozwiązanie. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem. Źródła:Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając formularz poniżej ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online O autorze: Aleksandra Pofit Radczyni prawna, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Ukończyła aplikację radcowską przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie. Doświadczenie zawodowe zdobywała przede wszystkim w działach prawnych spółek kapitałowych oraz butikowych kancelariach. Specjalizuje się głównie w prawie handlowym, gospodarczym, prawie pracy, rodzinnym i opiekuńczym, cywilnym, jak również windykacji należności. |
|