.
Udzieliliśmy ponad 127,5 tys. porad prawnych i mamy 14 468 opinii Klientów
Zadaj pytanie » Zadaj pytanie »

Nieprawidłowy harmonogram pracy w systemie zmianowym

• Opublikowano: 08-06-2022 • Autor: Radca prawny Paulina Olejniczak-Suchodolska

Pracuję w mojej firmie ponad dziesięć lat, zwracałem wielokrotnie szefostwu uwagę, że jest nieprawidłowy harmonogram pracy. Pracuję w systemie zmianowym. Jeden tydzień normalnie, tj. od poniedziałku do piątku w godzinach od 7 do 15, i sobota wolna. Drugi tydzień na popołudnie – od poniedziałku do czwartku od 13 do 20, w piątek od 14 do 20, a w sobotę od 8 do 14, czyli 40-godzinny tydzień pracy się zgadza. Wyczytałem jednak, że za sobotę należy mi się dzień wolny. Szefostwo twierdzi, że ponieważ wyrażam zgodę na taki system pracy, to nic mi się nie należy. Czy w sądzie pracy miałbym szansę na odszkodowanie, a jeśli tak, to jak obliczyć, jaka to suma za tyle lat pracy? Nadmieniam, że nieprzestrzegane też jest udzielanie dni wolnych za wypadające święta w soboty.


Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie. Pomagamy w podobnych sprawach.

Nieprawidłowy harmonogram pracy w systemie zmianowym

Wolny dzień za pracę w sobotę

Pracownik nie ma prawa do dnia wolnego za pracę w sobotę. Jedynie pracownik ma prawo do wolnego dnia za pracę w sobotę, w którą przypada święto. Zasada, że za święto wypadające w sobotę należy się pracownikowi dzień wolny, wynika wprost z art. 130 § 2 Kodeksu pracy, który stanowi, że „każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin”. Jeżeli zatem święto przypada w sobotę, wówczas pracownikowi pracującemu od poniedziałku do piątku, pracodawca powinien oddać w zamian dzień wolny w ciągu standardowego tygodnia pracy. W sytuacji, gdy zatrudniony nie ma możliwości odebrania dnia wolnego lub dzień ten nie został wyznaczony, wówczas oprócz pensji zasadniczej, przysługuje mu dodatek za nadgodziny w wysokości 100%. Jeśli pracodawca dobrowolnie dnia nie udzieli lub nie wypłaci dodatku pracownik może wnieść pozew do sądu pracy domagając się dodatku za nadgodziny w wysokości 100% za jeden dzień. Gdy stosunek pracy zostanie rozwiązany, a pracownik nie zdąży skorzystać z dnia wolnego za święto przypadające w sobotę, to ten dzień nie będzie liczył się jako dzień urlopowy i nie będzie przysługiwał ekwiwalent pieniężny. Za niewykorzystanie dnia wolnego za święto przypadające w sobotę należy wypłacić wynagrodzenie i dodatek za nadgodziny w dniu zakończenia współpracy.

Nieprzerwany odpoczynek a harmonogram pracy

Zgodnie z art. 132 § 1 Kodeksu pracy „pracownikowi przysługuje w każdej dobie prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku”. I Pan to prawo również ma zapewnione, bowiem pomiędzy godziną 20.00 w piątek a 8.00 w sobotę jest 12 godzin odpoczynku.

 

Zgodnie z art. 131 Kodeksu pracy „tygodniowy czas pracy łącznie z godzinami nadliczbowymi nie może przekraczać przeciętnie 48 godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym”. W tygodniu, w którym sobota jest pracująca, ma Pan tygodniowo 40 godzin pracy (7 h w poniedziałek, 7 h we wtorek, 7 h w środę, 7 h w czwartek, 6h w piątek, 6h w sobotę). Nie ma zatem przekroczenia w tym zakresie.

Roszczenia wobec pracodawcy

Praca w sobotę jest dopuszczalna. Oczywiście pracodawca nie ma prawa do tego, aby zmusić pracownika do pracy w sobotę, ale trzeba być świadomym, że niewykonanie uzasadnionego polecenia może skutkować karą upomnienia, nagany, a nawet zwolnieniem dyscyplinarnym. Jeśli zatem taki rozkład czasu pracy Pan zaakceptował, decydując się na umowę z pracodawcą, to nie widzę podstaw, by mieć teraz roszczenia do pracodawcy za pracę w sobotę. Nie mniej, pracownikowi, który pracuje w sobotę udziela się dnia wolnego, we wskazanym przez pracownika terminie uzgodnionym z pracodawcą. W sytuacji, gdy pracodawca nie przewiduje takiej możliwości, pracownikowi przysługuje dodatek do wynagrodzenia, który ustala się na 50 proc. stawki godzinowej za pracę w sobotę. Natomiast to ma miejsce tylko wówczas, gdy stosunek pracy opiera się na tradycyjnym pięciodniowym cyklu. Jeśli praca wykonywana jest w innym systemie organizacji pracy niż tradycyjny, pięciodniowy cykl, zatrudniony nie ma prawa ubiegać się o dodatek do wynagrodzenia. A tak jest w Pana przypadku, bowiem obowiązuje Pana system zmianowy.

 

Praca w soboty jest w takim systemie dopuszczalną praktyką, stosowaną na szeroką skalę. Zgodnie z zasadą przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy możliwe jest stosowanie rozkładów czasu pracy przewidujących pracę przez więcej niż 5 dni w tygodniu przy równoczesnym ustaleniu odpowiednio mniejszej liczby dni pracy w innych tygodniach danego okresu rozliczeniowego. Dlatego też pracodawca może ułożyć harmonogram czasu pracy tak, aby pracownicy świadczyli pracę w niektórych tygodniach od poniedziałku do soboty.

 

Prawnie nie jest dopuszczane jedynie organizowanie pracy w taki sposób, aby pracownicy w ciągu całego okresu rozliczeniowego wykonywali pracę przez 6 dni w każdym tygodniu tego okresu. A zatem praca 6 dni w tygodniu jest dopuszczalna, pod warunkiem, że zostanie zrekompensowana odpowiednio krótszym innym tygodniem pracy, byle średnio pracownik pracował 5 dni w tygodniu w okresie rozliczeniowym.

 

Przepisy Kodeksu pracy nie pozwalają na planowanie pracy 6 dni w tygodniu, od poniedziałku do soboty w tym sensie, że każdy tydzień pracy ma uwzględniać 6 dni roboczych. Nawet, gdyby zachować normę średniotygodniową 40 godzin czasu pracy, czyli np. pracownik pracuje nie po 8 godzin na dobę, ale od poniedziałku do czwartku po 8 godzin na dobę, a piątek i sobota po 4 godziny. Wówczas praca 6 dni w tygodniu nie przekracza co prawda normy średniotygodniowej, ale takie rozwiązanie jest niedopuszczalne, pracownik ma bowiem pracować nie więcej niż średnio 5 dni w tygodniu. Należy pamiętać, że sobota nie jest dniem ustawowo wolnym od pracy. Pracownik niekoniecznie musi pracować od poniedziałku do piątku, a weekend dla niego to niekoniecznie sobota i niedziela. Równie dobrze pracownik może pracować od wtorku do soboty, a weekend dla niego to będzie niedziela i poniedziałek. Ważne jednak, aby te średnio 5 dni pracy w tygodniu zachować w okresie rozliczeniowym.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając  formularz poniżej  ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

O autorze: Radca prawny Paulina Olejniczak-Suchodolska

Radca prawny, absolwentka Wydziału Prawa na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Ukończyła aplikację radcowską przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie. Doświadczenie zawodowe zdobywała współpracując z kancelariami prawnymi. Specjalizuje się głównie w prawie gospodarczym, prawie pracy, prawie zamówień publicznych, a także w prawie konsumenckim i prawie administracyjnym. Obecnie prowadzi własną kancelarię radcowską oraz obsługuje spółki i instytucje państwowe.


.
Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem.

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Szukamy ambitnego prawnika »

spadek.info

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

Paragraf jako alternatywne logo serwisu