.
Udzieliliśmy ponad 131,7 tys. porad prawnych i mamy 14 830 opinii Klientów
Zadaj pytanie » Zadaj pytanie »

Sprzedaż majątku osobistego w małżeństwie

• Data: 12-02-2024 • Autor: Iryna Kowalczuk

W życiu każdego małżeństwa mogą pojawić się sytuacje wymagające podjęcia decyzji dotyczących zarządzania majątkiem. Szczególnie interesujące wydaje się to w kontekście majątku odrębnego, czyli takiego, który nie wchodzi do wspólnej puli majątkowej małżonków. Ten artykuł rzuca światło na zagadnienia związane z ochroną majątku odrębnego w przypadku jego sprzedaży. Przedstawia on, jak można zabezpieczyć finanse uzyskane ze sprzedaży nieruchomości należącej do jednego z małżonków, tak aby nie zostały uznane za część majątku wspólnego. W kontekście prawnym kluczowe znaczenie ma zrozumienie zasady surogacji, która pozwala na zachowanie charakteru majątku osobistego nawet po przeprowadzeniu transakcji majątkowych. Kanwą naszych rozważań będzie zapytanie pani Hanny.


Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie. Pomagamy w podobnych sprawach.

Sprzedaż majątku osobistego w małżeństwie

Pani Hanna przed zawarciem związku małżeńskiego otrzymała mieszkanie w formie darowizny. Nie weszło ono po ślubie do majątku wspólnego małżeńskiego. Obecnie chciałaby je sprzedać i pieniądze odłożyć na lokatę. Pyta, jak powinna się zabezpieczyć przed tym, by pieniądze ze sprzedaży tej nieruchomości nie stały się majątkiem wspólnym. Obawia się problemów ze strony męża. Jakie zapisy powinny się znaleźć w akcie notarialnym sprzedaży mieszkania?

Majątek wspólny a majątek osobisty małżonków

Zgodnie z przepisami prawa rodzinnego o zaliczeniu przedmiotów majątkowych do majątku wspólnego decyduje przede wszystkim czas ich nabycia. Majątkiem wspólnym są zasadniczo przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub jednego z nich.

 

Kodeks rodzinny i opiekuńczy (K.r.o.) w art. 33 wylicza przedmioty majątkowe, które – mimo trwania wspólności ustawowej małżeńskiej – nie wchodzą w skład majątku wspólnego, ale należą do majątków osobistych małżonków. Takimi przedmiotami są również te nabyte przez małżonka na zasadzie surogacji.

 

Zgodnie z art. 33 pkt 10 K.r.o. – do majątku osobistego małżonków zalicza się również przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności małżeńskiej majątkowej w zamian za inne przedmioty stanowiące majątek osobisty małżonka.

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Zasada surogacji majątku 

Zgodnie z zasadą surogacji do majątku osobistego małżonka zalicza się przedmioty majątkowe nabyte w zamian za wszystkie inne składniki majątku osobistego małżonka.

Z zasadą surogacji spotkamy się na przykład wtedy, gdy małżonek sprzedaje mieszkanie, które wchodziło w skład jego majątku osobistego, i za pieniądze uzyskane ze sprzedaży kupuje inną nieruchomość. Zgodnie z omawianą zasadą – nieruchomość nabyta ze środków uzyskanych ze sprzedaży mieszkania wejdzie w skład majątku osobistego małżonka.

 

Nie ma znaczenia dla zastosowania zasady surogacji to, że przedmiot, który jest surogatem dotychczasowego składnika majątku osobistego, jest innej natury niż ten składnik. Zasada surogacji znajdzie zastosowanie wówczas, gdy małżonek zakupi za środki pochodzące ze sprzedaży nieruchomości wchodzącej w skład jego majątku osobistego inną nieruchomość, ale też jeżeli za uzyskaną ze sprzedaży nieruchomości kwotę zakupi 10 samochodów (wszystkie one będą stanowiły składnik jego majątku osobistego) lub po prostu włoży pieniądze na lokatę.

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Zabezpieczenie pieniędzy uzyskanych ze sprzedaży darowanego mieszkania przed roszczeniami współmałżonka

Odpowiadając na pytanie pani Hanny, jakie zapisy zawrzeć w akie notarialnym, aby zabezpieczyć pieniądze uzyskane ze sprzedaży należącego do niej mieszkania – przede wszystkim należy zastrzec w treści aktu notarialnego, że nieruchomość, którą sprzedaje, została nabyta w drodze darowizny i stanowiła jej majątek odrębny.

 

Gdyby jednak mąż pani Hanny rościł sobie jakieś prawa do pieniędzy uzyskanych ze sprzedaży mieszkania, jako dowody na okoliczność surogacji pani Hanna może – prócz własnych zeznań i zeznań osoby, która dokonała darowizny na jej rzecz – przedstawić w sądzie umowę darowizny.

 

Gdyby już teraz mąż pani Hanny rościł sobie prawa do wspomnianego mieszkania, najlepiej w celu uregulowania sytuacji prawnej nieruchomości zażądać ustalenia przez sąd, że nieruchomość wchodzi w skład majątku osobistego pani Hanny i nie była składnikiem majątku wspólnego małżeńskiego, nie czekając na wszczęcie przez męża postępowania o podział majątku wspólnego. Z takim żądaniem pani Hanna może wystąpić na podstawie art. 189 Kodeksu cywilnego (tzw. powództwo o ustalenie). W ewentualnym pozwie może żądać ustalenia przez sąd, że nieruchomość stanowiła składnik jej majątku osobistego. Pozwanym byłby mąż.

Kliknij tutaj i zapytaj prawnika online ›

Przykłady

Przypadek Anny i Marcina

Anna przed ślubem odziedziczyła mieszkanie po babci. Po kilku latach małżeństwa z Marcinem zdecydowała się je sprzedać, aby zainwestować w nowy projekt biznesowy. Aby zapewnić, że pieniądze z tej sprzedaży pozostaną jej osobistą własnością, w akcie notarialnym sprzedaży zaznaczyła, że środki ze sprzedaży stanowią majątek odrębny. Dzięki temu, nawet po inwestycji w biznes, zyski i kapitał zostały uznane za część majątku osobistego Anny, nie mieszając się z majątkiem wspólnym z Marcinem.

 

Historia Katarzyny i Tomasza

Katarzyna sprzedała działkę, którą otrzymała jako prezent ślubny od rodziców. Z pieniędzy uzyskanych ze sprzedaży razem z mężem Tomaszem kupili apartament nad morzem. Jednak w akcie notarialnym zakupu apartamentu Katarzyna nie zaznaczyła, że środki pochodzą z majątku odrębnego. W efekcie, kiedy doszło do rozwodu, apartament został uznany za część majątku wspólnego i włączony do podziału majątku, pomimo że pierwotne środki pochodziły z darowizny rodziców Katarzyny.

 

Sytuacja Pawła i Joanny

Paweł, będąc w związku małżeńskim z Joanną, sprzedał swoją kolekcję monet, którą gromadził od najmłodszych lat. Uzyskane środki zainwestował w zakup luksusowego samochodu. W akcie notarialnym kupna samochodu Paweł wyraźnie określił, że pojazd jest nabywany w zamian za środki pochodzące z jego majątku odrębnego. Dzięki temu samochód został uznany za jego osobistą własność, niezależnie od stanu majątkowego małżonków.

Podsumowanie

W przypadkach sprzedaży nieruchomości czy innych składników majątku odrębnego, kluczowe jest prawidłowe zastosowanie zasady surogacji oraz dokładne określenie pochodzenia środków w aktach notarialnych. Dzięki temu można skutecznie zabezpieczyć finanse uzyskane ze sprzedaży majątku osobistego, unikając ich „przekształcenia” w majątek wspólny małżonków. Warto być świadomym tych zasad, aby uniknąć późniejszych komplikacji prawnych.

Oferta porad prawnych

Potrzebujesz dalszych porad w zakresie podziału majątku, ochrony majątku osobistego i zasady surogacji? Skorzystaj z naszych konsultacji prawnych online i profesjonalnego wsparcia w przygotowaniu niezbędnych pism. Nasi eksperci są do Twojej dyspozycji, by zapewnić Ci spokój i bezpieczeństwo prawne. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59

 

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę, wypełniając  formularz poniżej  ▼▼▼. Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

O autorze: Iryna Kowalczuk

Magister prawa, absolwentka Lwowskiego Państwowego Uniwersytetu Spraw Wewnętrznych Ukrainy, uzyskany tytuł: magister prawa ukraińskiego; ukończyła także Studium Podyplomowe prawa UE na Uniwersytecie Warszawskim. Doświadczenie nabyła w trakcie pracy w dwóch kancelariach adwokackich. Ze względu na biegłość w analizie różnorodnych zagadnień prawnych w serwisie ePorady24 pełni funkcję administratora. Udziela porad z zakresu prawa spadkowego i rodzinnego oraz w sprawach związanych z prawem ukraińskim. Biegle posługuje się zarówno językiem ukraińskim, rosyjskim, jak i polskim.


.
Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem.

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Szukamy ambitnego prawnika »

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

Paragraf jako alternatywne logo serwisu