Ekstradycja z USA Polaka poszukiwanego listem gończym

Wszczęcie procedury ekstradycyjnej

Na wstępie wspomnę, że ekstradycja jest instytucją traktatową, co oznacza, iż wydanie następuje na podstawie umowy międzynarodowej, ewentualnie na zasadzie wzajemności.

Aby można było wszcząć procedurę ekstradycyjną, musi istnieć porozumienie między państwami; zawsze jedno państwo występuje z wnioskiem o wydanie, a drugie wyraża na to zgodę; lub zmiana zwierzchnictwa terytorialnego w stosunku do osoby podlegającej wydaniu, a ponadto celem przekazania osoby jest przeprowadzenie postępowania karnego lub wykonanie kary prawomocnie orzeczonej.

Między Polską a USA od lat istniała umowa regulująca ten temat. W dniu 18 września 1999 r. weszła w życie sporządzona w Waszyngtonie dnia 10 lipca 1996 r. umowa między Rzecząpospolitą Polską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki o ekstradycji (Dz. U. z 1999 r. Nr 93, poz. 1066 i 1067 oraz z 2002 r. Nr 100, poz. 921). Umowa ta stworzyła gwarancje stabilności obrotu prawnego między Polską a USA oraz przyczyniła się do lepszego współdziałania sądów i prokuratur obydwu państw w ściganiu przestępców i zwalczaniu przestępczości.

Porozumienie między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki o ekstradycji

Z kolei w dniu 25 czerwca 2003 r. w Waszyngtonie zostało podpisane porozumienie między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki o ekstradycji. Tekst podpisanego Porozumienia został opublikowany w Dz. Urz. UE L 181 z 19.07.2003 r., str. 27. Zgodnie z art. 3 ust. 2 lit. a porozumienia Unia Europejska zapewniła, że każde z Państw Członkowskich UE zobowiąże się w dokumencie zawarty między tym Państwem Członkowskim UE a USA do stosowania dwustronnej umowy o ekstradycji zawartej ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki przez to Państwo Członkowskie UE w sposób określony w Porozumieniu. Zobowiązanie Unii Europejskiej w tym zakresie rozciąga się również na państwa przystępujące do Unii po wejściu w życie Porozumienia (art. 3 ust. 2 lit. b).

Na RP został nałożony obowiązek dostosowania polsko-amerykańskiej umowy o ekstradycji z 1996 r. do rozwiązań wprowadzonych porozumieniem.

Czy polskie organy ścigania mogą wystąpić do USA z wnioskiem o ekstradycję?

Za generalną zasadę uznano, że umowa (czyli umowa dostosowawcza oraz załącznik) ma zastosowanie w sprawach o przestępstwa popełnione zarówno przed jej wejściem w życie, jak i po jej wejściu (art. 3). Umowę stosuje się również tylko do wniosków o ekstradycję złożonych po jej wejściu w życie (art. 4).

Umowa dotycząca tej materii została podpisana w dniu 9 czerwca 2006 r. w Warszawie. Umowa dostosowawcza oraz załącznik są zgodne z zakresem porozumienia UE-USA.

Z uwagi na powyższe organy ścigania mogą wystąpić do USA z wnioskiem o Pana ekstradycję w związku z toczącym się postępowaniem.