Sprzedaż samochodu po śmierci żony

Przeprowadzenie postępowania spadkowego

Po śmierci żony konieczne jest przeprowadzenie postępowania spadkowego, aby ujawnić spadkobierców po żonie, którzy – wobec tego, iż ½ udziału w pojeździe należy do masy spadkowej po żonie – wyrażą zgodę jako współwłaściciele na sprzedaż samochodu. Obecnie to Pan i dzieci jesteście współwłaścicielami pojazdu i aby sprzedać samochód, powinien Pan przeprowadzić postępowanie spadkowe, żeby ujawnić współwłaścicieli. Następnie będzie Pan mógł razem z dziećmi sprzedać samochód. Zgodnie bowiem z treścią art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego (w skrócie K.c.) „Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia”.

Stwierdzenie nabycia spadku następuje na wniosek i – co do zasady – w postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku. Niemniej zgodnie z art. 681 Kodeksu postępowania cywilnego (w skrócie K.p.c.) możliwe jest również stwierdzenie nabycia spadku w postępowaniu o dział spadku. Nie oznacza to jednak, że sąd działa wtedy z urzędu. Należy bowiem zgodzić się, że przeważnie wniosek o wszczęcie postępowania działowego zawiera także implicite wniosek o stwierdzenie nabycia spadku (W. Borysiak w: K. Osajda, Komentarz KC, t. 3, 2013, art. 1025 K.c.; J. Ciszewski, J. Knabe w: J. Ciszewski, Komentarz KC, 2014, art. 1025 K.c.; J. Kremis, J. Kuźmicka-Sulikowska w: E. Gniewek, P. Machnikowski, Komentarz KC, 2017, art. 1025 K.c.; E. Skowrońska-Bocian, J. Wierciński w: J. Gudowski, Komentarz KC, t. 4, 2013, art. 1025 K.c). Celem tego postępowania jest ustalenie wszystkich spadkobierców, którzy doszli do dziedziczenia (art. 677 § 1 K.p.c.).

Zgodnie z art. 670 K.p.c. sąd bada w postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku, kto jest spadkobiercą, a także czy spadkodawca pozostawił testament. Wniosek należy złożyć w sądzie rejonowym ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy, a więc żony – właściwy w takim zakresie jest wydział cywilny. Do wniosku należy dołączyć skrócony odpis aktu zgonu spadkodawcy, skrócone odpisy aktów urodzenia uczestników postępowania, a także w przypadku zawarcia związku małżeńskiego – skrócone odpisy aktów małżeństwa. Łączna opłata od wniosku to 100 zł oraz 5 zł.

Postępowanie spadkowe przed notariuszem

Postępowanie, jak wskazałam, może odbyć się także przed notariuszem. Przed notariuszem musi się Pan natomiast stawić wspólnie z dziećmi – konieczna jest obecność wszystkich spadkobierców. Kolejnym rozwiązaniem jest możliwość nabycia spadku i jego działu w jednej czynności – gdy dzieci zrzekną się na Pana rzecz udziałów w masie spadkowej. Jeżeli w masie spadkowej nie ma nieruchomości – możliwe jest sporządzenie zwykłej pisemnej umowy. Jednak i tak działanie należy rozpocząć od postępowania spadkowego – nabycia spadku po żonie.