Spadek po rodzicach w małżeństwie

Darowizna od rodziców do majątku osobistego małżonka

Podstawę prawną dla przedstawionego zagadnienia stanowią przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (K.r.o.). Zgodnie bowiem z przepisem art. 33 pkt 2 K.r.o. – do majątku osobistego małżonka wchodzą: „przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił”.

Zasadą jest, że przedmioty nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę należą do majątku osobistego, jeżeli spadkodawca albo darczyńca nie postanowił inaczej. Tak więc nabyte w ten sposób przedmioty staną się składnikami majątku osobistego, jeżeli spadkodawca w testamencie lub darczyńca w umowie darowizny nie zamieścił odmiennych postanowień. O tym, czy korzyść majątkowa wejdzie do majątku osobistego albo do majątku wspólnego, decyduje treść testamentu lub umowy darowizny. Jeżeli wola spadkodawcy lub darczyńcy nie została wyrażona w sposób dostatecznie precyzyjny, sąd – w razie sporu – dokona wykładni testamentu (art. 948 K.c.) lub umowy darowizny (art. 65 K.c.). Potrzeba dokonania przez sąd takiej wykładni może powstać zarówno w procesie o ustalenie przynależności konkretnego przedmiotu do majątku wspólnego (zob. art. 31 Nb 21), jak i w postępowaniu o podział majątku wspólnego w związku z ustaleniem składu tego majątku (art. 567 § 3 w zw. z art. 684 K.p.c.). W kwestii znaczenia woli spadkodawcy lub darczyńcy przy rozszerzonej wspólności majątkowej por. art. 49 § 1 pkt 1.

Przekazanie domu w spadku jedynemu synowi

Spadkodawca może powołać do spadku oboje małżonków, przeznaczając dla każdego z nich określony udział w spadku. W takim wypadku oboje są spadkobiercami testamentowymi, udział zaś przypadający każdemu z nich stanowi jego majątek osobisty. Spadkodawca może też powołać oboje małżonków do dziedziczenia z tym zastrzeżeniem, że przeznaczone każdemu z nich udziały w spadku wejdą do ich majątku wspólnego. Może on wreszcie powołać do spadku tylko jednego z małżonków z jednoczesnym wyrażeniem woli, aby nabyty przez niego spadek został objęty wspólnością, bądź też odnieść taką dyspozycję względem spadkobiercy dziedziczącego spadek z ustawy.

Wprawdzie postanowienie spadkodawcy co do tego, że przedmioty majątkowe nabyte przez jednego z małżonków jako spadkobiercę mają być objęte wspólnością obojga małżonków, nie podlega ujawnieniu w postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku, niemniej jednak jest uwzględniane w postępowaniu o podział majątku wspólnego lub w innym postępowaniu, w którym rozstrzygnięcie zależy od ustalenia składu majątku wspólnego (zob. wyrok SN z 29.5.1990 r., III CRN 162/90, OSN 1991, Nr 8-9, poz. 110).

Reasumując, powołanie do spadku wyłącznie syna powoduje, iż majątek spadkowy wejdzie w skład jego majątku osobistego.